Salkl uykunun ileri yalarda hastalklarla karlamadan hayata devam etme açsndan da kritik olduunu belirten Nöroloji Uzman Prof. Dr. Murat Aksu, uykunun salkl, yeterli ve iyi olmasnn yalanmayla ortaya çkan salk sorunlarnn oluumunu engellediinin net olarak ortaya konulduuna dikkat çekiyor.
lk art; salkl uyku!
Uykunun temel ilevi bizi uyankla hazr hale getirmek. yi ve yeterli uyku uyumak bizi uyankken daha aktif, dinç ve dikkatli yapyor. Uyku srasnda uyanklkta yaplamayan baz ilevler yerine getiriliyor. Bu ilevlerin beyine zarar veren baz oksidatif stres faktörlerinin yok edilmesini, baklk sisteminin aktif çalmasn ve enerji dengesinin korunmasn saladn belirten Nöroloji Uzman Prof. Dr. Murat Aksu, uykunun her döneminin yeterli sürede olduu, uykuyu ve uyku srasnda olmas gereken beyin ve vücut ilevlerini etkileyen bir bozukluun olmad uyku durumunu salkl uyku olarak nitelendiriyor.
Yalanmaya yardmc oluyor
Fizyolojik ve kaçnlmaz bir olay olan yalanmada en önemli ey ileri yalarda görülme riski ve skl artan hastalklarn oluumunun engellenmesi. Beden sal için çok önemli olan salkl uyku da salkl yalanmaya en çok yardm eden faktörlerden biri. Nöroloji Uzman Prof. Dr. Murat Aksu iyi uyumann salkl yalanmaya katksn öyle açklyor:
Uykunun yeterli sürede ve kalitede olmas, yalanmay oluturduu düünülen baz maddelerin yok edilmesini salyor.
Kiiyi kalp ve beyin damar hastalklarndan, diyabetten ve obeziteden koruyor.
Baklk sistemini güçlendiriyor ve yalanmayla daha sk ortaya çkan hastalklarn gelimesini önlüyor.
Salkl bir uyku srasnda itah, doygunluk ve metabolizma hormonlar düzenleniyor; otonomik denge denilen sempatik-parasempatik sistem arasndaki denge salanyor; baklk sistemi yaplandrlyor ve ayrca hücre ölümüne yol açan oksidatif stres faktörü maddeler temizleniyor.
Uykusuzluk kalp, hipertansiyon ve felce neden oluyor
Ülkemizde yaplan2010 tarihli TAPES (Türkiyede Erikin Toplumda Ulusal Uyku Epidemiyolojisi çalmas) aratrmas ve ayrca European Sleep Research Society (Avrupa Uyku Aratrma Topluluu ESRS) tarafndan yaplan 2008 tarihli çalmalar, uykuda solunum bozukluu ile yal popülasyonda kalp damar hastal, inme ve hipertansiyon arasnda dorusal bir iliki tespit etmi durumda. Tüm Türkiyeyi kapsayan TAPES çalmasnn ülkemizdeki durumu göstermesi açsndan önemli olduunu söyleyen Nöroloji Uzman Prof. Dr. Murat Aksu, sürekli uyku halinde olanlarda, huzursuz bacak sendromu yaayanlarda ve uykuda solunum bozukluu olanlarda, hipertansiyon, inme ve kalp hastal görülme sklnn belirgin ekilde arttnn çalma tarafndan da ortaya konulduunu vurguluyor. Aratrma ayrca ortalama 6 saatten ksa ve 10 saatten uzun uyuyanlarn yaam sürelerinin 6-10 saat aras uyuyanlardan daha ksa olduunu ortaya koyuyor.