CHP, Y Parti, Saadet Partisi, Demokrat Parti, Gelecek Partisi ve DEVA Partisi temsilcilerinin yer ald seçim güvenlii komisyonu, son bir ayda yapt 6 toplantnn ardndan 2023 seçimleri öncesinde yol haritasn netletirdi.
Ouz Kaan Salc (CHP), dris ahin (DEVA Partisi), lay Aksoy (Demokrat Parti), Ayhan Sefer Üstün (Gelecek Partisi), enol Sunat (Y Parti) ve Hasan Bitmezin (Saadet Partisi) bulunduu komisyonda çalmalar, 4 ana balk ile 24 alt maddede topland.
Buna göre 4 ana bal seçim öncesi yaplacak çalmalar, seçim takvimi boyunca yaplacak çalmalar, seçim günü yaplacak çalmalar ve seçim sonras yaplacak çalmalar olarak belirlendi.
SEçM ÖNCES NELER YAPILACAK?
Seçim öncesi yürütülecek çalmalar 10 balkta toplanyor. Bu balklar kapsamnda, seçmen kütüklerinin oluumu ve paylam, sandk ba ilemlerini takip edecek kadrolarn tespiti, il ve ilçe seçim kurullar, partilerin seçim altyaps, ortak çalma ve bilgi paylam, bütün kurul üyeleri, temsilci ve müahitlerin eitimi, YSK temsilcileri, avukat/hukukçularn belirlenmesi, yurtd seçmenlerine yönelik çalmalar, sivil toplum ve gönüllülerle i birlii ve seçim mevzuat üzerine çalmalar yürütülecek.
lk olarak her siyasi parti, seçmen kütüklerini düzenli olarak YSKdan temin ederek üzerinde çalacak. Bu çalmalarda, konut sat üzerinden, bankaya döviz yatrlmas/tahvil alma gibi yöntemlerle veya geçici koruma statüsündeyken vatandalk kazananlarn seçmen kütüklerindeki il/ilçe/mahalle bazndaki dalm incelenecek. Ayrca anormal seçmen kayd görünen haneler, vefat ettii halde seçmen listesinden düürülmemi yurttalar ve konut vasfn kaybetmi adreslerde bulunan seçmenler aratrlacak.
SEçMEN KÜTÜKLERNE YÖNELK ALINMASI GEREKEN TEDBRLER
Altl masay oluturan siyasi partilere göre, seçmen kütüklerinin oluumuna ve paylamna dair alnmas gereken bir ksm tedbirler de var. Bu tedbirler arasnda adres kayd olmad halde seçmen olan kiilerin, eski adreslerinde seçmen olarak gösterildikleri, seçmen ve ask listelerinde belirtilmesi gerektii yer alyor.
Seçmen kütüklerinin oluumu veya güncelletirilmesi ya da kesin olarak karara balama yetkisinin, lçe Seçim Kurulunda olmas için yasal düzenleme yaplmas önerildi. Ayrca cezaevlerinden izinli çkan mahkumlarn seçim oy kullanma sürecinin kontrol edilmesinin yan sra silah altnda bulunan askerlerin kendilerinin oy kullanldndan emin olunmas gerektii vurguland.
TEKNK ALTYAPI VE SSTEMLERN BRBRLERYLE LETM SALANACAK
Her siyasi parti, l Seçim Kurullarnda temsilci bulunduracak ve buradaki üye ve temsilciler, itiraz süreçlerinde ve birletirme tutanaklarnn kontrolü gibi ilemlerde i birlii yapacak. Ayn zamanda her siyasi parti slak imzal tutanaktan, müahit, sandk kurulu üyesi, okul ve bina sorumlusu gibi birçok alanda i birlii salayacak, olas olumsuzluklarda tedbir ve önlem alacak. Tüm bu planlamalarn koordinasyonu teknik altyap ve sistemlerin birbirleriyle iletiimi salanarak yaplacak. Seçim sürecine kadar YSKda temsilcisi bulunan siyasi partilerin YSK temsilcileri, YSKnn bütün toplantlarnda hazr bulunacak, bilgilerini ve notlarn dier siyasi partiler ile düzenli olarak paylaacak.
PARTLER STK VE GÖNÜLLÜLERLE BRL GÖRÜMELER YAPACAK
Her siyasi parti, kendi avukat/hukukçu havuzunu oluturacak. Altl masay oluturan siyasi partiler ellerindeki avukat/hukukçu havuzunu say ve görev yeri bakmndan karlatrarak, Türkiyenin her yerinde gerekli hukuki destei salamak üzere avukat/hukukçu görevlendirmesi yapabilecek. Partiler bu süreçte sivil toplum ve gönüllülerle i birlii konusunda görümeler yapacak.
