TBMM Anayasa Komisyonu Bakan Bekir Bozda, bir televizyon kanalnda katld programda Yüksek Seçim Kurulunun (YSK) stanbul Büyükehir Belediye Bakanl seçiminin yenilenmesine ilikin kararn deerlendirdi. Bozda, 2018de Seçim Kanununda deiiklik yaplarak sandk kurulu bakannn kamu görevlisi olma artnn getirildiini belirterek, Gerekçeye baktmzda Yüksek Seçim Kurulu diyor ki sandklarn bakan ve bir üyesi kamu görevlileri arasndan seçilmesi yasann emredici hükmüdür, ilçe seçim kurulu bakan ve üyeleri belirlerken takdir hakkna sahip deildir, bunu uygulamak zorundadr. Eski düzenlemede böyle bir ey yoktu. 2018den önce ilçe seçim kurulu bir liste hazrlyordu, sandk kurulu bakan için bilinen kiilerden liste yapyordu, partilerden de birer liste istiyordu. Seçim Kurulunda kurayla bakan seçiliyordu, partili de olabiliyordu. Bunun sakncalar görülünce Mart 2018de TBMMde yeni kanun kabul edildi. Bundan sonra sandk kurulu bakan ve bir asl birisi kamu görevlisi olacak denildi. lçe seçim kurulu kamu görevlileri arasndan kurayla belirleyecek. stanbulda 31 bin 186 sandk var, atananlar arasnda KHK ile ihraç edilenler var. Seçim kurulu bakan kamu görevlisi deil mi aratrmasn yapmam ifadelerini kulland.
Bu kanun ilk defa 24 Haziran 2018 seçimlerinde uyguland, ilk içtihadn burada oluturuyor
Bozda öyle konutu:
Muhalif üyelerin gerekçelerine baktnz zaman muhalif üyeler eski kanunlardaki içtihatlardan mülhem yorumlar yapyorlar ve o çerçevede deerlendirme yapyorlar. Eski kanun u anda yok, u anda yeni kanun var. Bu kanun ilk defa 24 Haziran 2018 seçimlerinde uyguland. Bu seçimde herhangi bir itiraz olmam. Dolaysyla YSK hiçbir içtihat oluturmam. lk içtihadn burada oluturuyor. Muhalif görü ortaya koyan sayn üyelerin gerekçelerinin hepsini okudum, hepsini de çok iyi tanrm. Ama onlarn gerekçeleri çok net söylüyorum, belki de alnacaklar, eski kanunun tesiri altnda yazlm gerekçelerdir, yeni kanunu gören gerekçeler deildir. Eski içtihatlarda olduu gibi YSK seçim sonucunu etkileyecek bir hal var m yok mu ona bakyor, burada da bakyor. Ama onlarn yorumu büyük bir oranda eski kanundan ilham alarak ve yeni düzenlemeyi yok sayarak bir deerlendirme yapmlardr.
YSK karar emsal temsil edecek
Bozda, YSKnn kararnn emsal tekil edeceini belirterek, YSKnn bu karar emsal tekil edecek, kamu görevlisi olmad zaman o sandklarda kullanlan oy iki aday arasndaki oy farkndan daha fazla olduu zaman seçimin iptalini getirecektir. Bu balangç olmutur. 23 Haziranda ayn sonuç yaanmaz. çünkü ilçe seçim kurullar sandk kurulu bakanlarn partilerle paylaacak. AK Parti olarak 31 Mart seçimlerinde itiraz edemedik. çünkü kim kamu görevlisiydi, kim sandk kurulu bakanyd, bu AK Partiye bildirilmedi. AK Parti bilmedii bir konuda nasl itiraz edecek? Niye itiraz etmediniz deniyor ama bize böyle bir liste verilmedi ki itiraz edelim dedi.
Manav hakim yerine karar verebilir mi?
Sandk kurulu bakanlarnn kamu görevlisi olmasnn kanunun emredici hükmü olduunu belirten Bozda, Dantayn uygulamalaryla da sabit ekil olarak belirlenmi kurullar varsa kanun açk açk yazmsa onlardan olumas lazm. Tez jürisi gibi kurullarda kanun açk açk yazmsn, onlardan olumas lazm. Kurullar olumazsa hiç esasa girmeden ekil yönünden kurulun karar iptal edilir diyor. Bir yerde bir karar vermek üzere veya bir ii yönetmek üzere hakim olacak demise hakim deil, manav yaparsanz verdii karar doru deyip o karara geçerlilik kazandramazsnz. Sand yönetme yetkisi kime aitse o yönetecek, kanun hükmü çok açk ve net emredici hükümdür diye konutu.
YSK Bakan Sadi Güvenin 754 sandn 750sinde AK Partinin müahitlerinin olduunu belirttiinin hatrlatlmas üzerine Bozda, Ben Sadi Beye, deerli dostuma soruyorum. Peki yasann bu hükmüne hacet var sayn bakan, saym döküm yaplrken yüksek sesle okuyacaksn, sonra sonucu yüksek sesle ilan edeceksin, sonra bunu tutanaa geçireceksin, sonra bunu kyaslayacaksn, sonra imza altna alacaksn. Buna ne gerek var. Tutanaklar kaldralm, saym döküm cetvelini kaldralm, partilerin ahitleri var. Bütün bunlar niye var? Seçimin güvenirlii için var ifadelerini kulland.
Sandklarda AK Partinin tek üyesi kald
Bozda unlar kaydetti:
Sandklarda AK Partinin üyesi tek sandklarda, CHPnin, Y Partinin, Saadet Partisinin üyeleri var, AK Partinin üyesi bir kalyor. CHP, Y Parti, Saadet Partisi hepsi beraber parmak kaldryor, yüzde 100 AK Partiye baslm oylar bile geçersiz saylyor. htilaf çkt zaman sandk kurulu bakan oya sunuyor, üç tane CHP, Y Parti, Saadet Partisi var, AK Partili müahit tek bana kalyor. AK Partili seçmenin att oy sandk kurulu müahitleri eliyle yok saylyor.
Bunun ad hrszlktr
Bozda, oylarn Nasl çalndna ilikin soruya, Bunun üzerinden alg operasyonu yürütülüyor. Seçim sonuçlarn hep beraber bakalm ilk açklandndan oy fark 29 bindi, sonradan gelinen noktada düz olarak 14 bin oy fark oldu. 15 bin AK Partiye yazlan oyun CHP hanesine veya baka bir haneye yazld ilçe seçim kurullarnn geçersiz oylar saymasyla ortaya çkt. 15 bin oya ne diyeceiz, benim 15 bin oyum nereye gitti. Bana ait oy CHPye yazlrsa bunun anlam nedir? Bizim Ceza Kanunumuzda hrszlk tanm var; Bir yerde olan maln onun rzas dnda alnp götürülmesidir. Benim seçmenim verdii oyu seçmenin rzas dnda AK Parti yerine CHPye yazmann ceza hukuku anlamnda tanm hrszlktr yantn verdi.