çocuk Ürolojisi Doç. Dr. Selçuk Slay, özellikle sömestr tatilinin çocuklarn bu problemlerinin çözüme kavumas yönünde adm atlmas için önemli bir frsat olduunu belirterek, çocuklarda alt slatma problemleri ve tedavi yöntemleri hakknda bilgi verdi.
Okul çandaki her 5 çocuktan biri altn slatyor
lkokul ve ortaokul çandaki her 5 çocuktan birinde alt slatma problemi görülmektedir. eme problemi; gündüz altn slatma, aniden idrara skma, sk idrara gitme, yetiemeden damla damla kaçrma veya idrar tutma manevralar olarak tanmlanmaktadr. drar tutma manevras annelerin çok iyi bildii, çocuun tuvalete gitmemek için bacaklarn çapraz yapmas, çömelmesi ya da eliyle cinsel organn sktrarak tuvalete gitmekten kaçnmas durumlarna verilen isimdir. Bu hareketler 5-6 yalarndan sonra görülmemesi gereken durumlardr ve ieme bozukluu olarak deerlendirilmektedir.
Altta yatan ciddi hastalklar olabilir
Alt slatma probleminin en sk karlalan nedeni çocuklarda mesane geliimindeki gecikmedir. Bunun yannda gündüz ieme problemlerinin altnda yatan çok ciddi hastalklar da olabilmektedir. Böbrek yetmezliine yol açabilecek baz sendromlar görülebilmektedir. Ya da altta yatan ar aktif mesane gibi basit durumlar da olabilir. Sadece gülerken idrar kaçrma olabilir. Ayrca bunlarn dnda nörojen mesane denilen omurilik hastalklar gibi sinirsel hastalklar görülebilir. Bunlara ek olarak, 5-6 yalarna kadar hiç idrar kaçrma problemi yaamam ancak sonrasnda birden bire idrar kaçrmaya balayan çocuklar için de psikolojik etkenler göz önünde bulundurulmal, çocuun herhangi bir travma yaam olabilecei ihtimali deerlendirilmelidir. Tedavi edilmeyen ieme problemleri kökende psikolojik olmasa da sonuçlar psikolojiye olumsuz etki edebilmektedir. 8-9 yalarna kadar ieme problemi tedavi edilmeyen çocuk, arkadalar tarafndan acmasz eletirilere maruz kald için psikolojisinin olumsuz etkilendii bilinmektedir.
Gece alt slatma genetik kökenli
Gece idrar kaçrma ise gündüz uyankken idrar kaçrmadan farkl olarak deerlendirilmektedir. Bir çocukta sadece gece idrar kaçrma olabilir, sadece gündüz idrar kaçrma olabilir ya da hem gece uyurken hem gün içerisinde uyankken idrar kaçrma görülebilir. Gece idrar kaçrma genellikle genetik kökenlidir. Yani ailede alt slatma geçmii genelde vardr. 5 yandaki her 5 çocuktan birinde gece alt slatma görülmektedir. Ya ilerledikçe bu oran azalr ancak sfrlanmaz. 18 yandan sonra bile yüzde 1 orannda gece alt slatma problemi yaayan gençler görülmektedir. 5 yan üzerinde gündüz veya gece alt slatma problemi görülen çocuklar mutlaka tedavi edilmelidir.
Gündüz alt slatma sorununa ilaçsz tedavi
Gündüz alt slatma problemi yaayan çocuklarn yüzde 92si ilaçsz tedavi edilebilmektedir. çocuklara üroterapi ad verilen 6 haftalk bir ieme eitimi verilir. Nasl iemeleri gerektii, tuvalete nasl oturmalar gerektii, ne kadar sklkla tuvalete gitmeleri gerektiinin eitimleri verilmektedir. çocua sadece çocuk nefrolou ya da çocuk ürolou deil, ayn zamanda bir fizik tedavi uzman tarafndan kas egzersizleri eitimi, çocuk psikolou tarafndan psikolojik destek verilmektedir. Öte yandan oyun program ile çocuk bir ekrann karsna oturur ve poponun iki tarafna yaptrlan elektrotlar ile kendisini kasp geveterek ekrandaki figürleri aa yukar hareket ettirir, yartrr. Beraberindeki baz ieme testleriyle beraber çocuklarn yüzde 92sinde tam olarak baar elde edilmektedir. Özellikle standart tedavilerden fayda görmeyen, ieme bozukluu olan çocuklar için uygundur. Tedaviye yant vermeyen çocuklarda ise ilaç tedavisi, pelvik taban egzersizleri gibi farkl tedavi metotlar uygulanmaktadr.
çocuunuzu alt slatma probleminden korumak için bu önerilere kulak verin:
çocuklar 2 saatte bir her hangi bir ihtiyaç hissetmeseler de tuvalete gitmelidir.
Yeme içme alkanlklar düzenlenmelidir. Scak-souk çay, kahve, kola, gazoz gibi kafeinli ve asitli içecekler tüketilmemelidir. Bu içecekler mesanede istemsiz kaslmalara yol açmaktadr. Bunlarn yerine; su, meyve suyu, süt, ayran ve limonata tercih edilmelidir.
Gece yatmadan önce mutlaka tuvaletini yapp öyle yatmal.
Yatmadan önce son 1 saat hiçbir ey yiyip içilmemelidir.
çocuk tuvalete oturduunda mutlaka ayaklarnn yere demesi gerekmektedir. Genellikle 8 yana kadar çocuklar klozete oturduklar zaman ayaklar yere demez. Bu ekilde çocuklar mesanesini tam boaltamayabilirler. Bu nedenle ebeveynler tuvalette çocuklarn ayaklarnn altna basamak koyarak yere demesini salamaldr.
Eer bir çocuk kakasn 2-3 günde bir yapyorsa veya kakasnn ekli farkl ekillerde kat oluyorsa bu bir kabzlk göstergesidir. Kabzlk mutlaka tedavi edilmelidir. çünkü kabzlk ieme problemini artran bir sorundur. eme problemi görülen çocuklarn 3te birinde kabzlk da görülmektedir.