Yüksek Seçim Kurulunun (YSK) 31 Mart 2019 Pazar günü yaplacak Mahalli dareler Genel Seçimi için belirledii propaganda serbestlii ve seçim yasaklar bugün balad.
Buna göre, propaganda serbestlii ve bir ksm yasaklar, 21 Mart Perembe sabah balayacak ve oy verme gününden önceki gün (30 Mart Cumartesi) günü saat 18.00de sona erecek.
Seçime katlan siyasi partiler ve bamsz adaylar, seçim propaganda süresinin sona ermesine kadar yazl basnda ilan ve reklam yoluyla ya da internet sitesi açarak sözlü, yazl veya görüntülü propaganda yapabilecek. Seçim süresince genel yollar üzerinde, mabetlerde, kamu hizmeti görülen bina ve tesisler ile ilçe seçim kurullarnn gösterdii meydanlarn dnda toplu olarak sözlü propaganda yaplmas yasak olacak. Açk yerlerde, günein batmasn müteakip ikinci saatin sonundan, günein domasna kadar toplu olarak sözlü propaganda yaplmas da yasaklar arasnda bulunuyor.
Vatandalarn elektronik posta adreslerine gönderilecek mesajlar ile tanabilir veya sabit telefonlarna sesli, görüntülü veya yazl mesaj göndermek suretiyle propaganda yaplamayacak. Ancak siyasi partiler kendi üyelerine her zaman sesli, görüntülü veya yazl mesaj gönderebilecek.
Oy verme gününden önceki 10 gün içinde yazl, sözlü ve görsel basn ve yayn araçlar ile kamuoyu aratrmalar, anketler, tahminler, bilgi ve iletiim telefonlar yoluyla mini referandum gibi adlarla bir siyasi partinin veya adayn lehinde veya aleyhinde ya da vatandan oyunu etkileyecek biçimde yayn yaplmas ve herhangi bir surette datlmas yasak olacak. Bu sürenin dnda yaplacak yaynlarn, tarafszlk, gerçeklik ve doruluk ilkelerine uygun olmas gerekecek. Kamuoyu aratrmalar ve anketlerin yaynlanmas srasnda, aratrmann hangi kurulu tarafndan yapldnn, denek saysnn, aratrmann kim tarafndan finanse edildiinin açklanmas zorunlu olacak. Bu kurallara aykrln tespiti halinde Cumhuriyet Basavclklarna, Radyo ve Televizyon Üst Kuruluna (RTÜK), Bilgi Teknolojileri ve letiim Kurumu (BTK) ile Eriim Salayclar Birliine bildirimde bulunulacak.
- Törenlere ait yasaklar
Seçim propagandasnn balangç tarihinden oy verme gününü takip eden güne kadar olan süre içinde, devlet, katma bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler ile bunlara bal daire ve müesseseler, iktisadi devlet teekkülleri ve bunlarn kurduklar müesseseler ve ortaklklar ile dier kamu tüzel kiilikleri ve Bankaclk Kanununa tabi teekküllere ait kaynaklardan yaplan i ve hizmetler dolaysyla (açl ve temel atma dahil) törenler tertiplenmesi, nutuklar söylenmesi, demeçler verilmesi ve bunlar hakknda her türlü vastayla yaynlarda bulunulmas yasak olacak. Söz konusu kurulular ile kamu yararna çalan dernek ve vakflar, seçmenin oyunu etkileyebilecek giriimlerde bulunamayacak.
Ayn süre içinde bakanlar ile milletvekilleri yurt içinde yapacaklar seçim propagandasyla ilgili gezileri makam otomobilleri ve resmi hizmete tahsis edilen vastalarla yapamayacak. Bu maksatla yapacaklar gezilerde, protokol icab olan karlama ve uurlama törenleri yaplamayacak ve resmi ziyafet verilemeyecek.
