Üriner sistem ta hastal hakknda bilgilendirmede bulunan Üroloji Uzman Op. Dr. Ahmet Apak, ailesinde ta hastal öyküsü olan ve daha önce ta düürmü kiilerde riskin yüksek olduunu söyledi. Op. Dr. Apak, Scak iklimlerde yaayanlarn terle su kayb nedeniyle, souk bölgelerde yaayan kiilere oranla daha fazla risk altndadr. Sv tüketimi az olan, hayvansal gdalarn fazlaca tüketildii, fazla tuz tüketiminin olduu kiilerde ta oluumu daha fazla görülür diye konutu.
DRAR YOLLARINDA ENFEKSYON NEDEN OLABLR
Üriner sistemin herhangi bir bölgesinde ta oluumu olabileceini belirten Op. Dr. Apak, drarda erimi halde bulunan tuzlar (kalsiyum, okzalat, fosfat, ürik asit vb.) çeitli nedenlerle kristalleebilir. Bu kristaller birbirine yaparak sert talar oluturur. drarda ta üretimini engelleyen maddeler bulunmaktadr. drar yolu enfeksiyonu, sv almnn az olmas, genetik (ailesel), metebolik nedenlerle bu sistem bozulmakta ve ta oluumu balamaktadr dedi.
BULANTI VE KUSMALAR GÖRÜLEBLR
Hastaln en sk belirtilerden birinin tan olutuu tarafta aniden ortaya çkan, bulant ve kusmalarn elik ettii iddetli ar olduuna dikkat çeken Op. Dr. Apak, u bilgileri paylat:
Arlar böbrek bölgesinden kasklara ve karna doru yaylmaktadr. Nadiren idrardan kan gelmesi, tkankla bal üriner enfeksiyon gelimesi durumunda yanma da görülmektedir. Erkeklerde ar testislere yaylabilir. Bazen de ta oluumu hiçbir belirti vermeyebilir. Belirtisi olmayan talar genellikle metabolik nedenlerle veya enfeksiyon nedeniyle oluan talardr ve tüm böbrek boluunu doldurabilirler. Böbrek talarnn tansnda kullandmz direkt üriner sistem grafileri yüzde 90 orannda talar saptamamza yardmc olurken, tan büyüklüünü, üriner sistemdeki yerini, sisteme verdii zarar saptamada ultrasonografi ve bilgisayarl tomografiden faydalanlmakta ayrca idrar tahlilleri, kanda üre ve kreatinin deerleri baklmaktadr.
TEDAV YÖNTEMLER TAIN BÜYÜKLÜÜNE GÖRE DEEBLR
Vücutta oluan talarn tedavisinin ta saysna, bulunduu bölgeye ve büyüklüüne göre deiebileceini dile getiren Op. Dr. Apak, Küçük talarn çou (1 cmden küçük) hastada ek patoloji (idrar kanalnda darlk gibi) yokluunda kendiliinden düebilmektedir. Ta düürme esnasnda ar kesiciler ve bol sv tüketimi ile desteklenmelidir. Teknolojinin tbba yansmas ile birlikte son dönemde açk cerrahi uygulamalar son derece azalmtr. Açk cerrahinin yerini ta krma (ESWL), endoskopik üreter ta tedavisi ve perkütan cerrahi yöntemleri almtr dedi.
OK SES DALGASI TA TEDAVSNDE KULLANILABLR
2 cmden küçük ve çok ta olmayan hastalar için ta krma tedavisinin uygulandnn altn çizen Op. Dr. Apak, tan yapsna göre tek seans ve birkaç seanslk ok ses dalgas ile ta krma ilemi uygulanabileceini ifade etti. Op. Dr. Apak, vücut dndan uygulanan ok ses dalgas yöntemiyle talar krlrken genellikle anestezi gerekmediini de sözlerine ekledi.
ENDOSKOPK ÜRETER TAI TADAVS
drar kanalna düen talarn endoskopik görüntüleme cihazyla saptanp krlmas ilemine endoskopik üreter ta tadavisi ad verildiini belirten Op. Dr. Apak, Bu yöntem idrar kanalna düüp idrar kanaln tkayan talara uygulanabildii gibi flexible üreterorenoskoplarla böbrek içerisindeki talar da bu yöntemle krlp temizlenebilmektedir. Baar oran yüzde 85-95 gibi oldukça yüksek bir yöntemdir. Hastalar ayn gün evlerine dönebilmekte hatta 1 gün sonra iine balayabilmektedir ifadelerini kulland.
PERKÜTAN CERRAH TEDAVS TERCH EDLEBLR
Op. Dr. Apak, ta krma tedavisinde uygulanan perkütan cerrahi tedavisi hakknda unlar söyledi:
Ultrason, Bilgisayarl Tomografi veya Fluoroskopi gibi görüntüleme cihazlar yardmyla, böbrek içine ciltten bir ine ile girilip ve kateter denilen ince bir hortum yerletirilerek ve ardndan bu kanaldan tan krlp çkarld bir ameliyat yöntemidir. Bu yöntemle hastaya ve böbree açk cerrahiye göre daha az zarar verilmektedir. Yara iyilemesine gerek kalmadndan hasta evine ve sosyal hayatna erken dönü yapabilmektedir.
FZKSEL AKTVTE HMAL EDLMEMEL
Vücutta ta üretimini engellemek için bireyin gün içerisinde bol sv tüketmesine dikkat çeken Op. Dr. Apak, Bunun yan sra hareketli yaama merhaba deyin, yürüyü kou ve spor yapn. drar renginizi gözleyin. drar rengi koyularsa sv tüketiminizi arttrn ve tüm güne yayn. Bol miktarda lifli gdalar ve turunçgilller tüketmeye özen gösterin eklinde konutu.
DOKTORA BAVURMAKTAN çEKNMEYN
Yemeklerde ar tuz ve hayvansal gdalarn tüketimine dikkat edilmesi gerektiini vurgulayan üroloji uzman Op. Dr. Ahmet Apak; Ailenizde ta hastal mevcutsa ve genetik yatknlnz varsa, daha önce ta ile ilgili bir giriim geçirdiyseniz veya ta düürdüyseniz 6 ayda bir doktor kontrollerinizi ihmal etmeyin diyerek sözlerini noktalad.