Psikiyatrist Yrd.Doç.Dr.Rdvan Üney, ntihar, ölüm sonucunu douracan bilerek, bir canlnn kendisine kar yapt eylemdir. Canlnn bilerek, kendini öldürmeye çalmasdr. Öncelikle, hemen her intihar giriiminden önce kiiler kendini öldürmeyi düünür ve bunun için bir plan yapar. kinci aamada bunu eyleme dönütürür.
Ntiharn altndaki nedenler?
Her 30 intihar giriimini 1 tanesinin ölümle sonuçlandn dile getiren Psikiyatrist Yrd.Doç.Dr.Rdvan Üney, Ölümle sonuçlanmayan intiharlar ise kalc sakatlklar ve uzun süre hastane yatlarna neden olabilmektedir. Türkiyede 2014 ylnda ölümle sonuçlanan intihar says 3065, bu grubun dörtte üçü erkeklerdir. Ancak ölümle sonuçlanmayan intihar says tam olarak bilinmiyor. Ölümle sonuçlanmayanlarn says bu rakamn 30 katndan fazla olduu düünülüyor. lginç bir ekilde intihardan ölümler yal nüfusta oldukça fazladr. ntihar giriimlerinin kadnlarda dört kat fazla iken, intihardan ölümler erkeklerde 3 kat fazladr diye konutu.
Öldürme eyleminin yaygnl
Psikiyatrist Yrd.Doç.Dr.Rdvan Üney, intihar etmenin aslnda bir öldürme eylemi olduunu ifade ederek, Bir kiinin kendini öldürebilecek olmas esasen bakalarn da öldürebilecei anlamna gelebilir. ntihar saldrsnda bulunanalar ayn zamanda herkesle birlikte kendinin öleceini bilir. Hatta bazen haberlerde Cinnet getiren baba hem kendini hem de ailesini katletti gibi haberler okuruz. Bu da bize birisini öldürmekle kendini öldürme arasnda bir balant olduunu göstermektedir. Son günlerde bir ailenin dört ferdinin toplu ekilde intihar haberleri medyada yer ald. Bu daha çok birisinin önce dierlerini öldürüp ya da zehirleyip, intihar ettiinin çartrmaktadr. Toplu intiharlar çok sayda kii birlikte ya da ayn sebeple kendilerini öldürmesidir. Tarihte nadiren buna ahit oluruz. Burada nedenler daha çok; olduklar bölgenin düman tarafndan igal edilecei korkusundan ehir halknn intihar ya da tarikat ayini olarak karmza çkar. Amerika Birleik Devletlerinde People Temple tarikat 1978 ylnda, tarikat bakannn isteiyle, cennete gideceklerini düünerek 909 kii (276 çocuk) siyanür içerek kendilerini öldürmülerdir. Yakn zamanda medyamzdaki haber bununla pek ilgili gözükmüyor diye konutu
Atili silahlarn tercihsellii
ntihar giriimlerinde kadnlar daha çok ilaç içerek intihar seçerken, erkekler ise ateli silahlarla intihar ettiini dile getiren Psikiyatrist Yrd.Doç.Dr.Rdvan Üney, açklamasn öyle sürdürdü: Ekonomik sorunlar, boanma, geçim sknts, aile içinde tartmalar, ticarette baarszlklar, okul baarszl, istedii kii ile evlenememe, iten atlma gibi sorunlar intiharlarda en sk gördüümüz nedenlerdir. ntihar edenlerin yars, neden intihar ettikleri ile ilgili not yazarlar ya da birilerine bilgi verirler. Sonbahar ve k dönemlerinde intihar daha sk görülmektedir. Bunlarn dnda intihar etmi kiilerde, intihardan önce psikolojik sorunlar ve psikiyatrik hastalklara sahip olduu biliniyor. Depresyon, izofreni, alkol bamll, uyuturucu madde bamll, kiilik bozukluklar, endie bozukluklar ve kanser gibi ar fiziksel hastal olanlarda intihar riski daha fazladr. ntihar konusu psikiyatrinin tedavi alandr Baz topluluklarda örnein Japonlarda toplum adna ciddi kayplara neden olan kiiler, harakiri denilen adetleri gerei intihar edereler. Zaman zaman medyada çkan ünlü kiilerin intiharlar ile ilgili bu kiilerin felsefi nedenle intihar ettikleri yolundaki iddialarn çou gerçei yanstmamaktadr. Ayrca neredeyse tüm dinler ve özellikle Müslümanlk intihar yasaklamtr.
Nasl binr yaklam gösterilmeli
Psikiyatrist Yrd.Doç.Dr.Rdvan Üney, intihar düüncesi olan kiilere yaklam konusunda ise unlar aktard:
1. Toplumda intihar edecek kii intihardan bahsetmez eklinde bir alg vardr. Bu tamamen yanltr. Mutlaka ciddiye almak gerekir.
2. Birisine intiharla ilgili düüncesini sormaktan korkulmamal, bu; aklnda olmayan bir eyi aklna getirmek deildir.
3. Depresyonda olan bir kiiyi mutlaka psikiyatriste gitmesi yönünde cesaretlendirmek gerekir. ntiharlarn en sk nedeni depresyondur.
4. Youn alkol ve uyuturucu madde kullananlarda intiharn daha fazla görüldüünü unutmamak gerekir.
5. Daha önce intihar giriiminde bulunan kiiler tekrar intihardan bahsediyorsa mutlaka tedavi ettirilmelidir.
6. ntihar etmeyi düünen kiilerle tartmak durumu zorlatrr. Bu durumlarda mutlaka profesyonel yardm almas salanmaldr.
7. ntihar riski olan ancak o an hemen hekime götürülemeyecek kiiler mutlaka gözetim altnda tutulmaldr.
8. Vasiyet yazan, intihar notu yazan ya da ciddi vedalaan kiilerde intihar riskinin fazla olduu bilinmelidir.
9. ntihar edeceini söyleyen kiilerin bu konumasn sr tutarak saklamayn, hemen yardm arayna girin.
10. ntihar düüncesi olan kiiyle sorunu konumak ve umut alamak bir tedavi merkezine ulaana kadar yaplabilecek en uygun yaklamdr.