SEçM SÜRECNDE ALTILI MASA BRBRLERYLE MTNG PROGRAMLARINI PAYLAACAK
Seçim takvimi boyunca yaplacak çalmalar da daha çok sandk güvenlii ve propaganda faaliyetleri kapsayacak. Dört balk halinde yürütülecek olan çalmalar, sandk kurulu bakan ve memur üye belirleme sürecinin takibi, partiler aras program koordinasyonu, propaganda, il/ ilçe seçim güvenlii toplantlar çerçevesinde olacak.
Bu süreçte her siyasi parti, seçim döneminde düzenleyecei miting, toplant gibi faaliyetleri programlayarak dier siyasi partilerle paylaacak. Bu ekilde, propaganda alanlarnn altl masay oluturan siyasi partiler tarafndan etkili bir biçimde kullanlmas ve partiler aras program koordinasyonu salanacak.
KAMU GÜCÜNÜN KULLANILMASI ENGELLENECEK
Altl masay oluturan siyasi partiler, propaganda faaliyetlerinin eit, adil yürütülmesi için i birlii yapmay ve bu yöndeki ihlallerin önüne geçmeyi amaçlyor. Bu balamda; seçim yasaklar ihlallerinin engellenmesi, kamu gücünün ve bürokrasinin kullanlmasnn engellenmesi, TRT, Anadolu Ajans, Basn lan Kurumu, RTÜK gibi kurulularn hukuka aykr yaynlar ve müdahaleleri konularnda i birlii yaplacak.
ALTILI MASAYI OLUTURAN SYAS PARTLER SEçM GÜNÜ DE LETM HALNDE OLACAK
Seçim günü yaplacak çalmalar ise üç balkta toplanyor. Bu balklar sandk oluumunun takibi, sandk ba ilemlerin takibi (sandk banda gerçekleen usulsüz ilemler, mükerrer oy kullanm, kamu gücü kullanlarak yaplan manipülasyonlar, yerel ve yöresel müdahaleler) ve son olarak seçmenin oy kullanmasnn teviki ve kolaylatrlmas (seçmenin oy kullanmasn tevik etmek ve kolaylatrmak) gibi konular üzerinde topland.
Bu kapsamda her siyasi parti, kendi sandk alan sorumlular, sandk kurulu üyeleri ve müahitleri ile l/lçe Seçim Kurulu üye ve temsilcileri araclyla sandk banda gerçekleen usulsüz ilemlere, mükerrer oy kullanmna, kamu gücü kullanlarak yaplan manipülasyonlara, yerel ve yöresel müdahaleler gibi seçmenin iradesini etkileyecek ihlallerde taviz vermeden ikyet ve itiraz yollarn kullanacak. Altl masay oluturan siyasi partiler seçim günü de iletiim halinde olacak.
USULE UYGUN OLMAYAN LEM VE KARARLARA KARI TRAZLAR YAPILACAK
Son balk olan seçim sonras yaplacak çalmalar ise itiraz süreçlerini kapsyor. Bu çerçevede itirazlarn takibi, slak imzal sandk sonuç tutamann anmas ve yetkili birime iletilmesi, oy torbasnn lçe Seçim Kuruluna intikali, lçe Seçim Kurullarndaki birletirme ilemlerinin takibi, sandk sonuçlarnn merkeze iletilmesi ve YSK tarafndan resm seçim sonuçlarnn ilanna kadar olan süre 7 balkta topland. Seçim sonrasnda da altl masa, usule uygun olmayan ilem ve kararlara kar yaplacak itirazlarn takibi konusunda i birlii içinde hareket edecek.
Her siyasi parti, seçim günü slak imzal sandk sonuç tutanaklarn temin edecek. Bu tutanaklar, altl masay oluturan siyasi partilerin görebilecei ekilde her siyasi partinin kendi sisteminde dijital olarak paylalacak. Ayn zamanda her siyasi parti, seçim sonuçlarnn kendi sistemine giriini salayacak. Bu sonuçlar altl masay oluturan siyasi partiler tarafndan görülecek. Bu sonuçlar YSKnn siyasi partilere ilettii sonuçlarla karlatlacak ve gerektii yerde itirazlar yaplacak. Altl masa kamuoyunu gerek usulsüzlükler gerekse itiraz ve ikyet süreçleri hakknda bilgilendirecek.