Dünya Salk Örgütü (DSÖ) Bulac Olmayan Hastalklar ve Salkl Yaam Program Yöneticisi Prof. Dr. Toker Ergüder, Türkiyede her yl yaklak 420 bin kii hayatn kaybediyor. Bunun 370 bini bulac olmayan hastalklardan meydana gelen ölümler. dedi.
Ergüder, dünya genelinde bulac olmayan hastalklardan kaynaklanan erken ölümlerin artmasnn salk sistemine ar yük getirdiini söyledi.
Kanser, kalp damar hastalklar, diyabet ve kronik rahatszlklar gibi bulac olmayan hastalklarn ülke ekonomisine ylda 69,7 milyar lira maliyet getirdiine iaret eden Ergüder, Dünyada her yl yaklak 60 milyon insan hayatn kaybediyor. Bunun yaklak yüzde 70i, yani 40 milyonu bulac olmayan hastalklardan meydana gelen ölümler. Türkiyede her yl yaklak 420 bin kii hayatn kaybediyor. Bunun 370 bini bulac olmayan hastalklardan meydana gelen ölümler. Bu ölümlerin büyük bölümü kalp damar hastalklar, kanser, akcier rahatszlklar ve eker hastal. diye konutu.
Ergüder, dier ülkelerde kalp damar hastalklarndan ölümler daha fazla görülürken, Türkiyede kanserden ölümlerin daha sk görüldüüne dikkati çekerek, bunun balca nedeninin yüksek orandaki sigara tiryakilii olduunu aktard.
Dünya genelinde 1,1 milyar insann sigara içtiini, sigaraya bal hastalklardan ylda 7 milyon kiinin yaamn yitirdiini dile getiren Ergüder, en çok görülen 8 ölüm nedeninden 6snn sigara kaynakl olduunu anlatt.
- Türkiye en çok sigara içilen 3. ülke
Ergüder, en çok sigara içilen ülkeler sralamasnda Türkiyenin, Endonezya ve Bangladein ardndan 3. srada yer aldn vurgulayarak, sözlerini öyle sürdürdü:
Dünyada sigara kullanm oranna bakldnda yüzde 15-17lerden bahsediliyor ama Türkiyede bu oran yüzde 30 civarnda. Türkiyenin bir an önce dier ülkeler gibi tütün kullanm orann yüzde 20nin altna, yüzde 10a düürmesi gerekir. Türkiye en çok sigara içilen 3. ülke konumunda. Ülkemizde yaklak 20 milyon kii sigara içiyor ve her yl yaklak 118 bin 500 kii sigaraya bal hastalklardan kaybediliyor.
- Kadnlara yönelik sigaralarda art
Sigarayla mücadelede son yllarda önemli admlar atldn, Cumhurbakan Recep Tayyip Erdoann Sigara kullanm ile mücadele bizim için daima gündemimizde olan terörle mücadele kadar önemli bir hale gelmitir. açklamasnn önemli bir krlma noktas olduunu hatrlatan Ergüder, kapal alanlarda uygulanan sigara içme yasann belirli d mekanlarda da uygulanmas gerektiine deindi.
Türkiye en bandan beri elektronik sigaralar ülkeye sokmad, bunlarn kullanm yasak. Girenlerin büyük bölümü kaçak ürünler. diyen Ergüder, yurt dndan kaçak getirilen ürünlere yönelik önlem alnmas gerektiinin altn çizdi.
Prof. Dr. Ergüder, en büyük sorunlardan birinin de nargile kafeler olduunu ifade ederek, Dier bir konu sigara firmalar. Özellikle son yllarda kadnlara yönelik sigaralar Türkiyede çok fazla piyasaya sürmeye baladlar. deerlendirmesinde bulundu.
- Gda ambalajlarnda trafik uygulamas
Bulac olmayan hastalklarla mücadelede kritik balklardan birinin de salkl beslenme, tuz, eker ve trans yalarn olduunu belirten Ergüder, unlar kaydetti:
Baz ülkeler ekerli ve gazl içeceklere yüksek vergiler uygulayarak toplumu salkl içeceklere yönlendiriyor. Dier bir husus ise gda ambalajlarnda trafik uygulamas. Tarm ve Orman Bakanlnn, gda ambalajlarnda trafik uygulamas ile ilgili çalmalar var. Gelimi ülkelerde gda paketlerinin üzerine trafik klar gibi yeil, sar, krmz etiketler konuldu. Markete gittiinizde gda paketlerinin arkasndaki küçük yazlar okumanz gerekmiyor. Üzerinde yeil etiket varsa o ürün salkl gda demektir, rahatlkla tüketebiliyorsunuz. Pek çok ülke kalp krizine neden olan trans yalar sfra düürdü veya kökten yasaklad. Türkiyede hala çok yüksek oranda tuz kullanm var. Bununla ilgili bir takm kanuni düzenlemelerle lokantalarda, insanlarn toplu yemek yedikleri yerlerde tuz kullanmn kstlamamz gerekiyor. Bunlarla ilgili hem Salk Bakanlmz hem de Tarm ve Orman Bakanlmz önemli admlar atyor.