Kürt siyaseti için kale konumunda olan 1 milyon 635 bin 48 nüfuslu Diyarbakırda kayıtlı seçmen sayısı 866 bin 112. Kentin mevcut 11 milletvekili var. 2011 genel seçimlerinde bu vekillerden 6sını HDPnin kardeş partisi BDP bağımsız adaylarla almıştı. Ancak Hatip Diclenin milletvekilliği YSK tarafından düşürülünce AK Partinin vekil sayısı 6ya çıkmıştı. Oranlar böyle olsa da BDPnin oy oranı AK Partinin iki katıydı. HDPnin parti olarak seçime girmesi dengeleri değiştirdi. Eğer parti barajı aşarsa AK Parti üç vekilini kaybedebilir.
Oylardaki artış ve düşüşler
AK Parti 2011 seçimlerinde 230 bin 213, BDP ise 411s bin 232 oy almıştı. 2014 il genel meclis seçim sonuçlarında BDPnin oyu 394 bin 362ye düştü, AK Parti ise oyunu 241 bin 734e çıkardı. Ancak Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde bu kez AKP oyu düşerken, HDPnin oyu arttı. Cumhurbaşkanlığı seçiminde AK Partinin adayı Erdoğan 214 bin 115, HDPnin adayı Selahattin Demirtaş ise 410 bin 390 oy aldı.
Taktik adaylarla
AK Parti kentte hizmet ve proje odaklı gidiyor. İktidarı döneminde her zaman Diyarbakır 1. Sıradan bir bakan gösteren parti bu seçimde de yine sırayı bir bakana verdi. Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz. Parti bir başka seçim taktiği daha yaptı. 2011 seçimlerinde AK Partinin mevcut milletvekili yeğeni Galip Ensarioğluna rağmen seçimlere bağımsız giren ve kentte 18 bin 104 oy alan eski bakan Mehmet Salim Ensarioğlunu 2. sıradan aday gösterdi. HDP ise, Türk, Kürt, Ezidi, İslami kesimden isimlerle seçime giriyor. Parti İmralı heyetinden İdris Balukeni de aday göstererek kente verdiği önemi gösteriyor.
Diyarbakır kararını verdi
Kentte seçim atmosferi pek görülmüyor. Kent merkezinde cadde ve sokaklarda hiçbir partinin flamalarına rastlamıyorsunuz. Sadece partilerin teşkiltlarının önünde ya da seçim bürolarında flamalar asılı.
Bu seçim bürolarından biri de AK Parti adayı Ensarioğlunun merkez Kayapınar İlçesinde bulunuyor. İçerisi oldukça kalabalık. AK Parti Diyarbakır İl Başkanı Muhammed Akar ile seçimlerle ilgili sohbetimizde kentteki çalışmalarını anlatıyor. Partinin kent merkezinde 20 seçim bürosu bulunuyor. Kente özel Diyarbakır kararını verdi, büyümeye devam, çözüm sürecine devam, hizmet için yine AK Parti sloganını kullanıyorlar.
Güçlü tek iktidar vurgusu
Akar, seçmene çözüm sürecini, yeni bir anayasayı, başkanlık sistemini, ekonomik istikrarı, şu ana kadar yaptıkları ve bundan sonra yapacakları hizmeti anlattıklarını aktırıyor. Partililer seçmene özellikle hem süreç hem de ekonomik istikrar için güçlü tek başına iktidarın önemine vurgu yapıyorlar.
çözüm sürecinin bölge ve Türkiye için başak bir mesele olduğunu dile getiren Muhammed Akar, Diyarbakırı turizm cazibe merkezi haline getirmek için yeni dönemde projeler hazırladıklarını belirtiyor. Silvan barajının tamamlanmasıyla sulu tarıma geçileceği, tarımsal kalkınmaya öncelik verdiklerini belirten Akar, bunun yanısıra hayvancılık, maden, arıcılık, fıstık üretimine ağırlık vereceklerini vaat ederek, Dört yeni barajın daha temelini attık. Bereketli Hilali damlama sistemiyle tarım alanı haline getireceğiz. Hayata geçireceğimiz projelerle Diyarbakır, Antep ve Urfayı geçecek. Bu tatlı bir yarış olacak diyor.
