Rusyann doalgazn Türkiye ve Avrupaya tayacak olan TürkAkmn açl yapld. Haliç Kongre Merkezindeki açl Cumhurbakan Recep Tayyip Erdoan ve Rusya Devlet Bakan Vladimir Putin gerçekletirdi. Törene ayrca, Srbistan Cumhuriyeti Cumhurbakan Aleksandar Vuçiç ve Bulgaristan Cumhuriyeti Babakan Boyko Borisov, Cumhurbakan Yardmcs Fuat Oktay, TBMM Bakan Mustafa entop, Dileri Bakan Mevlüt çavuolu, Milli Savunma Bakan Hulusi Akar, Sanayi ve Teknoloji Bakan Mustafa Varank, Hazine ve Maliye Bakan Berat Albayrak, çevre ve ehircilik Bakan Murat Kurum, Tarm ve Orman Bakan Bekir Pakdemirli, Ticaret Bakan Ruhsar Pekcan, Kültür ve Turizm Bakan Mehmet Nuri Ersoy, eski Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Taner Yldz, Rusya Dileri Bakan Sergey Lavrov, Rusya Savunma Bakan Sergey oygu, Rusya Enerji Bakan Aleksandr Novak, Azerbaycan Enerji Bakan Perviz ahbazov, Bulgaristan Enerji Bakan Temenuzhka Petkova, Srbistan Madencilik ve Enerji Bakan Aleksandar Antic katld.
Sahneye ikili kürsü kuruldu. Cumhurbakan Erdoan ve Rusya Devlet Bakan Vladimir Putin ayn anda kürsüye çkt. lk olarak Putin bir konuma yaparak, Bu açl törenine katlanlar sadece Rusya ve Türkiye için deil, Güney Avrupa ülkeleri için de önemli bir gelimeye tank oluyorlar. Rusya ve Türkiye arasndaki i birlii adm adm bütün alanlarda geliiyor. Dünyadaki son derece zor duruma ramen ve birtakm uluslararas oyuncularn bu karlkl yarar yönünde gelien i birliimize mani olmaya çalmalarna ramen bu çalmalar, devam etmektedir dedi.
Vladimir Putin, Rus doal gaznn Türkiyeye 30 yldr ihraç edildiine dikkat çekerek, Önce Rus doal gazn Trans-Balkan gaz boru hatt üzerinden Türkiyeye aktaryorduk. Sonra dorudan Mavi Akm üzerinden vermeye baladk. Sadece geçen sene Türk ortaklarmz 24 milyar metreküp gaz ald diye konutu.
AVRUPA ENERJ PYASASININ GÜVENN SALAYACAK
Putin, TürkAkm ile ilk hattan Bat Sibirya yataklarndan doal gaz, ikinci hat ile de doal gaz Türkiye üzerinden Balkanlara, Bulgaristan ve Yunanistan ve Srbistana sevk edilecek. Rus doal gaznn TürkAkm ile Türkiye üzerinden Avrupaya sevk edilmesi sadece Türkiye ekonomisine ve Karadeniz bölgesine deil, birçok Güney Avrupa ülkesinin ekonomisine olumlu tesir edecek ve genel anlamda Avrupa enerji piyasasnn güvenini salayacak dedi.
GELECEKTE DE BU EKLDE ADIMLAR ATACAIZ VE YEN BAARILARA MZA ATACAIZ
Putin, Türk makamlarna ve Türkiye Cumhurbakanna teekkürlerimi sunmak istiyorum. çünkü ina esnasnda gerekli tüm lisanslar ve izinleri vaktinde saladlar. Bir siyasi irade gösterdiniz ülkenizin ulusal çkarlarna uygun bir projeye el attnz. Eminim Rusya ve Türkiye gelecekte birçok projeyi hayata geçirecek. Hem enerji alannda hem de baka alanlarda hep beraber en iddial projeleri gerçekletirebileceiz. Bu da her iki devlet ve millet için hayrl olacaktr. Hiç de kolay olmayan artlarda, zor bir dünyada yayoruz. Ne yazk ki bulunduumuz bu bölgede gerginliin artrlmasna yönelik ciddi eylemler var. Türkiye ve Rusya, bu arada bambaka örnekler sunuyor. Örnein devletlerimiz, halklarmz, Avrupa halklar ve dünya halklarnn hayrna çalmalar yürütmekteyiz. Eminim gelecekte de bu ekilde admlar atacaz ve yeni baarlara imza atacaz eklinde konutu.
