Genç, orta ya da ileri ya fark etmeksizin her bireyde ortaya çkabilen el titremesi nedene yönelik yöntemlerle tedavi edilebiliyor. Prof. Dr. Sevin Balkan, el titremesi ve tedavisi hakknda bilgi verdi.
Duygusal durumlar en önemli etkenlerden biri
Ellerde istirahat halinde veya hareket esnasnda istemsiz olarak ortaya çkan ritmik hareketler, el titremesi yani el tremoru olarak tanmlanmaktadr. El titremesinin en çok görülen türü heyecan, öfke, korku gibi ruhsal durum deiimlerinde ortaya çkmaktadr. Sakinleince kaybolan tablo fizyolojik tremordur. Sk rastlanan bir baka türü ise esansiyel tremor (ET) denmektedir. Bu titreme tipi, ayn zamanda en sk görülen hareket bozukluudur. Genellikle tek tarafl balar ve ardndan dier ele geçer. Balangçta sadece duygusal durumlarda olurken, bu durum zamanla artabilir. Kiiler yalnzken daha rahat olmalarna ramen bakalarnn yannda titreme endiesiyle heyecanlandklarnda titreme daha da artar. Bu nedenle baz hastalar, kendilerini toplumdan soyutlayabilmekte hatta mesleklerini bile terk edebilmektedir.
Zamanla vücudun dier ksmlarna yaylabiliyor
Titreme süreç içinde artarak bacaklar, ba, gövde, çene, dil, ses gibi vücudun dier ksmlarna da yaylabilmektedir. Elik eden baka bir nörolojik tan olmad gibi, titreme bir hareket esnasnda belirgin veya durua bal olabilmektedir. Kiide sv gdalarn içilmesinde ve yaz yazma gibi ince motor hareketlerde zorlanma görülebilir. Genellikle 40 ya sonrasnda karlalsa da, hastalk gençlerde de ortaya çkabilir. El titremesinde ailesel geçi yüzde 50dir. Ayrca bu hastalarn yüzde 20sinde Parkinson hastal da görülebilmektedir.
Parkinson hastal da el titremesi yapabilir
Parkinson hastalnn ikayetleri arasnda, tek ya da iki tarafl el titremesi yer almaktadr. Sklkla 60 ya üzerinde balayan, ilerleyici türdeki bu hastalk nadiren daha genç grupta da görülebilir. Titreme; genellikle tek tarafl, istirahat halinde, ba ve iaret parmann ritmik hareketi eklinde olup, hastalarda ilk belirti olabilmektedir. Buna ek olarak hareket esnasnda eklemlerde direnç, el yazsnda küçülme, hareketlerde yavalama, admlarda küçülme, yürüyü bozukluklar, öne doru eilme gibi durumlara da rastlanabilir. Yllar içinde titreme ayn taraftaki kol, bacak ile kar taraftaki kol ve bacaa da yaylabilir. Hastaln ileri dönemlerinde dudaklarda ve çenede de titreme görülebilir.
Kan ekeri düüklüü de nedenler arasnda
Kanda eker dümesi ataklarnda da el titremesine rastlanabilir. Tipik olarak yemekten 2-3 saat sonra bu tablo ortaya çkar. nsülin direncinde görülen el titremesine genç erikinlerde daha sk rastlanr. Beraberinde ortaya çkan enerji düüklüü, halsizlik, ba dönmesi belirtileri ise yaam kalitesini düürür. Bu tür hastalarn mutlaka bir endokrinoloji uzmanna bavurmas gerekmektedir.
El titremesi hangi hallerde görülür
Fazla alkol kullanm
Hipertiroidi yani zehirli guatr
Epilepsi
Multipl skleroz yani MS hastal
Beyincik hastalklar
Beyin damar hastal
Baz ilaçlarn kullanlmas
B12 vitamini yetmezlii
Vücuttaki istemsiz kaslmalara neden olan distoni
Vücuttaki sinirlerin ilevlerini kaybettii polinöropati gibi durumlarda el titremesi ortaya çkabilmektedir.
Tedavi yöntemi hastann durumuna göre belirleniyor
Bir hastalktan çok, bir belirti olan el titremesinin tedavisinde amaç sadece bu durumu geçirmek deildir. Varsa, uyaran ve bu tabloya yol açan nedeni de ortadan kaldrmak ya da bir hastalk söz konusuysa buna yönelik tetkikler yaparak tedavi uygulamak da öne çkmaktadr. Azdan ilaç tedavisi, botoks ya da cerrahi uygulanmaktadr. Cerrahi genellikle, ileri dönemde titremenin ilaçlarla kontrol edilememesi durumunda, daha çok esansiyel tremor ve parkinson hastalarnda düünülür. Ameliyat karar alrken; ilaçlara ramen su içmek, yemek yemek, yaz yazmak gibi fonksiyonlarn aksamas ile günlük ve mesleki ileri yapmada belirgin zorlanma kriterleri öne çkmaktadr.