Son zamanlarda pandeminin de etkisiyle gittikçe yaygnlaan anksiyetenin, kayg bozukluu adyla bilinen bir psikolojik hastalk olduunu belirten Uzman Klinik Psikolog Tuçe Özer, günlük yaamda kayg duymak her ne kadar normal gibi gözükse de arlk halinde tbbi bir hastaln söz konusu olabileceine dikkat çekti.
Kayg bozukluunun (anksiyete); kalp hznn artmas, nefes darl, sürekli yorgun olma hali, uykusuzluk, kas ve kemik arlar, sindirim problemleri, ar terleme, titreme, bakln dümesi gibi sk rastlanan belirtileri olduunu söyleyen Uzm. Klinik Psikolog Tuçe Özer, dikkat edilmesi gerekenlerle ilgili bilgilendirmede bulundu.
KORKU ANINDA KALP HIZINDA ARTI YAANIR
Anksiyetenin en bilinen fiziksel belirtilerinden birinin kalp hznda görülen art olduunu ifade eden Özer, Korku ve kayg duyulan bir anda sinir sisteminin etkilenmesiyle kalbe daha çok kan pompalanmaya balar ve böylece vücut, büyük olan kaslar olas bir savaa hazrlyormuçasna atmaya balar. Bu durum da kiide çarpnt hissiyat yaratr dedi.
HIZLI NEFES ALIP VERMEK OKSJEN DENGESN BOZUYOR
Nefes darln bir dier önemli belirti olduunu vurgulayan Psikolog Tuçe Özer, Nefes alarak vücudumuza aldmz oksijen kanmza kararak vücudumuzda dolamaya balar. Strese verilen tepkiler yine ilkel içgüdülere bal olarak sinir sistemimize daha fazla oksijene ihtiyaç duyduumuza dair bir sinyal gönderir. Böylece daha sk nefes alp vermeye balarz. çok hzl nefes alp vermek, oksijen ve karbondioksit dengesini bozar. Oksijen alp karbondioksiti verme dengesini vücut kuramadndan anksiyetenin dier belirtisi olan nefes darl ortaya çkm olur diye konutu.
BTMEYEN BR YORGUNLUK HSS ORTAYA çIKABLR
Sürekli yorgun olma halinin de anksiyete annda görülen bir belirti olduunu kaydeden Özer, Bedenimiz stres tepkileri ile ba etmeye çalrken fazlaca enerji harcar ve bu da yorgun dümemize neden olur. Aldmz enerji yeterli gelmez ve uykumuzun da yetersiz kaldn görürüz. Sürekli kayg halinde olmak, bitmeyen bir yorgunluk hissi yaratr. Fiziksel yorgunluun yan sra, mental bir yorgunluk da anksiyeteyi tetikleyen faktörlerdendir ifadelerini kulland.
ANKSYETEY AZALTMANIN YOLU UYKUYU DÜZENLEMEKTEN GEçYOR
Kaygl bir ruh halindeyken bedenimizin fazla miktarda adrenalin ve kortizol hormonu salgladn iaret eden Özer, bu hormonun da uykuya geçii zorlatrdn vurgulayarak u bilgileri paylat:
Anksiyeteyi azaltmann temelinde uykuyu düzenlemek yatar. En azndan uyku ritmini düzene sokacak bir ilac psikiyatrist tarafndan alabilir veya uykuya dalmak için mavi nlardan uzak durabilirsiniz. Lavanta ya damlatabilir veya bir profesyonelden destek alabilirsiniz.
KAS VE KEMK ARILARI BA ARISINA DÖNÜEBLR
Strese verilen tepkilerden bir dierinin de kas ve kemik arlar olduunu söyleyen Özer, Bedendeki kaslarn gergin olmas, kronik arlara sebep olabilir. Önlem alnmad takdirde bu kemik ve kas arlar ba arsna da dönüebilir dedi.
Anksiyete yaayan kiilerin sindirim sistemlerinde de çeitli problemler ortaya çktn vurgulayan Özer, bu nedenle karn ars, kabzlk gibi barsak sorunlarnn ortaya çktn, beyinle dorudan balantda olan barsaklarn bile stresten dorudan etkilenerek bozulma sinyalleri vermeye baladn belirtti.
TER BOALMASI YAANABLR
Sinir sistemi ar uyarldnda vücudumuzun tepki vermeye baladn ifade eden Özer, anksiyeteninin sebep olduu bir dier noktann ise ter boalmas dediimiz ar terleme hali olduunu sözlerine ekledi.
Anksiyete ataklar ile etkilenen hormonlarn, vücutta titremelere yol açabildiine de dikkat çeken Özer, Sklkla ellerde görülen titremeler yaygn olmakla beraber bacaklarda ve kollarda da ortaya çkabilmektedir diye konutu.
GRP VE SOUK ALGINLII DAHA ZOR YLER
Bakln dümesinin de bir dier dikkat edilmesi gereken anksiyete belirtisi olduunun altn çizen Özer, unlar söyledi:
Anksiyete yaayan kiilerde grip ve souk algnl gibi herkesin geçirdii rahatszlklarda bile zorlanmalar görülür. Kayg bozukluu olan kiilerde baklk daha çabuk düer ve kiilerin bu hastalklara yakalanma ihtimalleri daha yüksektir. Anksiyete; sinir sistemini sürekli sava ya da kaç eklinde uyaran bir etken olduundan vücut ne tepki vereceini ararak mevsimsel hastalklara kar vücudu savunmasz brakr.
BUNU SADECE SEN DEL, HERKES YAIYOR DEMEYN
Psikolog Tuçe Özer, anksiyete ata geçiren bir kii ile birlikteysek ne yapmamz gerektii konusunda u önerilerde bulundu:
Karmzdakine nasl hissettii ile ilgili açk uçlu sorular sormalyz, onunla empati kurarak ne hissettiini sorgulamalyz, arka plana geçerek kendimizi ön plana koymadan kar taraf dinlemeliyiz, kibar bir ekilde hatalarn görmesini salamalyz, suçlayc-yarglayc olmadan kendinde takld yerleri görmesini fark ettirmeliyiz.
Anksiyete karsnda kesinlikle yaplmamas gerekenleri de sralayan Özer, Kiiye sakin olmasn veya nefes almasn söylememeliyiz. Endielenecek bir ey olmadn söylememeliyiz, bu aksine onu endieye sevk edebilir. Bunu sadece sen deil, herkes yayor gibi cümleler kurmamalyz. Sert bir ekilde her eyin kendi suçu olduunu söylememeliyiz ifadelerini kulland.