Son bir ylda dövizdeki dalgalanmayla beraber artarak devam eden ekonomik kriz, her alanda olduu gibi yerel basn da olumsuz etkilemeye devam ediyor.
Yaanan ekonomik kriz ve maliyet artlarnn önüne geçmek için Basn lan Kurumu (BK) geçen yl gazete bayi satlar ve sayfa saylarnda indirime giderken, fikir içisi kadrosunu da düürürdü. Bunlarla beraber ilan sütun santim fiyatlar da BK Genel Kurulunun teklifiyle Bakanlar Kurulu tarafndan bir ylda iki kez artrld.
Bu olumlu giriimlere paralel olarak krizin etkilerini azaltma yoluna giden Diyarbakrdaki yerel gazeteler Pazar günü çkmama karar aldlar.
Gerek BKin ald kararlar ve gerekse gazetelerin hafta sonu çkmama kararna ramen yerel gazeteler ekonomik olarak kötü bir dönemden geçmeye devam ediyor.
Ekonomik krizden kaynakl ilanlarda yaanan azalmalar bir yana ilanlarn dorudan temin ve 3/b istisna almlar gibi benzer yöntemlerle kstlanmas da gazetelerin ana gelir kayna olan ilanlar da azalmaya sebep oluyor.
Tüm bu olumsuzluklar, gazeteleri olduu kadar BKi de etkiliyor. lan pastasndaki azalmaya paralel olarak gelirlerinde ciddi azalmalar olan BK de küçülmeye giderek baz illerdeki ubelerini kapatma karar ald.
Bunlar önlemek için Elaz, Sivas, Mula ve Sakarya gibi illerde gazetelerin çat örgütleri/dernekler ve BK ubelerinin ibirliiyle giriimler yaplmas ve olumlu sonuçlar alnmas da örnek tekil ederken, bu noktada yaplmas gerekenleri gazete örgütleri ile yerel basn temsilcilerine sorduk.
SGK ve KDV oranlar düürülsün
Ömer Büyüktimur (Güneydou Yerel Gazeteciler Dernei Bakan ve Diyarbakr Söz Gazetesi Genel Yayn Yönetmeni): Dövizdeki dalgalanmann etkisiyle yaanan fiyat artlar gazetelerin maliyetlerinde ciddi artlara sebep olurken, üzülerek ifade ediyorum, yerel gazeteler çalamaz bir noktaya geldi. BKin iyi niyetle ald kararlar ve resmi ilan tarifelerindeki artlar maalesef maliyet artlarnn çok gerisinde kald. Daha ciddi admlar atlmasnda fayda var. SGK primlerinin, hammadde teminindeki zorluklarn ortadan kaldrlmas ve KDV oranlarnn düürülmesi gazetelere ciddi katklar salar. Düünün kar amac güden bir irket ile kamu hizmeti yapan gazeteler ayn oranda SGK ve KDV ödüyor. Bu bir handikaptr. Ciddi çözümler üretilmeden bu darboazdan çkma ans yok.
LANLARIN ARTIRILMASI NOKTASINDA BK VE GAZETELER KOORDNE çNDE HAREKET ETMEL
Tüm bunlara ek olarak özellikle resmi kurumlarn keyfi tutumlar yüzünden ciddi anlamda ilan kayplar yaanyor. Bunun önüne geçilmesi için BK merkez ve yereldeki ubelerinin de bir çalma yapmasnda fayda var. Biz dernek olarak yaptmz giriimlerde BK ayanda gerek hukuki gerekse temsiliyet noktasnda ciddi eksiklik yayoruz. Koordineli bir çalmay Valilik, resmi ve özel kurumlarla gelitirilecek diyalogla aabileceimize inanyorum. Özellikle icra ilanlarnda bir keyfilik durumu var. Gelitirilecek diyaloglarla bunun önüne geçebiliriz. Dolaysyla ilanlarda yaanacak art bize fayda salad kadar BKe de salayacaktr. Bu mantkla ibirliini gelitirmemiz lazm. Maalesef Diyarbakr bu konuda eksik kalyor.
BELEDYELERN VE ÖRGÜTLERNN YEREL GAZETELER DESTEKLEMES LAZIM
Yerel gazeteler ehrin deerleridir. Bizler üzerinden etkinlikler kamuoyuna aktarlrken, özellikle Belediyeler, i odakl örgütlerin duyarszlndan da söz etmekte fayda var. Baka illerde, dini, resmi ve özel günlerde gazetelere kaynak oluturulmas amacyla kutlama ilanlar, anmalar ve hatta basal ilanlar verilirken, Diyarbakrda bu yönde bir duyarllk yok. Olsa bile çok komik rakamlar sadaka zihniyetiyle gazetelerin önlerine konuluyor. Bu tavr kesinlikle kabul etmiyoruz.
