Bitki çaylarnn baklk sistemi için faydalarna dikkat çeken Medical Park Göztepe Hastane Kompleksinden Beslenme ve Diyet Uzman Uzm. Dyt. Özlem Araz, çay bilinen en eski ve en basit ilaç uygulama ekillerinden biridir. Bitkilerin su içerisinde kaynatlarak ya da üzerine kaynatlm scak su ilave edip demlenmesiyle hazrlanan çaylar hazmszlk, uykusuzluk, kabzlk, ödem, öksürük, depresyon, demans, grip, kanser gibi hastalklardan korunmak, daha iyi hissetmek ya da hastalklar tedavi etmek amacyla binlerce yldr uygulanmaktadr dedi.
ZAYIF ETKL BTKLER TERCH EDLMEL
Bitkilerde fotosentez sonucu meydana gelen bileenlerin biyolojik etki kuvvetlerine göre üç grup altnda toplandn dile getiren Uzm. Dyt. Özlem Araz, çinde kuvvetli biyolojik etkiye sahip bileenler bulunan bitkilerin çay olarak kullanlmas tehlikelidir. Bitkilerin güvenilirlik deerlendirmeleri dikkate alndnda bitki çay olarak zayf etkili bitkiler grubunda yer alan bitkilerin kullanlmas uygundur diye konutu.
SOUK ALGINLIINA KARI 3 ÖNER
Uzm. Dyt. Özlem Araz, üst solunum yolu enfeksiyonu hastalklarndan korunmamza yardmc olacak çaylar öyle sralad:
Adaçay: Adaçay, az ve boaz iltihaplarnda etkili olduu bilinen bir bitkidir. Özellikle bitkinin içerdii uçucu bileenlerin az ve boaz iltihaplarnda (farenjit, jinjivit gibi) yararl olduu bilinmektedir. Dolaysyla çay eklinde hazrlanan adaçay ile hazrlanan gargarann bu amaçla kullanlmas önerilmektedir.
Ekinezya: Üst solunum yolu enfeksiyonlarndan (ÜSYE) koruyucu ve tedavisinde yardmcdr. Baklk sisteminin etkinliini destekler.
Ihlamur: Ihlamur içerisindeki bileenlerden bazlar (flavonoit) iltihap giderici ve ar kesici etki gösterirken, baz bileenlerin de boaz yumuatmas neticesinde boazda tahrii önledii ve bu sayede souk algnl ikyetlerinin hafifletilmesinde tedaviye yardmc olduu görülmektedir.
BAIIKLII GÜçLENDREN çAYLAR
Uzm. Dyt. Özlem Araz, baklk sistemimizi güçlü tutmamz salayacak çaylarla ilgili u önerilerde bulundu:
Güçlü baklk için kuburnu: Grip, nezle gibi enfeksiyonlu hastalklarda C vitamini içeriinin yan sra yang giderici etkisinden yararlanlmaktadr.
Öksürük için meyan kökü: Meyan kökü özellikle öksürüe kar hazrlanan karmlarda boazdaki balgamn svlamasnn salamasnda etkili olmaktadr.
Mine çiçei: Mine çiçeinin içindeki Verbenalin öksürük gidericidir.
Okaliptüs: Okaliptüs, souk algnlnda boaz yangsn giderici antiseptik, öksürüklerde balgam söktürücü olarak kullanlmaktadr.
Zencefil: Zencefil, limon ve ball çay souk algnlnda, boaz arsnda ve öksürüklerde etkilidir.
MKTAR DEKENLK GÖSTEREBLR
Her bitki için önerilen miktarn kiisel etkenler (ya, vücut arl, kiinin tahammül derecesi) ve bitkiye bal etkenlerin (kullanlan ksm) yan sra, kullanm amac ve sklna göre de deiiklik gösterebileceini ifade eden Uzm. Dyt. Özlem Araz, genelde salkl yaam için koruyucu amaçla yüzde 2lik (bir fincan kaynatlm suya bir poet) deriimin uygun olduunu belirtti.
FAZLA BTK çAYI KULLANIMINA DKKAT EDLMEL
Önerilen miktarlarda kullanldnda fayda salayan bitki çaylarnn yüksek miktarlarda ve çok uzun süreli kullanlmasnn böbreklerde tahrie, vücutta elektrolit dengesinin bozulmasna yol açabileceinin altn çizen Uzm. Dyt. Özlem Araz, Baz bitki çaylarnn fazla kullanlmas kan phtlamasn önler (antikoagülan) ve tansiyon ilaçlar (hipotansiyon ve hipertansiyon) ile etkileebilir. Bu yüzden kan sulandrc ilaç kullananlarn, kalp hastalarnn, hamilelerin, emziren annelerin, alerjik bireylerin, safra ta bulunanlarn, böbrek hastalarnn bitki çay kullanrken doktorlarna danmalar arttr eklinde konutu.
KI çAYI TARF
Uzm. Dyt Özlem Araz, k çaynn nasl yapldn öyle anlatt:
1 gram ekinezya, 2 gram adaçay, 2 gram çiçei, 3-4 adet kuburnu, 1 küçük dilim zencefil üzerine kaynatlm su ilave edin. Kapakl fincanda üzeri kapatlarak 5-10 dakika demledikten sonra, 1 tatl ka bal ilave ederek için.