Erdoan, G20 Liderler Zirvesine katlmak üzere bulunduu talyadan dönüünde, uçakta gazetecilere zirveye ilikin deerlendirmelerde bulundu, sorular yantlad.
G20 Roma Zirvesinin baaryla tamamlandn belirten Erdoan, Romada iki gün boyunca nsanlar, Gezegen ve Refah ana temas etrafnda verimli toplantlar yapldn, yl boyu gerçekletirilen çalmalar gözden geçirdiklerini, küresel ekonomik gelimeleri ele aldklarn aktard.
Salk boyutuyla mücadelede önemli mesafe alnan Kovid-19 salgnnn olumsuz ekonomik etkilerinin halen devam ettiine dikkati çeken Erdoan, özellikle emtia fiyatlar ve borçluluk oranlarnn ciddi oranda yükseldiini ifade etti.
Küresel enflasyon basksnn da ayn ekilde giderek arttna iaret eden Erdoan, Bu çerçevede ekonomilerimizin dayanklln artrmak amacyla ne gibi önlemler alabileceimizi deerlendirdik. Küresel enflasyonla mücadelede i birliinin önemine deindik. dedi.
Toplantda, koronavirüs salgnnn küresel salk sistemine olan etkileri üzerinde fikir alveriinde bulunulduunu belirten Erdoan, a meselesinde adaletsizliin ve ayrmcln önlenmesi gerektiinin vurgulandn dile getirdi.
Cumhurbakan Erdoan, u an klinik deneyleri yaplan TÜRKOVAC as onaylannca, Türk milletiyle insanln da istifadesine sunulacan söyledi.
G20 Zirvesinin ana balklarndan birinin de klim ve çevre olduunu söyleyen Erdoan, unlar ifade etti:
klim deiikliiyle mücadelede üzerimize düeni yaparak, Paris Anlamasn onayladmzn bizzat altn çizdim. Bu konuda öncü ve proaktif bir rol üstlenmeye hazr olduumuzu muhataplarmzn dikkatine getirdim. Zirve vesilesiyle, ev sahibi talya Babakan Sayn Draghi, Avrupa Birlii Komisyonu Bakan Sayn Von Der Leyen, Hollanda Babakan Sayn Rutte, önümüzdeki G20nin ev sahibi Endonezya Cumhurbakan Sayn Widodo, Amerikan Bakan Sayn Biden, Fransa Cumhurbakan Sayn Macron, Avrupa Birlii Konseyi Bakan Sayn Michel, Almanya ansölyesi Sayn Merkel ile bir araya geldik. Aday ansölye ile de görütük, hatta ikisi beraber geldiler. Yine zirve srasnda farkl ülkelerden katlmclarla görümelerimiz oldu. Ziyaretim boyunca gerçekletirdiimiz istiarelerin ve ortaya koyduumuz görülerin hayrl sonuçlar dourmasn temenni ediyorum.
BDEN LE SAMM BR TOPLANTI YAPTIK
Erdoan, deerlendirmesinin ardndan gazetecilerin sorularn yantlad. ABD Bakan Joe Biden ile görümenizin genel hatlarn neler oluturdu? Türk-Amerikan ilikilerinin geleceine dair deerlendirmeleriniz nelerdir? sorusuna Erdoan, Sayn Biden ile samimi ve yapc havada bir toplant yaptk. Toplantda Mevlüt Bey, brahim Bey ve Hakan Bey benimle birlikteydiler. Kendisinin yannda da Dileri Bakan ile güvenlik ve istihbarattan sorumlu isimler vard. Toplanty gayet olumlu bir havada devam ettirdik. yantn verdi.
Afganistan, Suriye, Libya ve Dou Akdeniz konularnda i birliimizi güçlendirmenin yan sra özellikle de ekonomik ilikilerimizi çok daha youn bir ekilde devam ettirme karar aldk. diyen Erdoan, bunun için gerekli talimatlar verdiklerini aktard.
