16 Nisan 2017deki referandumda yüzde 51,41 oy oranyla kabul edilen Anayasa deiikliiyle; Türkiye, yönetim sistemi deiiklii yolunda ilk admn att. 24 Haziran 2018de yaplan Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) ve Cumhurbakanl seçimleri sonucunda; Recep Tayyip Erdoan ald yüzde 52,6lk oyla Cumhurbakanl Hükümet Sisteminin ilk Cumhurbakan oldu. Erdoann 9 Temmuz 2018de TBMM Genel Kurulunda yemin etmesiyle yeni sistem hukuken yürürlüe girmi oldu.
LK DEKLKLER OHAL KHKS LE
Yeni sistemin ilk mevzuat düzenlemesi, OHAL kararnamesiyle yapld. 233ü kalc 16s geçici olmak üzere toplam 249 maddeden oluan KHK ile birçok kanun yürürlükten kaldrld, baz bakanlklarn ad deiti ve mevzuatn yeni sisteme uygun hale getirilmesi için mevzuattaki baz Babakan ve Bakanlar Kurulu ifadeleri, Cumhurbakan eklinde deitirildi. Yeni sistemin Babakanlk makamn ortadan kaldrmasyla Türkiyenin son Babakan Binali Yldrm olarak tarihe geçti. Sistemin en önemli yanlarndan biri Cumhurbakannn parti üyesi olabilmesiydi. Anayasa deiikliinin gerçeklemesinin ardndan 2 Mays 2017de Cumhurbakan Erdoan kurucusu olduu AK Partiye geri döndü.
LK CUMHURBAKANLII KABNES AçIKLANDI
Yemin ederek görevine balayan Erdoan, ilk kabinesini kamuoyuyla paylat. Kabinenin açklanmasyla ilk Cumhurbakan Yardmcs Fuat Oktay oldu. Yönetim sistemi deiikliinden hemen önce Babakan, 5 Babakan Yardmcs ve 21 Bakan, hükümeti olutururken yeni sistem ile Bakanlk says 16ya dütü.
POLTKA KURULLARI VE OFSLER
Yeni sistem, Bakanlklarn yannda politika kurullar ve ofisleri de beraberinde getirdi. Cumhurbakanl tekilat çats altnda, Yerel Yönetim Politikalar Kurulu, Sosyal Politikalar Kurulu, Salk ve Gda Politikalar Kurulu, Kültür ve Sanat Politikalar Kurulu, Hukuk Politikalar Kurulu, Güvenlik ve D Politikalar Kurulu, Ekonomi Politikalar Kurulu, Eitim ve Öretim Politikalar Kurulu ve Bilim, Teknoloji ve Yenilik Politikalar Kurulu oluturuldu. Cumhurbakannca alnacak kararlar ve oluturulacak politikalarla ilgili öneriler gelitirmekle görevlendirilen kurullara Cumhurbakan bakanlk ediyor. Bunun yannda, Finans Ofisi, nsan Kaynaklar Ofisi, Dijital Dönüüm Ofisi ve Yatrm Ofisi de yeni sistemde Cumhurbakannn çalmalarna yardmc oluyor.
SSTEMN KODLARI LK Üç KARARNAMEDE
Yeni sistemin yürürlüe girmesinin ardndan ilk gün sistemin omurgasn oluturan 3 Cumhurbakanl Kararnamesi yaymland. 539 maddelik ilk kararname ile Cumhurbakanl tekilatnn ve Bakanlklarn yasal altyaps kuruldu. kinci kararnameyle kamu kurum ve kurulularnn kadrolarnn belirlenmesindeki usul ve esaslar belirlendi. Sistem deiikliiyle Babakanlka bal birçok kurum ve kurulu Cumhurbakanlna devredildi.
OHAL SONA ERD
Yeni sistemin ilk kabine toplants 13 Temmuz 2018de gerçekleti. 15 Temmuz Darbe Giriiminin ardndan 20 Temmuz 2016da ilan edilen OHAL, yönetim sistemi deiikliinden günler sonra süresi uzatlmayarak 18 Temmuz 2018de sona erdi.
