DYARBAKIR-Kulak Burun Boaz Hastalklar Uzman Doç. Dr. Selçuk Güne, ba-boyun kanserlerinde modern tan ve tedavi yöntemleri hakknda bilgi verdi.
Senede 550 bin kii ba-boyun kanserine yakalanyor
Tüm dünyada her sene yaklak 550 bin kii ba-boyun bölgesi kanserlerine yakalanmaktadr. Ba-boyun kanserlerinin en önemli nedeni sigara kullanmdr. Sigara kullananlar kullanmayanlara göre 5- 25 kat daha fazla ba-boyun kanseri riski tamaktadr. Ayrca Epstein-Barr virüsü (EBV) ve insan papilloma virüsü de (HPV) ba-boyun bölgesi kanserlerinde önemli bir risk faktörünü oluturmaktadr.
HPV erken yata ba-boyun kanserine neden oluyor
Genetik faktörler ve alkol kullanm da ba-boyun bölgesi kanserleri riskini artrmaktadr. Karmak bir gelime süreci olan ba-boyun bölgesi kanser türleri unlardr:
Burun kanseri
Az kanseri
Az içi kanseri
Dudak kanseri
Yutak kanseri
Geniz kanseri
Grtlak kanseri
Tiroid bezi kanseri
Paratiroid bezi kanseri
Tükürük bezi kanseri
Yemek borusu kanseri
Ses deiiklikleri ve burun tkanklklarn hafife almayn
Ba-boyun kanserlerinin ilk belirtileri tümörün yerine göre farkllklar göstermektedir. Örnein grtlakta gelien bir tümörün ilk belirtisi genellikle ses deiikliidir. ki haftadan uzun süren ses deiiklii, burun tkanklklar, kat gda yutumunda güçlük, az içinde oluan yaralar, yanakta veya boyunda çkan arsz ilikler ba-boyun bölgesi kanserlerinin belirtilerinden olabilir. Bu belirtileri yaayan kiilerin özellikle de sigara kullananlarn zaman kaybetmeden alannda uzman bir kulak burun boaz doktoruna görünmesi gerekmektedir. Hekiminin ayrntl fizik muayenesi, bilgisayarl tomografi (BT), manyetik rezonans görüntüleme (MR), pozitron emisyon tomografisi (PET-BT) gibi görüntüleme yöntemleri kullanlarak hastaya tan konulabilmektedir.
Erken tan, tedavi konforu ve baarsn yükseltiyor
Ba-boyun bölgesi kanserleri erken tan ile %90na yakn oranda baarl bir ekilde tedavi edilebilmektedir. Erken tan konulan kanserli tümör tedavi edilirken uygulanan yöntemlerden hastann konforunu da daha az etkilenir. Bu yöntemlerle fonksiyonlar en az bozacak ekilde tedavinin planlanmas yaplabilmektedir. Ayrca tedavi yöntemi seçilirken hasta ile ilgili birçok durum da göz önünde bulundurulmaktadr. Hastann ek hastalklar, ya, fonksiyonel kapasitesi, mental kapasitesi, mativasyonu gibi etmenler de göz önünde bulundurularak ba-bolun bölgesi kanserinin evresine en uygun tedavisi multidisipliner bir takm çalmas ile baarl bir ekilde yaplabilmektedir.
Modern cerrahiler ön planda
Ba-boyun bölgesi kanserler tedavi seçeneklerinde sadece cerrahi, sadece radyoterapi olabilecei gibi ileri evre tümörlerde cerrahi, radyoterapi ve kemoterapiden oluan kombine tedaviler de uygulanabilmektedir. Son yllarda gelitirilen immunoterapi de ba-boyun kanserlerinin tedavisinde umut vadeden bir yöntem olarak kullanlmaya balanmtr. Ba-boyun bölgesi kanserlerinin hemen hemen her evresinde cerrahi tedavi önemli bir tedavi seçeneidir. Burada önemli olan hastann çok iyi bilgilendirilmesi ve doru tedavinin doru hastaya uzman kiilerce uygulanmasdr. Bu ekilde hastann gereksiz fonksiyon kayb yaama ihtimali en aza indirebilmektedir.
Fonksiyon kayplar doku transferi ile en aza indirilebiliyor
Ba-boyun kanserlerinin tedavisinde tercih edilen cerrahi yöntemde ortaya çkabilecek fonksiyon kayplarn en aza indirmek için doku transferleri yaplabilmektedir. Gerek komu bölgelerden yaplacak transferler gerekse vücudun uzak bölgelerinden yaplabilecek transferler ile fonksiyon kayb en aza indirilmektedir. Son yllarda büyük bir teknolojik gelime olarak tp alanna da giren 3D teknolojisi de rekonstrüksiyon amac ile kullanlabilecek kiiye özel rekonstrüksiyon materyallerinin üretilebilmesinin önünü açmtr. Ayrca lazer teknolojisi sayesinde özellikle grtlak ameliyatlar az içinden girilerek yaplabilmekte ve fonksiyon kayb en aza indirilebilmektedir