15 MLYON HANENN YILLIK DOAL GAZ HTYACINI DA KARILAMI OLACAIZ
Putinin ardndan konuan Cumhurbakan Erdoan, TürkAkm, Rus dostlarmzla beraber büyük emek harcadmz, hem ikili ilikilerimiz hem de bölgemizdeki enerji haritas balamnda tarihi nitelikte bir projedir. Projenin hattnn deniz bölümünün tamamlanmas münasebetiyle deerli dostum Putin ile geçtiimiz yl yine stanbulda bir tören düzenlemitik. Allaha hamdolsun geride braktmz bir sene içerisinde hedeflediimiz ekilde hatt baaryla tamamladk ve ite imdi de açl yapyoruz. Proje sayesinde 31,5 milyar metreküplük doal gazn 15,75 milyar metreküpü arac hiçbir ülke olmadan dorudan ülkemize ulaacaktr. Böylece 15 milyon hanenin yllk doal gaz ihtiyacn da karlam olacaz. TürkAkm Projesinin ülkemiz ve bu haktan faydalanacak tüm dostlarmz için hayrlara vesile olmasn diliyorum dedi.
ENERJ ALANINDAK BRLMZ, HER TÜRLÜ SINAMAYI DER ALANLARDA OLDUU GB BAARIYLA ATLATMITIR
Erdoan, Nüfusumuzun yüzde 79una karlk gelen 53 milyon vatandamz doal gaz aktif bir ekilde kullanyor. Bu say, yaptmz altyap yatrmlaryla gün geçtikçe artyor. Rusya ise ülkemizin önde gelen doal gaz tedarikçilerinin banda geliyor. Geride braktmz 33 senede Rusya Federasyonundan yaklak 400 milyar metreküp doal gaz tedariki saladk. Bu tablo ülkelerimizin karlkl çkarna dayal, kazan kazan temelli ibirliinin en güzel örneidir. Enerji alanndaki i birliimiz, her türlü snamay dier alanlarda olduu gibi baaryla atlatmtr. Türkiye ve Rusya olarak bu ibirliinin zemini üzerinde yeni projelere, yeni baarlara imza atmaya devam edeceiz. Avrupa ülkelerinin proje kapsamndaki ikinci hattan gelecek Rus gazna youn ilgi gösterdiini görüyoruz. Türkiye olarak son yllardaki yatrmlarmzla kendimizle birlikte bölge corafyas için de önemli bir doal gaz arz kapasitesi ve ticaret merkezi oluturacak altyapya kavutuk. Bundan bir ay önce bölgemizin en stratejik hatlarndan biri olan TANAP aziz kardeim Azerbaycan Cumhurbakan Aliyev ile birlikte resmen hizmete açtk. Enerjinin pekyolu olarak görülen TANAP ile 16 milyar metreküplük Azerbaycan doal gazn Türkiye ve Avrupann istifadesine sunduk. lerleyen yllarda TANAPn tama kapasitesini önce 24 milyar metreküpe inallah ardndan da 31 milyar metreküpe çkarmay planlyoruz diye konutu.