YÜZER GÜNLÜK EYLEM PLANLARI AçIKLANDI
Yeni sistemin birinci ayna yaklaldnda Cumhurbakan Erdoan, 100 Günlük Eylem Plann açklad. lk programda hedeflenen 400 eylemden 340 hayata geçirildi. 43 milyar liralk bütçe maliyeti öngörülen 400 eylem için, 37,3 milyar lira harcand. 13 Aralk 2018e gelindiinde ikinci 100 Günlük craat Program kamuoyuyla paylald. Cumhurbakan Erdoann duyurduu programda, bütçe maliyeti 24 milyar lira olan 454 eylem yer ald. Eylem planlarnn açklanmasnn ardndan 30 Mays 2019da Yarg Reformu Stratejisi Program kamuoyuna duyuruldu. 2 temel perspektif 9 amaç, 63 hedef ve 256 faaliyetten oluan programla, hak ve özgürlüklerin güçlenmesi ve adalet sisteminin ileyiinin daha salkl hale getirilmesi planland.
LK BÜTçE TBMMDEN GEçT
Cumhurbakanl Hükümet Sistemi, yllk bütçenin hazrlanmasna ilikin deiiklii de beraberinde getirdi. Cumhurbakanl tekilat çerçevesinde kurulan Strateji ve Bütçe Bakanl, Hazine ve Maliye Bakanl tarafndan hazrlanan kesin hesap kanunu teklifini inceleyerek nihai hale getirmekle görevlendirildi. Bakanlk, ilk hazrln 2019 bütçesi için yapt. TBMMye sunulan teklif, 335 evet oyuyla onaylanarak kabul edildi. Böylece yeni sistemin ilk bütçesi TBMMden geçmi oldu.
REFORM EYLEM GRUBU CANLANDI
AB yolunda, Kopenhag Kriterlerinin yerine getirilmesi için gerekli çalmalar kapsamnda gerçekletirilen reformlarn takibi için kurulan Reform Eylem Grubu, yaklak 3 yllk aradan sonra Cumhurbakanl Hükümet Sisteminin hayata geçmesinin ardndan Austos 2018de topland. Bakan marjnda Aralk aynda tekrarlanan toplant, 9 Mays 2019a gelindiinde ilk kez Cumhurbakan Recep Tayyip Erdoan bakanlnda topland.
2023 ETM VZYONU AçIKLANDI
Geçtiimiz yln Ekim aynda, Milli Eitim Bakanl 2023 Eitim Vizyonunu açklad. 2023 Eitim Vizyonu, 18 balk altnda toplanan hedeflerden olutu. Örencilerin üzerindeki snav basksnn azaltlmas, yabanc dil kazanmnn artrlmas, ders saylarnn düürülmesi gibi hedefleri olan 2023 Eitim Vizyonu, 3 yllk ve üç aamal olarak tasarland. Birinci aamada gerçekletirilecek hazrlk ve küçük ölçekli pilotlamalar, ikinci aamada orta ölçekli pilotlamalar ve tasarm iyiletirmeleri, üçüncü aamada ise çalmann ülke genelinde uygulamaya geçmesi ve etki analizlerinin balamas takip edecek.
YEN EKONOM PROGRAMI
Kamu ve özel sektör için, 3 yllk ekonomik perspektif oluturmay ve öngörülebilirlii artrmay hedefleyen Orta Vadeli Program, yeni sistem ile Yeni Ekonomi Program adyla güncellendi. Orta Vadeli Program gibi 3 yllk çerçeve çizen Yeni Ekonomi Program, ekonomik reform hamlelerini beraberinde getirdi. Cumhurbakanl Hükümet Sistemi ile ortaya konulan Yeni Ekonomi Program, 76 milyar liralk tasarruf ve gelir artrc önlemi öngörürken, 2019 bütçesinde bu rakamn 44 milyar liralk ksm uygulamaya alnd. Takvimler 6 Temmuz 2019u gösterdiinde Cumhurbakan Erdoan önemli bir görevden alma gerçekletirdi. Erdoan, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) Bakan Murat çetinkayay görevinden alarak, yerine TCMB Bakan Yardmcs Murat Uysal atad.