GAZETELER KAPANACAK DURUMA GELD
Osman Ergün (Diyarbakr Yenigün Gazetesi mtiyaz Sahibi): Kentin, gözü, kula, marka deerleri olan gazeteler, zor günlerden geçerken, hammadde alamayacak, maa ödemeyecek, kirasn ödemeyecek
duruma geldi. Böyle devam etmesi halinde maalesef birçok gazete kapsna kilit vuracak. Bu zor dönemi ancak bata Basn lan Kurumu olmak üzere, Valilik, Belediyeler, i örgütlerinin beraber hareket etmesiyle aabiliriz. Herkes üzerine düeni yapmal. Dorudan temin ve istisna almlaryla kayp olan birçok ilan var. Valilik, Cumhuriyet Savcl, cra Daireleri, Hastaneler, Üniversite ve dier kurumlar gazetelerin en büyük gelir kayna olan ilanlar konusunda hassas olmal.
YEREL BASININ MUTFAINDA YANGIN VAR
Mehmet Zeki Özer (Güneydou Güncel Gazetesi): Döviz art, her kesimi vurduu gibi yerel basn da vurdu. Yerel basnn mutfanda yangn var. Hiç kimsenin bu yangndan haber yok. Herkese sanal lemde yerel esnafmz destekleyelim diye bir kampanya balatlm. Her tarafta yerel basn yok etmek için çabalyorlar. Bir yandan ulusal basn, bir yandan basn ilan kurumu, dier yandan da ticaret ve sanayi odalar yerel basn yok etmek için çabalyorlar. Kadir Gecesi ile Ramazan Bayram geliyor. Bu gibi günlerde Diyarbakr temsil eden DTSO, DESOB, Diyarbakr Ticaret Borsas Belediyeler vs. hiç olmazsa yerel basna katk amacyla bir bayram mesaj, Kadir Gecesi mesaj vererek yerel basn bir yarasna merhem olabilirler. Oysa bakyorum da DTSO, DESOB, DTB ve belediyeler habire israfa yönelik harcamalar yaparken yerel basna katky görmezden geliyorlar. Bu gibi kurulular ne kadar yerel basna destek olurlarsa yerel basnda onlara destek olurlar.
ULUSALA GDEN LANLARIN ÖNÜ ALINMALI
hsan Özdemir (Öz Diyarbakr Gazetesi Genel Yayn Yönetmeni): Basn lan Kurumunun geçen yl ald kararlar ve ilan fiyatlarndaki zamlar gazetelere nefes aldrd. Ancak ilanlarla ilgili sorunlarmz devam ediyor. Bunlarn banda yerelde yaynlanmas gereken birçok ilan ulusal basna gönderilmesi geliyor. Basn ilan Kurumu ube Müdürü icra ilanlarnn ulusal basna gönderilmesine müdahale etmiyor. Zaten kendileri gazetelere verdikleri ilanlarn yüzde 15ini araclk hizmeti ad altnda komisyon olarak gazetelerden kesiyor ve bu nedenle ulusal basnda yaynlanan ilanlarda daha fazla komisyon aldklar için bu cra ilanlarna müdahale etmiyor.
BKN YÜZDE 15 KOMSYONU KALDIRILSIN
Engin Öztürk (Özgür Haber Gazetesi Genel Yayn Yönetmeni): Gazetelerin içinde bulunduu durumdan çkma anslar var. Birincisi Basn lan Kurumunun yüzde 15lik paynn kaldrlmas gerekiyor. Kurumun masrafn gazeteler üzerinden karlamasn gereksiz görüyorum. kincisi birçok resmi kurum, haberlerini medya araclyla yaynlanmas üzerine servis etmekte yarrken, onlarca basn bülteni gönderen kurumlarn hale ilanlarna da ayn duyarll göstermesi bizler için hayati önem tayor. Yine; kamu görevi gören gazetelerin bask maliyetlerinin minimum seviyeye getirilmesi, SGK, KDV vs. mali giderlerinin ise kar amac güden iletmelerle ayn kefeden çkarlmas gerektiini düünüyorum. Kentteki gazeteler içinde bulunduu zor durum dolaysyla Pazar günleri çkmama karar almasna ramen; hiçbir kent yöneticisi çkp da bizlere, Neden Pazar günü çkmyorsunuz, bu skntnn almas için yaplmas gerekir veya bizim yapabileceimiz neler var? sorularn sormayp dayanma göstermedi. Ayn kent yöneticileri birlik ve dayanmay gerektiren konular için ilk olarak kapsn çaldklar yer ise gazetelerdir.