Beslenme ve Diyet Bölümünden Uzm. Dyt. Sinem Usuk, açklad.
Vücudumuzda baklk sistemi de dahil olmak üzere tüm sistemlerin tükettiimiz besinlerden gelen besin öelerine ihtiyac vardr. Besin öelerini, besinlerin içerisine saklanm esas süper kahramanlar olarak düünebiliriz. Baklk sistemi söz konusu olduunda ön plana çkan öeler ise A, C, E vitaminleri ile çinko minerali oluyor. Omega-3 ya asitleri de yine immün sistemin en güçlü destek kuvvetlerinden biridir. Mevsime uygun beslenerek aslnda bu saydm tüm besin öelerini kolaylkla baklk sistemimize sunabiliyoruz. Sebze ve meyve tezgahlarnda kn hakim olan koyu yeil yaprakl sebzeler, parlak turuncu renkler boa deil, havalar soudukça yalanan leziz balklar da... Hepsi tam da bu besinlerin içerdii vitamin ve minerallere olan ihtiyacmzn artt dönemlerde beslenmemize dahil olmak üzere hazrlar!
Güçlü baklk sistemi bunlara dikkat!
A vitamini, özellikle solunum sistemi yolu enfeksiyonlarndan koruyucu rolüyle etkisi kesin olarak kantlanm bir vitamindir. Besinlerle günlük ihtiyacmz, çok rahat karlayabilmekteyiz. Hayvansal kaynaklar arasnda karacier, yumurta, süt ve tereya yer alrken bitkisel olarak ise özellikle, koyu yeil yaprakl sebzeler (spanak, paz vb) ile turuncu renkli (havuç, k kaba vb.) sebzeleri tüketeceiniz bir diyetin; A vitamini ihtiyacnz konusunda yeterli olacana emin olabilirsiniz. Etrafnzda souk algnl geçiren insan saysnn artmasn takiben yeil, sar ve turuncu renklerin de beslenmenizdeki hakimiyetinin artmas gerektiini unutmaynz. A vitamini karacierde depolanabildiinden, besin takviyesi olarak bilinçsiz tüketilmesi de zehirlenmelere yol açabilir.
2 mandalina günlük C vitamini ihtiyacn karlayabilir
En temel koruyucularmzdan olan C vitaminini, suda eriyen ve vücudumuzda depolanamayan bir vitamin olduu için günlük olarak almamz gerekiyor. Beslenmedeki C vitamini deposu gdalarmz ise; taze sebze ve meyveler. Hayvansal besinler bu noktada C vitamini açsndan oldukça zayf, hatta birçounda neredeyse hiç C vitamini bulunmuyor. Yetikin bir bireyin günlük ortalama 90 mg C vitamini almas gerekiyor. Bu teorik bilgiyi pratie dökecek olursak; 2 küçük boy mandalina 85 mg, 1 orta boy portakal 115 mg, 1 adet kivi 75 mg, 3 sivri biber 110 mg C vitamini içeriyor. Yani sabah kahvaltda 3 adet yeil biber ve gün içinde 2 adet mandalina tüketerek günlük C vitamini ihtiyacmzn üstüne dahi çkabiliyoruz. Bu nedenle k geldi diye eller hemen C vitamini preparatlarna deil, C vitamini zengini sebze ve meyvelere gitmeli. Emzikli bireylerin C vitamini ihtiyac emzirmeyen yetikin bireylere göre daha yüksek olduundan bu dönemdeki kadnlarn C vitamini almn daha yüksek tutmalarnda fayda var. Youn stresli bireylerde, alkol ve sigara tüketenlerde, ateli ve viral hastalklarda, antibiyotik ve ar kesici kullanm olan kiilerde de günlük C vitamini ihtiyac daha yüksek oluyor.
çinko daha hzl toparlanmanz salar!
çinko güçlü bir antioksidan mineraldir. Dolaysyla baklk sisteminin güçlenmesinde veya güçsüz düüp hastalandmzda daha hzl toparlanmamzda önemli rol oynar. Bu yüzden de bizler birçok multivitaminin içerisinde hatta bazen sadece C vitaminiyle kombine olarak çinkoyu görmekteyiz. Besinsel çinko kaynaklarna baktmzda ise özellikle hayvansal besinler, krmz et bata olmak üzere iyi birer çinko kayna. Bununla birlikte yal tohumlar (özellikle kabak çekirdei), koyu yeil yaprakl sebzeler de çinko açsndan bizi desteklemektedir.
Su tüketimi ve uyku baklk sisteminin olmazsa olmaz!
Yeterli su tüketimi, baklk sistemi elemanlarnn sorunsuz çalmas için çok deerli. Kn gelmesiyle birlikte, su tüketimimiz artmas gerekirken ne yazk ki azalyor. Ancak özellikle enfeksiyon durumlarnda su tüketiminin ekstra özenli bir ekilde arttrlmas gerekmekte. Kronik yorgunluk da hastalk riskini arttran faktörlerden biridir. Beslenmenize gösterdiiniz özeni günlük uyku düzeniniz için de göstermeniz sistemin tüm çarklarnn doru çalmas için gerekli.
Bilinçsiz yaplan diyetler baklk sistemini düürür
Son olarak; bilinçsizce uygulanan, yeterli ve dengeli olmayan beslenme programlar, özellikle çok düük kalorili ok diyetler metabolizmay her anlamda hrpalar ve sizi hastalklara açk konuma getirir. Özellikle; düük kalorili diyetler, kiilerde yeterli besin öesi desteini salamadndan baklk sistemini zayflatr. Kilo vermek için bir diyet sürecinde de olsanz almanz gereken zorunlu besin öeleri vardr. Ksa vadede hzla kilo vermek amaçlanarak gereksiz besin kstlamalar yaplan diyetlerde arka planda baklk sisteminizi zayflattnz unutmaynz.