Hazine ve Maliye Bakanlarna muhataplaryla çok daha sk görümelerini söylediklerini belirten Erdoan, unlar kaydetti:
Böylece inallah ekonomide ikili ticaret hacminde 100 milyar dolar hedefimize ularz ve bu yolda yürürüz. NATO ittifak ve stratejik ortaklk balamnda atlacak admlar da istiare etme frsatn bulduk. Hepsinden öte bizim bu F-35 konumuz var. Malum bizim 1 milyar 400 milyon dolarlk yaptmz bir ödeme var. Bununla ilgili olarak da F-16 tedarikini müzakere ettik. Bu konuda da kendilerinden olumsuz bir yaklam görmedim. Tam aksine, yine bununla ilgili de Savunma Bakanlarmzn birbiriyle görüecekleri gibi Dileri Bakanlarmz da muhataplaryla görüerek inallah iki ülke ilikilerini ilgilendiren bu hassas konuyu da neticelendirmeyi umuyoruz. Biden çok ksa zamanda netice alamayabiliriz. Biliyorsunuz iki farkl bölümden, Temsilciler Meclisi ve Senatodan geçiyor. Malum, durum 50-50 ama ben elimden geleni yapacam. dedi. Ben de kendisine Bunu baarabileceinize inanyorum ve bu konuda u anda arln sizde olduunu görüyorum dedim. nallah Savunma Bakanlarmz da birbirleriyle görümeleri devam ettirecekler. Bugünkü toplantya katlan arkadalarmzn bu ii yakn markajda tutmasyla inallah bunu nihayetlendirirsek, burada iki tane önemli balmz olacak, biri tedarik, biri de elimizdeki F-16larn modernizasyonu. Bunlarn da o arada inallah yaplma durumu söz konusu olacak.
GÖRÜME 1 SAAT 10 DAKKA SÜRDÜ
Erdoan, Bidene Daha Adil Bir Dünya Mümkün kitabnz takdim ettiniz. Türkiyenin Yeil Kalknma Devrimi çalmas da vard. Bu ikisiyle ilgili geri dönüleri neler oldu? sorusuna, Gerek benim Daha Adil Bir Dünya Mümkün kitabm gerekse Türkiyenin Yeil Kalknma Devrimi kitabn Sayn Bidena hediye ettim. Türkiyenin Yeil Kalknma Devrimi kitabnda benim bir takdim yazm bulunuyor. Bidena Biliyorsun ben de çevreciyim. dedim. Biz, bu kitaplar verince o da Ben de size kendi kitabm takdim edeceim. dedi. Onun da vefat eden olu hakknda yazd bir kitab var. cevabn verdi.
Birlemi Milletler Zirvesi sonras selefleriyle mukayese edip Biden için Kendisiyle iyi baladk diyemem demitiniz. Bu sefer bu görümeden sonra bu kanaatiniz deiti mi? sorusu üzerine Erdoan, artlar atmosfere göre deiiyor. BM srasnda farkl beklentilerimiz vard. O farkl beklentiler olmaynca olay biraz daha farkl bir duruma doru gitti. O gelime farklyd. Bu görüme için medya da 20 dakikalk bir görüme olacak diyordu. Bizim görüme 1 saat 10 dakika sürdü. Medyann bizimle nasl uratn anlayn. ifadelerini kulland.
Yani kendilerince (kabul etmeyecek, görümeyecek) de derler, 20 dakikaya da indirirler ama bizim görüme 1 saat 10 dakika sürdü. diyen Erdoan, daha sonra dier programlara geçtiklerini anlatt.
Biden ile BM Genel Kurulunun yapld dönemden bu yana farkl bir sürecin olduunu belirten Erdoan, imdi bizim Türkevi tam BMnin çapraz karsnda. nallah gün ola harman ola. Misafir ederiz, orada da görümemizi yapabiliriz, o da olur, niye olmasn. Ayrca güvenlik, savunma, ticaret, terörle mücadele ve bölgesel konular bata olmak üzere aramzdaki bütün konularla ilgili ortak bir mekanizma kurulmas konusunda mutabk kaldk, anlatk. nallah bu konular da ilgili arkadalarmz bizzat yürütecekler. diye konutu.
TEMEL ÖNCELKLERDE MUTABAKATA VARDIK
Cumhurbakan Erdoan, Amerikann bugüne kadar açkça PKK/YPGye verdii destek var. Silah eitimi devam ederken Türkiyenin onca uyarsna ramen tatbikat yapmaya kadar gitti iler. Sizin bu konuda aslnda çok açk ve net bir mesajnz vard. Sorumluluklar karlanmad sürece her an bir operasyon sinyali verdiniz, Gerekirse operasyon yaparz bu bölgede dediniz. Bu yeni süreçten ne bekliyoruz ve bundan sonraki süreç Türkiyenin operasyon ihtimalini nasl etkiler? sorusuna karlk unlar kaydetti:
Operasyonun yaplmas gerektii zamanda tabii ki operasyon yaplr. Ondan geri adm atlmaz. Bir defa terör örgütleriyle olan mücadelemizden bizim asla sarfnazar etmemiz mümkün deildir. Eer karmzda bir terör örgütü olan PKK/PYD-YPG varsa, ne gerekiyorsa biz bunu yaparz. Bundan da taviz vermeyiz. Bunu zaten biz kendilerine her zaman söyledik ve söylüyoruz. Bundan sonraki süreçte de NATOda müttefiksek, NATO müttefiki olarak bizim ittifak halinde olduumuz ortamzn böyle bir eye tevessül etmemesi gerekir. Yine ayn ekilde bundan sonraki süreçte de Türkiyenin temel önceliklerinden olan bu meselede beraber çalmamz gerektii hususunda bugün de mutabakata vardk. Orada da kendilerinin olumsuz bir yaklam olmad.