- Hediye ve eantiyon datlamayacak
Seçime katlan siyasi partiler ve adaylar kendilerini tantc nitelikte broür, el ilanlar, parti bayra, poster, afi veya ses ve görüntü içeren CD, DVD gibi her türlü yayn datmakta serbest olacak, belirtilen yayn veya malzemeleri datacak kiiler ise 18 yan doldurmu olacak. Ancak siyasi partiler ve adaylar belirtilen malzemeler dnda herhangi bir hediye ve eantiyon datamayacak, bunlar üçüncü kiiler ya da kurum ve kurulular araclyla dattramayacak.
Siyasi partiler ve adaylar, halkn huzur ve refahn bozmamak, yaya ve tat trafiini engellememek kouluyla önceden izin almakszn stant açabilecek, bu konuda çkabilecek uyumazlklarn çözümünde ise ilçe seçim kurullar yetkili olacak.
- Hoparlörle propaganda
Propaganda döneminin balangç tarihinden bitiine kadar halkn huzur ve rahatn bozmamak kouluyla açk yerlerde, günein batmasn müteakip ikinci saatin sonuna kadar hoparlörle propaganda yaplabilecek. Ancak baka bir siyasi parti veya bamsz aday adna açk ya da kapal yer toplants yaplan saatlerde, bu toplantlarn yapld yer ve binalardan iitilecek ve bu toplantlar rahatsz edecek biçimde hoparlörle propaganda yaplamayacak.
lçe seçim kurullar, kendiliinden veya siyasi partilerin veya bamsz adaylarn istekleri üzerine mahallin özelliklerini göz önünde tutarak hoparlörle, yaynn yerini, zamann, süresini ve dier artlarn tespitle yetkili olacak. Siyasi partiler istemeleri halinde, ilçe seçim kurulunun düzenleyecei programa göre varsa belediye hoparlörlerinden bedeli karlnda eit olarak yararlanabilecek.
- Seçim bürolar saat 23.00e kadar açk kalabilecek
Seçime katlan siyasi partiler ve bamsz adaylar, yer aldklar seçim çevrelerinde seçim çalmalarn yürütmek üzere seçim bürolar açabilecek. çadr, karavan, seyyar veya sabit baraka, tr dorsesi, sabit otobüs ve kamyon kasas gibi yerler ile ticari faaliyeti devam eden i yerleri seçim bürosu olarak kullanlamayacak.
Siyasi partilerin ve adaylarn seçim bürolar saat 09.00dan 23.00e kadar halka açk faaliyette bulunabilecek. Dier seçim faaliyetleri sakl kalmak üzere, seçim bürolarnda görüntülü ve sesli propaganda yaplabilecek ancak seçim bürolarnda yaplacak sesli yaynlarda çevresel gürültü ile ilgili mevzuat hükümlerine uyulacak. Seçim bürolarndaki ilan ve reklam malzemeleri 30 Mart Cumartesi günü saat 18.00e kadar kaldrlacak, seçim bürolarnn faaliyetleri de bu tarih ve saatte son bulacak.
- Siyasi reklama ilikin usul ve esaslar
Medya hizmet salayclar oy verme gününden önceki 24 saate kadar olan süre içinde siyasi reklam yaymlayabilecek.
Söz konusu kurulularn bu görevi yerine getirirken demokratik toplum düzeni gereklerine uygun bir seçim yaplabilmesi için siyasi parti ve adaylara siyasi reklam tahsisi yaparken tarafszlk, gerçeklik ve doruluk ilkelerine uygun hizmet sunmalar gerekecek.
Parti ve adaylar siyasi reklamlarnda Türkçenin yan sra farkl dil ve lehçeler kullanlabilecek. Ayn reklam kuanda, birden çok seçime katlan siyasi parti ve adayn siyasi reklam yaymlanmasn istemesi halinde istekliler arasnda kura çekilecek, yayn dnda kalanlara ise istek halinde bir sonraki reklam kuanda yaynlanmas için öncelik verilecek.
Bir medya hizmet salaycsnda yaymlanacak siyasi reklamlarn ücreti, siyasi partilere ve adaylara göre deikenlik gösteremeyecek.
Seçim sürecinde yaymlanacak siyasi reklamlar YSK kararlar dorultusunda RTÜK tarafndan izlenerek denetlenecek.