çocuk sahibi olmay düünen kadnlara önerilerde bulunan Kadn Hastalklar ve Doum Uzman Doç. Dr. Emre Pabuçcu, gebelik ve ya ilikisi hakknda merak edilen sorular yantlad.
Hamilelik oluumunu engelleyen birçok durumun olduunu belirten Doç. Dr. Emre Pabuçcu, Dourganlk ve ya faktörü dorudan balantldr. Bu nedenle 35 ya alt kadnlarda bir yllk deneme sonucunda, 35-40 ya arasndaki kadnlarda 6 aylk deneme sonrasnda gebelik meydana gelmiyorsa, 40 ya üstü kadnlarda ise hiç vakit kaybetmeden bir kadn doum uzmanna bavurulmas gerekir. uyarsnda bulundu.
YA LERLEDKçE GEBELK ANSI NEDEN AZALIYOR?
Yumurta hücreleri, cenin anne karnnda gelimeye balarken üretiliyor. Anne karnnda 6-7 milyon kadar olan yumurta hücrelerinin says doumla birlikte 1 milyon altna düüyor. Ergenlik dönemine gelince yumurta says giderek azalyor. Her 500 tane yumurta belirleniyor, adet kanamas günlerinde bunlardan 10-15 kadar yumurtlama için gelimeye balyor. çlerinden bir tanesi dierlerini bastrp yumurtlamayla karn boluuna düüyor. Eer bu günlerde cinsel iliki olursa yumurta spermle birleerek döllenme oluuyor ve gebelik balyor. Gebelik olmaz ise, yumurta keseciinde üretilen hormonlar hzla azalr, gebelie hazrlanm rahim içi bozularak adet kanamas balar. Bu döngü ergenlikten adet kesimine (menopoza) kadar devam eder. Dourganlk çanda yaklak 400 kadar yumurta gebelik oluturmak için geliir, gerisi büzümeye urar.
YUMURTALIK REZERV NEDR?
Kadnlarda, üreme potansiyeli üzerine en etkili durumlardan biri de yumurtalk rezervidir. Her 2 yumurtalk içerisinde olgun yumurta oluturmaya aday keseciklerin toplamna rezerv ad verilir. çocuk sahibi olmak isteyen bir kadnn gebelik beklentisi, bu rezervle yakndan ilikilidir. Yalanma, geçirilen yumurtalk ameliyatlar, kemo veya radyo terapiler, uzun süreli steroid kullanm, sigara içilmesi, endometriyozis gibi durumlarda yumurta rezervinde azalma izlenebilir. Biz bu rezervi ya kandan baklan hormonlar ile ya da adetli iken baklan ultrason ile anlayabiliyoruz. Saylan risk faktörleri varlnda da mutlaka rezerve baklmasn tavsiye ediyoruz.
ULTRASONDA YUMURTALIK REZERV LE LGL BLG VERR M?
Evet, ultrason bizim için çok deerli bir tetkik. çünkü yumurtalklarn durumunu gözümüzle görürüz. Yumurtalklarda saylan küçük yumurta kesecikleri toplam 5 in altndaysa rezerv düüktür. Hiç bulunmamas, yumurtlama olaslnn çok az olduunu ve yakn bir gelecekte biteceini gösterir. Örnein menopozda yumurtalkta neredeyse hiç kesecik gözükmez. Özellikle Anti Mullerian Hormon ve antral follikül saym adn verdiimiz tetkikler çok kymetli.
SALIKLI BR çFTN GEBELK ANSI NEDR?
Yeni evlenmi, salkl bir çiftin bir denemede gebelik beklentisi, herey normal ve yolunda ise 1 yl için yaklak %80-85 kadardr. Bu çiftlerin yaklak %20si gebelik yakalayamazlar. Tabi bu olaslklar ya ile alakal örnein 25 ya kadnda bu olaslk en yukarda iken 40 yalnda bu olaslk daha düüktür. Yani dourganlk için kadn ya ve yumurtalk rezervi çok önemli 2 unsurdur. Biz 36-37 yan am ve gebelik elde edememi kadnlara mutlaka tetkik yaplmasn öneriyoruz. Tabi ki elerin her ikisine de bakyoruz.
EN UYGUN DOURGANLIK YAI NEDR?
Kadn için 20 li yalardan itibaren, hatta 25-30 aras diyebiliriz. Zaman ilerledikçe, yaa bal olarak hem gebe kalma olasl azalr, hem de gebelikte birtakm sorunlar (tansiyon, eker, düükler vs..) daha sk izlenir. leri yalarda hamilelik ve doum eylemi kadn için zorlar ve sorun çkma oranlar artar. Kadnlarmzn en geç 30-37 ya aras gebe kalmas aslnda istenilen bireydir. Kariyer planlar, zamanszlk ve günlük koturmacalar ile ertelenen gebelik planlar, bu dönemde hayata geçirilmelidir.
çOCUK SAHB OLMAYI DÜÜNEN KADINLARA NE ÖNERRSNZ?
Genel salk durumu, elik eden hastalklar, mental salk gibi durumlar gözden geçirilmeli. Anne aday bu sürece fiziken ve ruhen hazr olmal. Eer engel bir durum yok ise plan yaplmal, kendiliinden gebelik ans çok az ise bu süreç hzlandrlmaldr. Unutmayalm ki, gebelik uzun ve yorucu bir süreçtir. Bu nedenle ne kadar erken o kadar iyi diyebiliriz.