Salk Bakanl Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Serap imek Yavuz lk kez elimizde Kovide kar etkinlii kantlanm bir ilaç var; ilk 5 gün kritik ngiltere bata olmak üzere, ABD ve Avrupada da koronavirüs tedavisi için kullanma giren molnupiravir etken maddeli ilaç, artk ülkemizde de hastalara ücretsiz olarak verilmeye baland.
Salk Bakanl Bilim Kurulu Üyesi ve Türk Klinik Mikrobiyoloji ve nfeksiyon Hastalklar Dernei (KLMK) Bakan Prof. Dr. Serap imek Yavuz, ilacn kimlerde nasl kullanlacana dair Demirören Haber Ajansna önemli deerlendirmelerde bulundu. Prof. Dr. Yavuz, molnupiravirin, pandeminin bandan beri Kovide kar da etkinlii klinik çalmalarla kantlanm ilk ilaç olmas nedeniyle önemli olduuna iaret ederek Kovid-19 ile ilikili olarak bütün aamalar geçmi, yani hem klinik öncesi aamalar sonra da Kovid-19 için klinik çalmalarn da tamamlam ilk ilaç. Bu anlamda sevinçliyiz. Klinik çalmalarda da hem ölümü, hem hastane yat yüzde 30 orannda azaltt gösterilmi bir ilaç. FDA ve EMA tarafndan da güvenli bulunmu. u an ngiltere de kullanmaya balad. Bizde de kullanmaya balanmak üzere dedi.
LK 5 GÜNDE BALANMASI KRTK ÖNEM TAIYOR
lacn, klinik çalmalarda etkinlii gösterilmi grupta öncelikli olarak kullanlacan söyleyen Prof. Dr. Yavuz, Klinik çalmalarda, semptomlarnn ilk 5 gününde olan kiilerde erkenden balannca etkisinin yüksek olduu gösterildi. Bu çok kritik bir ey. çünkü zaten salgnn en bandan beri biz bunu biliyoruz, erken balanrsa tüm viral enfeksiyonlarda baarl olabiliyor ilaçlar, gripten de biliyoruz bunu. Semptom balangcnn ilk 5 gününde olan hastalara vereceiz ilac. Ayrca bütün hastalara deil, sadece Kovid-19 açsndan ölme riski en yüksek olan gruba verilecek. Riski en yüksek olan grupsa yallar, 65 ya üstü vs, buna göre önceliklendirme yaplarak o gruplarda kullanlacak bu ilaç. Bu tarz yeni ilaçlar kullanma girdii zaman, tüm dünyada olduu gibi, bizde de klinik çalmalarla bu ilaçlarn etkinlii ve güvenilirlii takip edilmeye devam edilecek diye konutu.
RSK GRUBUNDAKLER NEZLE DYP GEçTRMESN, TEST YAPTIRSIN
Molnupiravirin etkinlii ve güvenilirliinin, Kovid için de gösterilmi olmas nedeniyle farkl bir konumda olduunu belirten Prof. Dr. Yavuz, sözlerini öyle sürdürdü: Kovid-19u en ar geçirecek grup, özellikle yallar, bakl basklanm olanlar, kanser tedavisi alanlar, organ nakli olmu olanlar ya da ileri HIV enfeksiyonu yani CD4 seviyesi çok düük olanlar ya da doumsal baklk yetmezlii olanlar gibi belli gruplar var. Bunlar en riskli gruplar. Bu kiiler bir kere hafif semptom bile olsa, Omicron da zaten hafif balayabiliyor, yüzde 25 daha hafif seyrediyor dierlerine göre, mutlaka test yaptrmas gerekir. çünkü 5 günden sonra baladnz tedavinin bir anlam olmuyor. Zaten onun çalmas da yaplmt, 5nci günden sonra tedavi balananlarda bu ilaç etki etmiyor. Dolaysyla semptomlarnz varsa, ar geçirme grubundaysanz, erkenden testi yaptrmanz, ilacn sizde yapaca faydasnda çok kritik. Basit bir nezle demeyip mutlaka gidip testini yaptrmasn tavsiye ediyoruz bu grup hastalarn.