YEREL SEçMLER GERçEKLET
Türkiye, yeni yönetim sisteminin dördüncü aynda mahalli idareler seçimleri için sandk bana gitti. Cumhurbakan Erdoan, yeni sistemin ilk seçimine AK Parti Genel Bakan olarak girdi. CHP, yerel seçimlerde Ankara ve stanbul Büyükehir Belediye Bakanlklarn AK Partiden ald.
S-400 F-35 GERLM
Yeni sistemin ilk ylnda d politikada da önemli olaylar yaand. Türkiye Cumhuriyetinin Rusya Federasyonunda S-400 hava savunma sistemi almas, Amerika Birleik Devletleri (ABD) tarafndan büyük tepki gördü. ABD, Türkiyenin S-400leri teslim almas halinde; Türkiyenin orta olduu F-35 programndan çkarlmas, ABDde eitim gören Türkiyeli pilotlarn eitimlerinin sonlandrlarak Türkiyeye geri gönderilmesi, Türkiyeye CAATSA yaptrmlarnn uygulanmas gibi balklarn gündeme gelebileceini ilan etti.
GÖZLEM NOKTALARINA REJM SALDIRILARI
Suriye krizi çözümüne yönelik çabalar Cumhurbakanl Hükümet Sisteminin yürürlüe girmesiyle devam etti. Astana Sürecinin garantör ülkeleri olan Türkiye-Rusya-ran, Suriyenin dlib vilayetinde skan Suriyeli muhalifler için temaslar gerçekletirmeye devam etti. dlib Gerginlii Azaltma Bölgesinde 2017de kurulmaya balayan Türkiye gözlem noktalarna 16 Mays 2018de 12ncisi eklendi. Yeni sistemin birinci ylna yaklalrken Suriye rejim güçlerinin Türkiyenin kurduu gözlem noktalarnn yaknlarn vurmas dikkat çekti. Rejimin 27 Haziranda 10 numaral gözlem noktasna yapt saldrda 1 asker ehit oldu, 3 asker yaraland. Rejimin saldrsnn ardndan TSK unsurlar saldry gerçekletiren rejim mevzilerini ar silahlarla vurdu.
YERL HELKOPTER LK UçUUNU YAPTI
Savunma sanayii alannda yerlileme admlar Cumhurbakanl Hükümet Sisteminin hayata geçmesiyle hzland. 6 Eylül 2018de Türk Havaclk ve Uzay Sanayii tarafndan yerli imknlarla gelitirilip üretilen ilk genel maksat helikopteri T625, ilk uçuunu gerçekletirdi. Öte yandan, TSKnn avc-bombardman jeti ihtiyacn karlamak üzere gelitirilen Milli Muharip Uçak projesi de yeni sistemin birinci ylnda aama kaydetti. Uçak, bu yln Haziran aynda düzenlenen Paris Air Showda görücüye çkt.
28 CUMHURBAKANLII GENELGES YAYIMLANDI
Cumhurbakanl Hükümet Sisteminin yürürlüe girdii 9 Temmuz 2018 tarihinden bugüne kadar, 41 Cumhurbakanl Kararnamesi, 696 Cumhurbakan Karar, 51 Cumhurbakan karar ile yürürlüe konulan yönetmelik, 28 Cumhurbakanl Genelgesi Resmi Gazetede yaymland. Cumhurbakan Erdoan, yeni sistemde iki Anayasa Mahkemesi Üyesi seçti. Cumhurbakan Yardmcs Fuat Oktay, yeni sistemin ilk 1 ylnda toplam 18 kez Cumhurbakan Erdoana vekalet etti. Ayrca yeni sistemin ilk ylnda 6 Milli Güvenlik Kurulu toplants yapld.