GLASGOWA GTMEKTEN VAZGEçTK
talya Babakan Mario Draghiyi kabulü hatrlatlarak, Draghinin atanm bir babakan olarak, defalarca seçilmi bir cumhurbakanna kar kulland bir ifade vard. Bu, Türkiyede haliyle büyük bir tepki gördü. talya medyasnda da sizin talyaya gelmi olmanzn ve bu kabulün bir telafi beklentisi olutuuna yönelik haberler çkt. Draghinin ahsen bu hasarl durumu telafi edebilmek için nasl bir yaklam oldu, bu konu hiç geçti mi, aranzda nasl bir iliki olutu? eklindeki bir soru üzerine Erdoan, talya ile Berlusconi döneminden itibaren çok güzel, baarl iler yaptklarn söyledi.
Fransa Cumhurbakan Emmanuel Macron ile görümelerinin nasl bir atmosferde geçtii, hangi konular üzerinde durulduuna ilikin deerlendirmelerinin sorulmas üzerine Erdoan, görümelerinde 5-6 ana balk bulunduunu belirtti.
Bu balklarn merkezinde Libyann yer aldna iaret eden Erdoan, unlar söyledi:
Libya ile ilgili Berlin Konferansnn bir benzerini Pariste yapmak istiyor. Bu bir yerde durumdan vazife çkarmak gibi oluyor. Bizim oraya srarla e bakan olarak gelmemizi istiyor. Dedim ki; Berlinde zaten biz bu konferans yaptk. Kald ki buraya baz davetleriniz var; mesela Yunanistan, mesela srail, mesela Kbrs Rum kesimi Bunlarn katlaca bir Paris Konferansna biz katlamayz. Durdu ve Bir çalma yaptrsak bunun üzerinde, özel temsilciler belirlesek dedi. Ben de artmz bu, bir defa bunlar olmayacak. Eer Yunanistan buraya gelecekse özel temsilci falan da göndermeye gerek yok. Burada çok srarc durumundaysanz özel temsilcileriniz kim, bunlar da görelim ama burada Yunanistan, srail ve Kbrs Rum kesimi olacak olursa bunu zaten yapamayz, dedim. Birincisi bu. imdi o da isimler verecek, biz de isimler vereceiz, arkadalar aralarnda görüme yapacaklar. Fakat bu artlarmz yerine gelmedikten sonra olmaz.
Macron görümesindeki bir dier konunun Afganistan meselesi olduunu kaydeden Erdoan, Afganistan ile ilgili de malum, askerimizi çektik, askerimiz artk orada yok. Bunlarn skntlar var; orada zaman zaman Franszlar olabilir, bunlarn oradan alnmas gibiBiz u anda Katar ile çalyoruz, bir gayretimiz var ve bizim Afganistanda Afganistan halkn yalnz brakmak gibi bir düüncemiz yok, dedik. ifadelerini kulland.
Güney Kafkaslar konusunun gündeme getirildiini de aktaran Erdoan, Dedik ki, biz geçen hafta oradaydk ve güney Kafkaslarda da u anda atlan olumlu admlar var ve bu olumlu admlar da Sayn lham Aliyev kardeimiz kararl bir ekilde sürdürmek istiyor. Hatta Painyan ile de görümesi oldu. Bu görümede de bölgede 6l bir platform oluturalm konusu gündeme geldi. Rusya, Azerbaycan, Türkiye, ran, Gürcistan ve bunun yannda bir de Ermenistan, eer hepsi de kabul ederse burada bir bar platformu oluturmu oluruz. Bizim derdimiz, bu da olursa isabetli olur. Macronla görümemizde Libya ile ilgili konuda bizim askerlerimizin eitmen olarak ve Libyann milli hükümeti ile anlamal ekilde orada bulunduunu da bir kez daha ifade ettim. diye konutu.