TÜRKYE MARTTA PK NOKTASINA ULAACAK
Prof. Dr. Serap imek Yavuz, stanbulda test pozitiflik oranlarnn yüzde 30lardan 20-23lere gerilediini ve vaka saylarnn da azaldn ancak Türkiye genelinde halen yüksek pozitiflik oranlar olduunu ve Omicronun henüz pik noktasna ulamadn da kaydederek u bilgileri verdi: stanbulda vaka says olarak bakarsak, bizim kendi hastanemizde de genelde say ve pozitifik oran stanbulu yanstyor, u anda yüzde 20-23 gibi bir test pozitiflik oran var. Vaka says da yar yarya azalm görünüyor. Özellikle okullarn tatil olmas ile birlikte, stanbulda saylar gittikçe azald. Ama tabii Türkiye geneline baktmzda, Ankarann mesela, stanbulun 2 hafta önceki dönemini yaad haberlerini alyoruz. çok artt orada vakalar ve yava yava her yerde bu Omicron, stanbulda gösterdii gibi etkisini gösterecek. Mart ortasna kadar Türkiyede pikini tamamlam olacak diye düünülüyor. Analizler, modellemeler bunu gösteriyor.
DSÖYE GÖRE BA.2 BASKIN OLACAK AMA DELTA YOK OLACAK MI BLMYORUZ
Omicrondan sonra ortaya çkan BA.2 varyant hakknda da bilgi veren Prof. Dr. Yavuz, DSÖnün tahmini, BA.2nin baskn hale gelecei yönünde. çünkü bütün varyantlarda gördük, hangisi daha fazla bulayorsa o baskn hale geliyor. Bir sürü senaryolar da var aslnda, örnein BA.2 baskn hale gelebilir ama Delta kaybolacak m acaba? Biz de halen arada Delta da görebiliyoruz gerçekten. Ama BA.2nin de klinii Omicron ile benzer. lk Danimarkadan vs elde edilen veriler bunu gösteriyor. Hastalk iddetinin çok da farkl olmad görülüyor. Hindistanda da BA.2 yaylm devam ediyor. Oradan da gelecek sonuçlarla birlikte, daha salam verilerimiz olacak dedi.
NGLTERE VE DANMARKA LE TÜRKYEY KIYASLAMAK YANLI
ngiltere ve Danimarka gibi baz Avrupa ülkelerinde tam açlmaya gidilmesini de deerlendiren Prof. Dr. Yavuz, Türkiyenin bu iki ülke ile ayn olmadn, tam doz ve ek doz alanma, antikor baklk oran ve ölüm says bakmndan Türkiyenin daha çok ABD ile benzer durumda olduuna iaret ederek sözlerini öyle noktalad: Danimarka ve ngilterede alanma oranlar bize göre çok yüksek. ngilterede ayn zamanda daha önceki salgnlardan çok etkilendikleri için, toplamda elde ettikleri baklk çok daha yüksek. 6 ay önce bile toplumda yüzde 90n üzerinde bir antikor pozitiflii vard yaptklar çalmalarda. Omicron srasnda ölümlerde çok fazla art görmediler. Pandeminin balangcndan beri görülen en yüksek ölüm saylarnn yüzde 20si civarnda kald saylar. Bunlara güvenerek açldlar. Bize benzeyen Amerika. Al oran vs bizimle benzer. Ama onlar mesela u anda ölüm says bakmndan en yüksek noktaya ulat. Pandeminin bandan beri kaydedilen en yüksek ölüm saysnn yüzde 80ine ulatlar. Türkiyede de biraz ölüm saylarnn artmasnn nedeni, alananlarn oran hala düük. Bir de tabii ki ek dozlarn eksik kalmas. Özellikle yal ve riskli gruplarn ek a dozlarn yaptrmamas gerçekten çok zararl oluyor onlar açsndan. Bu gruplarda hatrlatma dozlar, ilk a dozlar kadar kritik u anda. çok yal bile olsa, alarla çok hafif seyrediyor, ben kendi ebeveynlerimde de tecrübe ettim. Al olanlarda çok çok hafif seyrediyor, hiçbir sknt yaamyorsunuz.