Salkl beslenmek, her ya ve cinsiyet grubunda önemsenmesi gereken, saln korunmasndaki en temel faktörlerden biri. Gdalarn doallnn bozulmasndaki gerçeklik de göz önünde bulundurulduunda beslenmeye dikkat etmek hayati önem tayor. Ancak her eyde olduu gibi bu durumun da arsndan zarar görmek kaçnlmaz oluyor. Uzman Psikolog Aye Burcu Durak, salkl beslenme taknts olarak bilinen ortoreksiya nervoza hakknda bilgi verdi
PSKOLOJ OLUMSUZ ETKLENYOR
Yeme davran bozukluklar, günümüzde çok yaygnlaan ve özellikle genç kzlarda daha sk görülen psikiyatrik bir hastalktr. Genellikle orta sosyoekonomik düzeyde, beyaz rkta ve çekiciliin zayflkla balantl olduu kabul edilen endüstrilemi toplumlarda görülmektedir. Ortoreksiya nervoza (ON) salkl beslenme taknts olarak tanmlanan yeme bozukluu olup, kiinin tüm yaantsna müdahale eden doal diyet tüketme takntsdr.
ZAYIFLIK KONTROL ALTINDA TUTULAMAZ HALE GELYOR
Doal ve salkl beslenmenin taknt haline getirilmesi sonucu oluan bu davran bozukluu bireylerde endieye varan takntlarn ortaya çkmasna ve ilerleyen süreçte yeme davran bozukluklar gibi patolojik sonuçlara neden olmaktadr. Ortorektik eilim gösteren bireylerin salkl beslenebilme amacyla besin seçimlerini snrlamalar, arlk kaybna neden olmaktadr. Snrl beslenme tarz ilerledikçe ortaya çkan zayflk ise bu süreçteki ilerlemenin bir sonucudur.
VÜCUT YAPISINDA BOZULMALAR GÖRÜLÜYOR
Ortorektik eilim gösterenlerin besin tercihlerinin deerlendirildii bir çalmada sebze, meyve ve tam tahll ürün tüketme gibi salkl beslenme eiliminin daha fazla olduu ve salkl besin sat yapan yerleri daha sk ziyaret ettikleri saptanmtr. Salkl beslenme taknts ilerleyen süreçte beden algsnda olumsuz etkiler yaratabilmektedir. D görümünü daha iyi hale getirmek amacyla yaplan kstlamalar sonucu; enerji, protein ve dier besin ögelerinin yetersiz, dengesiz veya fazla alnmas nedeniyle vücut yap ve fonksiyonlarnn ölçülebilir ekilde olumsuz bozulduu malnutrisyon gibi salk sorunlara zemin hazrlayabilmektedir.
Ortorektik bireylerin normal bireylerden önemli düzeyde farkl olarak;
* Besinler konusunda daha endieli olduklar,
* Salksz olduunu düündükleri besinleri tükettiklerinde suçluluk duyduklar,
* Salkl besin satn almak için daha fazla para ödemeye hazr olduklar,
* Salkl beslenmenin d görünülerini etkileyecei konusunda ciddi endie duyduklar görülmektedir.
EN çOK 25 YA ALTINDA GÖRÜLÜYOR
Yeme bozukluklar vakalarnn yüzde 90dan fazlasn, 25 ya alt bireyler oluturmakta, kadnlarda erkeklere oranla 5-20 kat daha fazla görülmekte ve tüm vakalarn sadece yüzde 5-10unu erkekler oluturmaktadr. Sosyokültürel faktörlerin, yeme bozukluklar geliiminde etkili olduu bilinmekte, toplumun zayfla önem vermesi, aileden, arkadalardan ve kitle iletiim araçlarndan gelen basklar yeme bozukluklarnn geliiminde önemli bir rol oynamaktadr.
Maddi olarak ve ruhsal açndan skntya girmeye baladysanz
Ortorektik eilimli bireylerdeki takntl kayglarn belirlenmesi, hastaln snflandrlmasnda ve tan kriterlerinin oluturulmasnda yararl olacaktr.
Salkl beslenme takntsndan korunmak için;
* Öncelikle yiyecekleri sala zararl bir tehdit unsuru olarak görmekten vazgeçin.
* Unutmayn ki salkl beslenme endiesine düüldüünde yaanan yetersiz beslenme kii için daha tehlikeli bir duruma yol açarak yarardan çok zarara dönüen davranlarla salk için uzun vadeli metabolik sorunlar ortaya çkarabilir.
* En önemlisi bu durum sizin için hem maddi hem ruhsal bir sknt yaratmaya baladysa bir psikoloa görünmeniz faydal olacaktr. Ortoreksiya dier yeme bozukluklar içinde deerlendirilebilecek bir davrantr.