AK Parti Diyarbakır İl Başkanına göre, Başkanlık sisteminin ne kendilerine ne de HDPye bir zararı var. Akar, Başkanını seçen valisini de seçmek isterse bu tartışılır diyor.
Geri dönüş olmaz
HDPnin barajı aşmaması durumunda bölgede olayların çıkacağı iddiasıyla ilgili Muhammet Akar Barajı aşmazsa kıyamet kopmaz. Geri dönüş olmaz. Diyarbakırın, bölge insanının sağduyusuna güveniyorum. Kobani benzeri olaylar olmaz. HDP de herhalde bunu istemez. Sonuçta Türkiyelileşmeden bahseden bir partidir. Şiddet gündemden çıkarılmalı artık. HDP oy oranını artırmış durumda. çatışma ortamı olsaydı parti yüzde 10 bandına dayanmazdı. Eğer parti şu an bu banttaysa bu sivil siyaset sayesindedir. HDPnin baraj bandına yakın olduğu düşünüyorum. diyor.
Muhammet Akar, HDPnin kitlesinin de AK Parti iktidarının sürmesini istediğini savunarak, HDPlilerin ikinci partisi AK Partidir ifadelerini kullanıyor.
AKP politikasını teşhir ediyoruz
HDPnin eşbaşkanları Ömer Önen ile Gülşen Özer. İkiliyle HDP İl Başkanlığında görüşüyoruz. Ömer Önen, Cumhurbaşkanı Erdoğanın Diyarbakırda söylediği Kürt sorunu benimdir sözünden Kürt sorunu yoktura gelmesini eleştiriyor.
çözüm sürecinde 10 maddelik Dolmabahçe Mutabakatı sonrası İzleme Heyetinin İmralıya gideceğini ancak Erdoğanın müdahalesiyle sürecin durduğunu söyleyen HDP Eşbaşkanı Özer, AKPnin değil, Erdoğanın seçim çalışması yürüttüğünü söylüyor.
Kentte AK Partinin politikasını teşhir ettiklerini söyleyen Önen, Kürtlerin AKPden şiddeti ortadan kaldıracak, anadilde eğitim serbest yapacak, cezaevlerini boşaltacak, sorunları çözecek bir beklentisi olduğunu ama bunun hayata geçirilmediğini söylüyor, KCK operasyonlarını hatırlatıyor.
Asker de polis de HDPye oy verecektir
Parti olarak Türkiyenin geleceğini düşündüklerini söyleyen Ömer Önen, HDPnin seçim başarısı Türkiyenin başarısı olacaktır diyor. Parti, kardeş partisi BDPnin 2011 seçimlerinde seçmene giderken kullandığı Demokratik Özerkliği çok kullanmıyor. çalışmalarda işsizlikten, yoksulluktan, asgari ücretten bahsediliyor. çözüm süreci de en çok partililerin seçmene anlattıkları. Gülşen Özer AKPye oy veren kesimin süreçle ilgili güvenleri sarsıldı. Süreci sürdürecek olan bizleriz diyor. Özer, bölgede kooperatifler kurarak, tarım, hayvancılık alanlarında yerel ekonomiyi güçlendireceklerini söylüyor.
Partinin kent genelinde 100e yakın seçim bürosu var. Ömer Önene göre 7 ile 10 bin arasında çalışanlarıyla sahadalar. Tüm evlere gittiklerini söyleyen Önen Askerlerin polislerin evlerine de gidiyoruz. İnanıyoruz ki onlar da partimize oy verecektir. Biz barışın, özgürlüklerin teminatıyız diyor.
Hüda-Par bir vekil peşinde
Güneydoğunun bu kentinde de CHP ile MHP pek varlık gösteremiyor. Batmandan sonra kentte üçüncü parti konumunda olan Hüda-Par. Parti 2014 yerel seçimlerde il genelinde 36 bin 806 oy aldı. HDP barajı aşmazsa parti, oy oranını da bu şekilde korursa bağımsız adayı vekil olabilir. Ama parti, HDP barajı aşsa da bir vekil çıkarmak için kentte yoğun bir çalışmanın içinde. CHP ise 2011 seçimlerinde 15 bin 222 oy almıştı. Parti, 2014 il genelinde 9bin 741 oy alabildi.