Bel ftnn yüzde 90 ilaçla, dinlenerek ya da fizyoterapi gibi yöntemlerle tedavi edilebiliyor, çok az bir bölümünde ise ameliyat gerekiyor. Ancak ameliyat olmak da çözüm deil. Omurga saln koruyucu yaam tarzndan uzak durmak, kontrolsüz kilo art gibi nedenlerin yan sra bel ft hakknda doru sanlan yanllar; bu rahatszln yinelemesine, kiinin yaam kalitesinin dümesine hatta koruyucu yöntemlerle önlenebilecek durumlarn daha ciddi tedavi gerektirmesine yol açyor. Peki nedir bu hatal bilgiler? Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzman Dr. Murat Hamit Aytar toplumda bel ft hakknda kulaktan kulaa yaylan 7 hatal bilgiyi anlatt, önemli öneriler ve uyarlarda bulundu.
Yanl: Her bel ars ftktr
Dorusu: Toplumdaki yaygn inann aksine bel arlarnn çok küçük bir ksm bel ft kaynakl oluyor. Bel arlarnn neredeyse yüzde 90 dinlenmeyle, ilaç tedavisiyle gideriliyor. Ancak yüzde 5-10unun nedeni daha ciddi sorunlar oluyor. Bunlarn da sadece üçte birinin bel ftndan kaynaklanan arlar olduunu anlatan Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzman Dr. Öretim Üyesi Murat Hamit Aytar, Bel arlar genellikle kas eklem tutulmalar, spazm, disk dejenerasyonu gibi nedenlerden oluuyor. Ksacas beldeki tüm arlarn nedeni ftk deildir diyor.
Yanl: Souk uygulama omurgaya iyi gelir
Dorusu: Omuz, kalça ve diz akut arlarnda souk uygulama iyi geliyor, ancak bu durum omurga için geçerli deil. Ftm var, souk du alnca geçer düüncesi doru deil diyen Dr. Öretim Üyesi Murat Hamit Aytar sözlerine öyle devam ediyor: Omurga sca sever, souu deil. Souk uygulama yapmak omurgadaki spazm artryor. Bu nedenle omurgay scak tutmak, stc özellikli termo kremler kullanmak, scak havlu koymak, hatta scak bir du almak bile omurgann kas spazmnn, tutulmalarn derecesini azaltabiliyor.
Yanl: Spor bel arsnda fayda salar
Dorusu: Spor, arl dönem için deil omurgadaki sorunun tedavisinin ardndan yaplmal. Akut, arl dönemde omurgann spora deil, dinlenmeye ihtiyac olduunu vurgulayan Dr. Öretim Üyesi Murat Hamit Aytar, Bel ars yaarken Biraz koaym, belim açlsn demek yanl. çünkü spor, akut arl omurga spazmn, tutulmay ve kas arlarn artryor; sorunun daha kötüye gitmesine yol açabiliyor diyor. Dr. Öretim Üyesi Aytarn spor konusundaki tavsiyesi ise öyle: Spor ancak ilk tedavi plan uygulandktan ve ikayetler azaldktan sonra yaplabilir. Omurga sal için en iyi spor dallar ise; yüzmek, yürüyü ve pilates.
Yanl: Tahta zeminde yatmak ftk arlarna iyi gelir
Dorusu: Tahta veya tahta kadar sert zeminde yatmak 10 - 15 dakika gibi ksa süreyle beli rahatlatabiliyor, ancak daha sonra kiiyi yerden kalkamaz hale getirebiliyor. Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzman Dr. Öretim Üyesi Murat Hamit Aytar, bu nedenle tahta ya da sert zeminde yatmann doru olmadn belirterek omurga sal için ideal yatan özelliklerini Yatan çok yumuak ya da çok sert olmamas gerekiyor. Ortopedik sertlik, vücudun hafif eklini alan ama çökmeyen sertliktir. Omurga sal için uygun yatakta da kural budur diye anlatyor.
Yanl: Bel ftnn tek tedavisi ameliyattr
Dorusu: Toplumdaki yaygn inann aksine, her bel ft ameliyat gerektirmez. Hatta bel ft sorunlarnn yüzde 90na yakn koruyucu konservatif tedaviyle giderilebiliyor. Dr. Öretim Üyesi Murat Hamit Aytar, Tabii ki sorunlu disk konservatif tedavi yöntemleriyle tamamen eski salkl haline dönmez ama kii bu tedavilerle ömür boyu arsz bir yaam sürebilir diyerek bu tedavi seçeneklerini öyle sralyor: stirahat ve ilaç tedavilerine ilave olarak fizik tedavi rehabilitasyon programlar, fizyoterapi egzersizlerinin yan sra ar uzmanlar tarafndan yaplan omurgaya yönelik ozon terapi, radyofrekans, lazer müdahaleleri uygulanyor. Ayrca sorunlu omurga segmentine yönelik kortizol ya da anestezik ilaç enjeksiyonlar ile kayropraktik,manuel terapi ve akupunktur gibi ar ile mücadele yöntemlerini konservatif tedaviler arasnda sayabiliriz.
Yanl: Stres bel ft yapar
Dorusu: Stresli olduumuzda huzursuzluumuz artyor ve beden gerginliimizi de daha kuvvetli hissediyoruz. Ancak stres bel ftna yol açmyor. Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzman Dr. Öretim Üyesi Murat Hamit Aytar, Psikolojik stres, huzursuzluk, endie, kayg, depresyon gibi sorunlar asla omurgada ftk oluturmaz, ftn da ilerlemesine neden olmaz. Sadece mevcut olan gerginlii ve huzursuzluu daha fazla hissetmeye ya da gerginliin derecesinin artt gibi bir hisse yol açabiliyor açklamasnda bulunuyor.
Yanl: Ftk genetik geçii olan bir hastalk
Dorusu: Bel ft genetik geçii olan bir hastalk deil. Ancak omurgamzn yaps genetik özellikler tayor. Disk yaps sorunlu ve kanal çap dar olan omurgaya sahip aile bireyleri olan kiilerin de kendi omurgalarnda benzer özellikler olabileceini belirten Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzman Dr. Öretim Üyesi Murat Hamit Aytar, Kiinin omurgasnda bu gibi sorunlar olmas ve kaslarnn zayfl ailesel özellikten kaynaklanabiliyor. Ama önemli olan kiinin omurgasn nasl kulland. Yani, omurgadaki baz sorunlar bel ft riskini artrabiliyor ama ftk genetik deildir diye konuuyor.