AKDENZ çATIMA DEL, BRL SAHASINA DÖNÜTÜRELM
Cumhurbakan Erdoan, Yeni arz kaynaklarnn ortaya çkarlmas ve mevcut rezervlerin gelitirilmesi dorultusunda kara ve denizde hidrokarbon arama ve üretim faaliyetlerinin artrlmas için çalmalar yürütüyoruz. Hedefimiz ülkemizi küresel enerji merkezlerinden biri haline getirmektir. Türkiye olarak kesinlikle bölgesel gerilim peinde deiliz, asla da olmadk. Dou Akdenizde süren hidrokarbon arama faaliyetlerimizin tek amac ülkemizin ve Kuzey Kbrs Türk Cumhuriyetinin menfaatlerini korumaktr. Her frsatta tekrarladmz gibi Dou Akdenizde ülkemizin dland hiçbir projenin ekonomik, hukuki, diplomatik bakmdan hayata geçme ans yoktur. Akdenizdeki en uzun ky eridine sahip Türkiyenin bu bölgeyle ilgili her türlü projede söz söyleme hakk elbette olacaktr. Buradan tüm kyda ülkelere yaptmz i birlii çarmz tekrarlamak istiyorum. Gelin tarih boyunca medeniyetlere beiklik yapm Akdenizi çatma deil, i birlii sahasna dönütürelim. Bize bir adm gelene çok daha fazlasyla gitmeye hazrz. Karlkl sayg ve hakkaniyet temelinde her türlü i birliine varz. Gerek TANAP, gerekse bugün açl gururunu yaadmz TürkAkm ülkemizin ite bu vizyonunun en somut nianesidir. Ve TürkAkm isminin sahibi de hak sahibi deerli dostum Sayn Putindir. Muhattaplarmzdan beklentimiz, Türkiyenin uzatt bu samimi i birlii elini geri çevirmemeleridir diye konutu.
TCARET HACMMZDE ARTIK 100 MLYAR DOLARLIK HEDEF KONUUYORUZ
Erdoan, stiklal Harbimizde Rus dostlarmzdan gördüümüz destei unutabilmemiz mümkün deildir. Souk savan en keskin dönemlerinde dahi Rusya ve Türkiye komuluk hukukunun zedelenmesine müsaade etmemilerdir. Son dönemde de fikir ayrlklarmzn ortak çkarlarmzn önüne geçmesine izin vermedik. Sayn Putinin güçlü iradesiyle ilikilerimizde çok farkl bir ivme yakaladk. 1980lerde 300-400 milyon dolar civarnda seyreden ticaret hacmimizde artk 100 milyar dolarlk hedefi konuuyoruz. Özellikle son 3 ylda ikili ticaretimizde düzenli art yayoruz. Turizmde her sene yeni bir rekor krlyor. Müteahhitlerimizin Rusyada üstlendikleri ilerin toplam 75 milyar dolara ulat. Karlkl yatrmlarmz 10ar milyar dolar at. Akkuyu Nükleer Güç Santrali projesinde de ciddi bir aamaya geldik. nallah ülkelerimiz için son derece önemli olan bu projeyi de planladmz takvime uygun ekilde tamamlayacaz. Bugün açln yaptmz TürkAkm projesi ise yeni dönemin sembol eserlerinden biri olacaktr. Sahip olduumuz potansiyeli tam manasyla harekete geçirdiimizde ortaya çkacak katma deerden tüm bölgenin istifade edeceine inanyoruz. Tpk bir Rus atasözünde ifade edildii gibi Akll yol arkada yolun yars demektir. Biz de önce refik sonra tarik diyen yani yol kadar yol arkadann da önemli olduuna inanan bir milletiz eklinde konutu.
Erdoan, Türk-Rus dostluunun ortak projelerle son yllarda bu gerçei defalarca ete kemie büründürdü. nallah önümüzdeki dönemde de Türkiye ve Rusyann iki komu ülke olarak yol arkadaln kararllkla sürdüreceklerine inanyorum dedi.
