CHP, Y Parti, Saadet Partisi, Demokrat Parti, Gelecek Partisi ve DEVA Partisi temsilcileri, yasama, yürütme ve yarg temel ayaklarndan oluan çalma kapsamnda 58 balkta uzlat.
- Yarg balklarnda mutabakat saland
Sistem çalmas kapsamnda yarg bölümünde uzlalan balklar arasnda Hakimler ve Savclar Kurulu (HSK), Anayasa Mahkemesi, Yüksek Seçim Kurulu (YSK) ve Saytayn yaps yer ald.
Buna göre, HSKnin, Hakimler Yüksek Kurulu ve Savclar Yüksek Kurulu olarak ikiye bölünmesi konusunda uzlald. Hakimler Yüksek Kurulunda çoulcu bir yapnn salanabilmesi amacyla üyelerin yarsnn TBMM tarafndan, dier yarsnn Yargtay, Dantay, Türkiye Barolar Birlii (TBB), adli ve idari yarg birinci snf hakim ve savclar arasndan kendi mensuplarnca seçilmesi öngörüldü. TBMM tarafndan seçilecek adaylarda nitelikli çounluun esas alnmas ancak bunun salanamamas halinde kura yöntemiyle belirlenmesi kararlatrld.
Adalet Bakan ve müstearn Hakimler Yüksek Kurulunda yer almamas konusunda mutabakata varld.
- Bireysel bavurunun kapsam
Anayasa Mahkemesinin görev ve yetkilerinin geniletilmesi, güçlü ve etkili denetim için yeniden yaplandrlmasnda uzlalrken, temel hak ve hürriyetlerin daha güçlü ekilde teminat altna alnabilmesi için bireysel bavurunun kapsamnn geniletilmesi ve kamu tüzel kiilerinin de bireysel bavuru hakknn kabul edilmesi kararlatrld.
Anayasa Mahkemesinin organ uyumazl davalar bakmndan da yetkilendirilmesinde uzlaan heyet, yasama, yürütme, yarg organlar ile siyasi partiler ya da Anayasada düzenlenen kurumlardan birinin, bir dier anayasal organ ya da kurumun anayasal yetkilerini at iddiasyla Anayasa Mahkemesine bavurabilmesi konusunda anlat.
Mahkemenin kanunlarn iptali için iptal davas açma yetkisinin kapsamnn geniletilmesi öngörülen çalmada, Cumhurbakan, TBMMde grubu bulunan siyasi partiler ya da Mecliste üye tam saysnn en az 10da birinin bir araya gelerek iptal davas açabilmesi konusunda mutabakat saland.
çalma kapsamnda Anayasa Mahkemesi ve Avrupa nsan Haklar Mahkemesi (AHM) içtihatlar ile uyumlu kararlar alnmas ve bu mahkemeler tarafndan verilen kararlarn derhal uygulanmasn salayacak düzenlemeler yaplmas konusunda anlama saland. Hakimlerin verdikleri kararlarda Anayasa Mahkemesi ve AHM içtihatlaryla uyumlu olup olmadnn terfilerinde bir kriter olmas kararlatrld.
- çoklu baro sisteminin kaldrlmasnda uzla saland
Yargtay Cumhuriyet Basavcs ve vekilinin Yargtay Genel Kurulu tarafndan seçilmesine karar verilen çalmada, Yüksek Seçim Kurulunun yarg bölümü içerisinde bir yüksek mahkeme gibi düzenlenmesinde uzlald. YSKnin idari ve yargsal ilerinin iki daireye bölünerek idari ve seçim ilerinin bir kurula, bunlara itirazlarn da hukuk ilerine bakan dier kurula gelmesinde mutabakat saland.
Saytayn Anayasada bir yüksek mahkeme olarak düzenlenmesi ve üyelerinin tamamnn Meclis tarafndan nitelikli çounlukla seçilmesi ile Saytay denetiminin kapsamnn tüm kamu kurum ve kurulularn içerecek ekilde geniletilmesinde uzlald.
Heyet, çoklu baro sisteminin kaldrlmas, barolar ve TBB seçimlerinde temsilde adalet ilkesinin esas alnmas konularnda uzlaya vard.
Heyet Demokratik Sistemin Temel Esaslar balyla, temel hak ve hürriyetler, ifade toplant ve gösteri yürüyüü hakk, basn özgürlüü, RTÜKün yaps, çevre haklar, kamu yönetiminde esas alnacak ilkeler, kamuya alm süreçlerinde liyakat ve mülakat, yolsuzlukla mücadeleyi de görütü.
Böylece Güçlendirilmi Parlamenter Sistem çalmasn tamamlayan heyetin gelecek günlerde rapor yazmna balamas, oluacak ortak metni aralk ay sonunda genel bakanlarn onayna sunmay planlanyor.