BÜTÜN DERDMZ TÜRKYE OLARAK BZ GÜçLÜ OLACAIZ
Yunanistann, Fransa ile yapt anlama uyarnca Rafale uçak ve frkateynler ald, olas çatma durumunda belli açlardan Fransann Yunanistan ile beraber hareket etme yönünde bir anlama gerçekletirdikleri belirtilerek, Bu tablo Dou Akdeniz ve Egedeki jeostratejik dengeyi ne yönde etkileyebilir? eklindeki bir soruyu ise Erdoan, Sayn Bidena da Macrona da bu konuyu söyledik. Dedik ki; bu Dedeaaç olay nedir? Burada böyle bir üssün kurulmas bizi, halkmz ciddi manada rahatsz ediyor. Bununla ilgili olarak da Macron sahiplenemedi ve Rafale ile ilgili de Onlarn paras var dedi. Dedim ki; bak seni aldatyorlar, bunlarn paras falan yok. Sadece Batya 400 milyar avro borcu olduunu biliyorum. Paralar var dedi. Her ey para! Tabii bir de üs meselesi var. Ama bu gelimelerle ilgili bizim bütün derdimiz Türkiye olarak biz güçlü olacaz. eklinde yantlad.
S-400 alan bir baka ülke olan Hindistan için ABD Senatosundan baz üyelerin yaptrm uygulanmamasn istedikleri hatrlatlarak, Bir de F-16nn en üst modelinin bir benzeri F-21 diye bir fabrika kurdu Lockheed Martin Hindistanda. S-400 yüzünden Türkiyeye F-16y verip vermemeyi kongrede tartrken, Hindistana yaklamlar bu ekilde. Bunu nasl deerlendiriyorsunuz? eklindeki soru üzerine ise Erdoan, unlar söyledi:
Ben Romadaki görümemizden sonra böyle bir eyin olmadn görüyorum. u anda gerek Dileri Bakanmz gerek Savunma Bakanmz muhataplaryla yapacaklar görümelerle bu ii neticelendirirler ve biz de kendisiyle ayrca yapacamz görümelerle ii yakn takibe alrz. Hindistan meselesi önemli. çünkü Hindistan NATOda deil ama Türkiye NATOda, senin ortan. Dolaysyla NATOdaki ortanla böyle bir eye girmiyorsun, NATOda olmayan Hindistan ile böyle bir adm atmaya kalkyorsun. Bu tabii bizi üzer.
AI KONUSUNDA BZ U ANDA BR DDAYLA ORTADAYIZ
Cumhurbakan Erdoan, dünya ülkelerinin aya eriimi, Avrupann, G20 ülkelerinin küresel iklim deiikliiyle mücadele için taahhütleri ve dijital küresel uluslararas irketlere vergi meselesi gibi konularla ilgili fikirlerinin sorulmas üzerine, A konusunda biz u anda bir iddiayla ortadayz. Bizim iddiamz TÜRKOVAC ve biz TÜRKOVACta inallah bu yl sonuna kadar üretime tam manasyla geçtiimizde burada herhangi bir kskançlk yapmadan bunu dünya ile paylaacaz. Dünya ile bunu paylarken de adeta Siz yapmadnz ama biz yapyoruz mesaj vereceiz. dedi.
ALMANYA LE LKLER
Cumhurbakan Erdoan, Müstakbel Almanya Babakann nasl buldunuz? Türkiyenin önemi konusunda bilgilendirilmi mi? eklindeki soruya, Bana göre sempatik biri. unu da unutmayalm ki Alman yönetiminde bakanlk yapt. Yani dardan gelen birisi deil. Aslnda bize de yabanc deil. O da yabanclk çekmeyecek. nallah kasm-aralk gibi de hükümeti kuracaklarn söylüyor. Ben güveniyorum. karln verdi.
BALKANLAR
Balkanlarda endie verici bir gerilimin trmand belirtilerek, Özellikle Srp lider Dodikin açklamalar korkutucu. Bu hususta deerlendirmeleriniz nelerdir? sorusunu ise Erdoan, Balkanlarda, Bosna Hersekte zorluklarla tesis edilen bar ve huzur ortamn muhafaza etmek çok önemli. Türk halknn gönlünde de ikili ilikilerimizde de burasnn ayr bir yeri vardr. Biz her zaman buradaki karde ülkelerin yanndayz. Temenni ederiz ki bundan sonra da bar, huzur ve güven ortamnn devam istikametinde hareket edilir. Biz bundan sonra da bu sürece destek olmay sürdüreceiz. eklinde cevaplad.
BZ MLLETMZN TBARINI KORUMAKLA MÜKELLEFZ
Cumhurbakan Erdoan, skoçyadaki liderler zirvesine neden gitmediiyle ilgili soruyu yantlarken, Glasgowda düzenlenen Birlemi Milletler klim Deiiklii konulu Liderler Zirvesi için talep ettikleri güvenlik protokolü standartlar bulunduunu hatrlatt.