sa PEK/Ahmet DEMR
DYARBAKIR-Beslenme ve Diyet Uzman Fatma Turanl Baz besin maddelerinin emilimi birlikte tüketildii zaman birbirinden olumsuz etkilenebiliyor. Lezzetleri birlikte çok güzel olsa da salkl beslenme önerileri açsndan biraz deiiklikler veya eklemeler yaplmasna da ihtiyaç duyulabilir. Günümüz koullarnda daha da önemli hale gelen güçlü baklk sistemi, salkl beslenme ile yeterli vitamin- mineral almakla dorudan alakal olduu için yediimiz gdalarn içeriklerinin dengeli olmas gereklidir diyor. Beslenme ve Diyet Uzman Fatma Turanl pilav üstü kurudan köfte-ayran ikilisine birlikte tüketildiinde dikkat edilmesi gerekenleri anlatt, önemli uyarlar ve önerilerde bulundu.
Kuru fasulye/nohut-pilav ikilisi
Baklagiller grubundan olan kurufasulye, nohut gibi gdalar oldukça besleyici bir içerie sahip olup bitkisel protein, kalsiyum, demir, çinko, manganez, bakr ve B grubu vitaminlerden oldukça zengindir. Her ya grubunda mutlaka tüketilmesi önerilen çok salkl bir gda grubudur. Buna karn içerdikleri bu vitaminlerin vücutta kullanmn artrmak için C vitamininden zengin salata / meyve gibi gdalarla tüketilmesi önerilir. Kurufasulye ile birlikte pilav tüketilmesi bir alkanlk halindedir. Pirincin glisemik indeksinin yüksek olmas tüketilirken dikkatli olunmasn gerektirir. Özellikle diyabet hastal, insülin direnci gibi rahatszlklar olan kiilerin pirinç pilav tüketmemesi, onun yerine bulgur pilav tüketmesi önerilir. Ayn zamanda baklagillerde eksik olan metiyonin amino asiti nedeniyle kurufasulye ve nohut bulgur ile birlikte yenildiinde kaliteli bir protein kayna haline gelir. Ayrca kuru fasulye- pilav yanna yourt veya ayran eklenmesi eker emilimini yavalatacaktr.
Köfte - ayran ikilisi
Et grubu yiyecekler hayvansal protein kaynadr. Ayn zamanda çok iyi bir demir ve B12 kaynadr. çerdikleri demir anne sütünden sonra vücutta en yüksek emilim oranna sahiptir. Özellikle kadnlarda daha fazla görülen önemli bir salk sorunu olan anemi (kanszlk) yeterli miktarda demir içeren gdalarn tüketilmemesi veya yaplan beslenme yanllar nedeniyle oluur. Besinlerle aldmz demirin emilimi birçok etken ile azalabilir. Kafeinli içecekler, süt ürünleri, kepek vb. demir emilimini azaltabilir. Bu nedenle özellikle ciddi kanszlk ikayeti olanlar et-köfte gibi demirden zengin gdalarla birlikte süt-yourt tüketmemeye dikkat etmeli ve et yemeklerinin yannda mutlaka biber, domates, yeil salata gibi C vitamininden zengin yiyecekleri tüketmelidir.
Süt ve pekmez / yumurta ikilisi
Süt kalsiyum içerii çok yüksek, genellikle çocuklara kahvaltda bol miktarda içirilen bir içecektir. Pekmez ve yumurta da kahvaltda tüketilen, protein ve demirden zengin çok kymetli besinlerdir. Sütte bulunan kalsiyum, pekmez ve yumurtann içerdii demirin emilimini yavalatr veya engeller. Bu engellemenin olmamas için yumurta ve pekmez içeren kahvaltlarda içecek olarak taze sklm portakal suyu içilmesi daha iyi bir seçenektir. Süt ara öünlerde veya akam yatmadan önce içilirse daha faydal olacaktr.
Yemek üstü kahve - çay
Yemeklerin hemen üstüne içmeyi sevdiimiz geleneksel içeceklerimiz olan kahve, çay kafein açsndan çok zengin içeceklerdir. Yenilen yemeklerden aldmz demirin emilimi hemen yemek üstüne içilen çay, kahve nedeniyle çok azalr. Demirden zengin gdalar fazla tüketmediimiz de düünülürse kanszl önlemek için bu alkanlmzdan vazgeçmemiz gereklidir. Özellikle kahvaltda tüketilen demir kayna yumurta ile çay içilmemesi veya açk limonlu bir çay içilmesine, yannda portakal, kivi gibi C vitamininden zengin meyvelerin tüketilmesine dikkat edilmelidir.
Balk ile yourt
Beslenme ve Diyet Uzman Fatma Turanl Toplumumuzda genellikle balk ile birlikte yourt, süt gibi ürünler tüketildiinde kiiyi zehirledii düüncesi yaygndr. Fakat bu doru deildir. Balk çabuk bozulabilen bir gda olduu için iyi saklanmas ve mümkünse taze olarak tüketilmesi gerekir. Balkta oluan herhangi bir bozulma varsa yourtla birlikte yenildiinde sindirim sistemi bozukluklarna neden olabilir. Balkta bulunan histamin adl proteinin miktar balk bayatlad zaman artar. Yourtta da histamin bulunur, dolaysyla bayatlam bir balk ile yourt yenildii zaman histamin art zehirlenme belirtilerine neden olur. Baln ve yourdun taze olduundan eminseniz rahatlkla birlikte tüketebilirsiniz.
Ispanak ve yourt ikilisi
K-ilkbahar aylarnn gözde sebzelerinden olan spanak C vitamini deposu olmasnn yannda potasyum, kalsiyum, magnezyum, manganez, çinko, karoten ve lutein gibi oldukça zengin besin ögesi içeriine sahiptir. Kalorisi düük, antioksidan içerii ise yüksek olduundan birçok hastala iyi gelmektedir. K vitamini sayesinde kemik salna, A vitamini içerii ile gözlere, folik asit içerii ile sinir sistemi geliimine, kanszla ve daha pek çok hastala iyi gelmektedir. Ispanan yourtla birlikte tüketilmesi besin içeriinin daha da zenginlemesi nedeniyle saknca tekil etmez. Yani yourdun spanan içindeki demiri balad inan doru deildir.