ABD-RAN GERGNL
Erdoan, Son dönemde bölgesel hadiseler bakmndan oldukça sancl günler yayoruz. Müttefikimiz Amerika Birleik Devletleri ile komumuz ran arasnda bir süredir devam eden gerilim hiç arzu etmediimiz bir noktaya ulat. Türkiye olarak ne Irakn ne Suriyenin ne Lübnannn ne de deniz yoluyla enerji ticaretinin yüzde 30undan fazlasnn yapld Körfez bölgesinin vesayet savalarnn sahnesi haline gelmesini istemiyoruz eklinde konutu.
Cumhurbakan Erdoan, Bilhassa komumuz Irak zaten skntl olan istikrarn tamamen kaybetme tehlikesiyle kar karya. Irak Türkmenlerinin selameti de bizim için kendi vatandalarmzn güvenlii kadar önemlidir. Arab, Kürdü, Türkmeni, iisi, Sünnisi ile Irak halknn tamam bizim özbeöz kardeimizdir. Türkiye olarak bu konudaki hassasiyetimizi daha önce de farkl vesilelerle açkça ortaya koyduk. Yaklak 30 yldr kargaa ve çatamalarla anlan Irakn toprak bütünlüünü koruyarak, yeniden huzura kavumas için büyük çaba harcadk. DEA ve PKK terörü ile mücadelesinde Iraka her alanda destek verdik. Mezhepçilik taassubunun bu ülkeyi esir almasn engelemek için Irak halkn oluturan tüm gruplara düzenli temas kurmak suretiyle elimizi uzattk. Sava tamtanlarnn çald bu kritik süreçte de diplomasinin tüm kanallarn kullanarak tansiyonu düürmeye çalyoruz. Bu çerçevede son bir haftada çok sayda liderle telefon görümesi gerçekletirdik. Dileri Bakanmz da muhataplaryla youn bir diplomasi trafii yürütüyor. Amacmz gerilimi düürerek yeniden akli selimi hakim klmaktr. Bölge son 20 yldr devam eden çatmalar sebebiyle zaten bitap dümü durumda. Farkl güçler arasnda sürdürülen vekalet savalarnn bedelini Iraktan Suriyeye kadar milyonlarca masumun ödedi. Asrlarca esenlik ve bar diyar olan slam medeniyetinin kadim ehirlerinin birer enkaza dönütü dedi.
RUS DOSTLARIMIZIN DA KATKISI VE DESTEKLERYLE NALLAH BU SIKINTILI SÜREC SUHULETLE ATLATACAIMIZA NANIYORUM
Erdoan öyle devam etti:
Kardein kardee düman hale getirildii bu tablodan da en fazla bölgeyle ilgili hesab olan d güçler faydalanyor. Corafyamzda artk yeni bedeller ödemeye kimsenin mecali kalmamtr. Hiç kimsenin sadece kendi çkarlar uruna Irak bata olmak üzere tüm bölgeyi yeni bir ate çemberine atmaya hakk yoktur. Tüm taraflarla konuabilen bir ülke olarak diplomasi trafiimizi çok yönlü bir ekilde devam ettireceiz. Elimizdeki tüm imkanlar seferber ederek bölgemizin kan ve gözyana boulmasna izin vermeyeceiz. Bu süreçte Rusya Federasyonu ve deerli dostum Sayn Putin ile de sürekli diyalog ve istiare halinde olacaz. Rus dostlarmzn da katks ve destekleriyle inallah bu skntl süreci suhuletle atlatacamza inanyorum diye konutu.
VANA AçILDI
Konumalarn ardndan, Anapadaki Russkaya kompresör istasyonundaki Gazprom Yönetim Kurulu Bakan Yardmcs Aksyutin ve Kyköy alm terminalindeki BOTA Genel müdürü Burhan Özcan ile balant kuruldu. Balantlarn ardndan Cumhurbakan Erdoan ve Putin boru hattn faaliyete geçiren sembolik vanay açt.