UNESCO Dünya Kültür Miras Listesinde yer alan ve yaklak 5 bin yllk tarihi ile dünyann sayl yaplar arasnda yer alan Diyarbakr surlarnn talarna hrszlar dadand. 5 kilometrelik uzunluu ve 12 metrelik yükseklii ile görenleri kendine hayran brakan yapnn talarnn hrszlar tarafndan yerinden sökülerek satld iddias, vatandalarn tepkisine neden oldu. Diyarbakr Valilii, ykk tarihi yaplardan ta çalnd iddias üzerine çalma balatt.
5 BN YILLIK TARH çALIYORLAR
Tarihi ile dünyann ve Türkiyenin sayl kentleri arasnda gösterilen Diyarbakrn simgelerinden olan ve 5 kilometrelik uzunluu, yaklak 12 metrelik yükseklii 4 yöne açlan kaplar ile dünyann sayl eserleri arasnda yer alan surlarn talar, son günlerde hrszlarn hedefi oldu. UNESCO Dünya Kültür Miras Listesine alnan ve listeye alnd andan itibaren herhangi bir çalmann yaplmasna izin verilmeyen surlara dadanan hrszlar, vatandalarn tepkisine neden oldu.
MEZARLIKLARDA BLE SURLARIN TALARI VAR
Diyarbakr Kültür, Turizm ve Musiki Dernei (DKTUM-DER) Yönetim Kurulu Bakan Kenan Aksu, yaklak 5 bin yllk tarihi geçmii olan ve bu kadar badireler atlatmasna ramen dimdik ayakta kalan surlarn, bu hale dümesinin ac verici olduunu söyledi. Aksu, Dünyada ei benzeri bulunmayan, çin Seddinden sonra uzunluk açsndan ikinci, yükseklik ve genilik açsndan birinci olan bir yapdan bahsediyoruz. Bu dünyann maldr ve dünyada ei benzeri olamayan bir eserdir. 5 bin seneye yakndr ayakta dimdik duran surlarmz maalesef bakmsz ve sahipsiz. Yani bu surlarn tann çalnmas meselesi deil. Zaten yklyor, bunlarn onarm yaplmas lazm. Koruma altna alnan surlarn hali buysa, vah halimize derim. Yani böyle bir eser dünyada yok. Avrupa da bir ta alyorlar etrafn çeviriyorlar binlerce turist geliyor. Bizde her tarafmz tarih, her tarafmz deer. Surlar bal bana bir marka. Maalesef sahibi yok, korumas yok. Bunlarn sürekli bir ekilde surlarn talarnn dümesi, yklmas veya söylenen iddiaya göre orada burada kullanlmas, mezarlkta bile surlarn ta var. Veya surlarn dibindeki gecekondularda surlarn talar görünüyor. Bunlarn sen yaptn ben seni yakalayaym meselesi deil. Mesele, bu surlarn kontrol altna alnmas lazm. Sürekli olarak surlarn korunmas lazm. Yklan yerlerin yaplmas lazm. Geçen Valimiz açklama yapm, Surlarn talar çalnanlar yakaladk. Tamam da her zaman olacak bu. Buralarn bir an önce koruma altna alnmas lazm dedi.
KURUMLAR ARASINDA KOPUKLUK VAR
Surlarn korunmas için turizm zabtasnn kurulmas gerektiini kaydeden Kenan Aksu, Bakn surlarn içerisinde, surlarn dier taraflar çöplük, pislik. çerisinde uyuturucu kullanlyor. Bu surlarda devaml hareket halindeki turizm zabtas ya da turizm polisi olmas lazm. Devletin, kurumlarnn bir kopukluu var. Kim bundan sorumlu o da belli deil. Günü birlik tedbirlerle bu i olmaz. Sur dünya maldr. nann Diyarbakr bir tarih hazinesidir. Surun içi Diyarbakr besler, Güneydouyu besler. Surun içindeki camilere, hanlara, hamamlara sahip çklrsa Diyarbakrda isiz insan kalmaz. Bir Deve Hamam var, bu kadar önemli bir eser var orada biz gidiyoruz bakyoruz her taraf ykk. Buralara bir el atlmas lazm. Bir Borsa Han var, oras da yklmaya yüz tutmu. Kurumlar arasnda kopukluk var, bunlarn giderilmesi lazm dedi.
DYARBAKIR VALL NCELEME BALATTI
Vatandatan gelen youn tepkiler üzerine Diyarbakr Valisi ve Büyükehir Belediye Bakan Vekili Hasan Basri Güzelolunun talimatyla, l Emniyet Müdürlüü ve Büyükehir Belediyesi Zabta ekipleri operasyon balatt.
Diyarbakrn merkez Sur ilçesi Alipaa ve Lalebey Mahallesinde söz konusu talarn bulunduu bilgisi üzerine mahalleye gelen polis ve zabta ekipleri, sokaktaki talar götürmek istedi. Mahalle sakinlerinin talarn götürülmesine izin vermemesi üzerine gerginlik yaand. Baz mahalle sakinleri evlerinin damna çkp ellerine aldklar benzin bidonlar ile tehlike saçarken, baz vatandalar ise tarihi talarla polise saldrd.
DAMLARA çIKIP TEHLKE ATLAMAKLA TEHDT ETTLER
Tarihi talarn surlara ait olmadn savunan mahalle sakinlerinden Emrah Ak, Alipaa ve Lalebey mahallelerinde 4 yl önce balanan ykm ve yenileme çalmalar srasnda talar para ile satn aldklarn iddia ederek, talar geri vermeyeceklerini söyledi. Ak ve beraberindekiler daha sonra ellerine aldklar benzin bidonu ve talarla polisin kendilerine yaklamamasn aksi taktirde kendilerini yakacaklarn kaydetti.
POLS MÜDÜRÜ ALEY SAKNLETRD
kna çabalarnn sonuçsuz kalmas sonucu bölgeye çevik kuvvet ekibi sevk edildi. Polisin gelmesi ile birlikte mahalle sakinleri, ellerine aldklar tarihi talar polis ekiplerine att. Olayn yaand Alipaa Mahallesine gelen polis müdürünün, aile ile görüüp sorunun çözüleceini iletmesinin ardndan gerginlik sona erdi. Gerginliin sona ermesinin ardndan talarn tanma ilemi balatld.
VAL GÜZELOLU AçIKLAMA YAPTI
l Valisi Hasan Basri Güzelolu, Diyarbakr surlarndan talarn sökülüp satlmasyla ilgili açklama yapt. Güzelolu, UNESCO Dünya Kültür Miras listesinde bulunan tarihi Sur yaplarn tahrip edenlerin gözaltna alndn duyurdu. Kaç kiinin gözaltna alndyla ilgili bilgi vermeyen Güzelolu, Unesco Dünya Kültür Miras, Diyarbakrn kalbi ve insanlk tarihinin tan Surlar tahrip edenler emniyet birimlerimizce gözaltna alnm ve haklarnda adli tahkikat balatlmtr. Surlara zarar veren ve tahrip edenlere kar kararllkla mücadele edilecektir dedi.
Güzelolu, ayrca surlarn bakmnn yaplacan da duyurdu. Güzelolu, Valilik ve Büyükehir Belediyemizce 13.5 milyon TL yatrm bedeli ile Surlarn ve Burçlarn bakm ve onarm ihalesine çkyoruz. Surlarn klandrlmasn da projelendiriyoruz. 2020 ilk çeyreinde inallah ihalesine çkacaz. Surlar, tarihin tan ve Diyarbakrn varldr eklinde konutu.