Ortaya çkmasna neden olan etkene göre belirtileri de farkllaabilen yaz ishalleri, özellikle iki ya altndaki çocuklarda daha da önemli hale geliyor.
çocuk Sal ve Hastalklar Uzman Dr. Mehmet Kesikminare, kusmann da elik ettii durumlarda vakit kaybetmeden hekime bavurulmas gerektiine dikkat çekiyor.
Yaz aylaryla birlikte ise bata ishal olmak üzere, bulant, kusma gibi bulac özellik tayan mide barsak sistemi enfeksiyonlarnda art gözleniyor. Bu durum, hastaln ortaya çkmasndaki etken olan virüsler, bakteriler ve parazitlerin nem ve artan scaklara bal daha kolay yaylabilmesinden kaynaklanyor. Acbadem Taksim Hastanesi çocuk Sal ve Hastalklar Uzman Dr. Mehmet Kesikminare, yiyeceklerin uygun koullarda saklanmamas, daha erken bozulmas, havuz ve deniz suyunun içilmesi, gdalarn yeterince temizlenmemesi ya da temiz suyla ykanlmamas gibi birçok etkenin yaz ishallerinin olumasna zemin hazrladn söylüyor.
6 aydan önce nispeten daha az...
shal, barsak alkanlnn durumuna göre her çocuk için deimekle birlikte, genel olarak çocuun günde üç veya daha fazla sv ve bol miktarda kaka yapmas olarak tanmlanyor. shal nedeniyle vücuttan hem su, hem de tuz kaybedilmesi özellikle küçük çocuklarda mutlaka önlem almak gerekiyor. Yaz aylarnda, ar terleme nedeniyle hastaln kontrolünün zorlaabileceini hatrlatan Dr. Mehmet Kesikminare, bu nedenle ishal balad andan itibaren sv takviyesi yaplmasnn çok önemli olduunu belirtiyor. Bununla birlikte uzun süren ve tekrarlayan ishalin çocuun normal geliimine de etki edebileceini vurgulayan Dr. Mehmet Kesikminare, sözlerine öyle devam ediyor: Özellikle 6 ay 2 ya aras küçük çocuklarn mümkün olduunca ksa sürede tedavi edilmesi gerekiyor. çünkü iki haftadan uzun süren ishallerde laktoz intolerans dediimiz durumlar ortaya çkabiliyor. Ayrca, anne sütü çocuu korudu için 6 aydan önce ishal nispeten daha az görülse de özellikle yaz ishalleri ilk 6 aylk periyotta çok daha tehlikeli olabiliyor. Özellikle rota virüsü kaynakl ishal, çocuklarda sv kaybna bal vücudun su ve tuz dengesinin bozulmasna sebep olabildii için ne kadar küçük yata yaanrsa risk de o denli artyor. En önemli sebebini ise anne yada bakcnn hijyen kurallarna yeterince uymamas oluturuyor.
Ne zaman hekime bavurulmal?
shalin kusma ve atele birlikte seyrettii durumlarda daha dikkatli olunmas gerektiine dikkat çeken Dr. Mehmet Kesikminare, Beslenme bozukluu ebeveynlerin için uyarc olmal. çocuk her yediini çkaryorsa, atei 38.5un üzerine çkyorsa, hiçbir ey yememesine ramen günde beten fazla kaka yapyorsa ve dks çok svysa mutlaka hekime bavurulmal diyor.
Bol sv almal
Viral enfeksiyonlara bal ishalde çocukta bulant ve kusmayla birlikte sv kayb daha fazla yaanyor. Kaybedilen svnn yerine konmasnn bu vakalarda hayati önem tadn belirten çocuk Sal ve Hastalklar Uzman Dr. Mehmet Kesikminare, Viral enfeksiyonlar mikrobun alnma süresi ve etkisine göre, 2 günden 2 haftaya kadar sürebiliyor. Ayrca kakada pis bir koku oluyor ve her zaman ate görülmüyor diyor. Daha çok mikroplu sular ya da yiyeceklerden bulaan bakteriyel enfeksiyonlarda ise çok bol miktarda ve çok sulu, kanl ishalle birlikte çocukta yüksek ate de yaandn anlatan Dr. Mehmet Kesikminare, sözlerine öyle devam ediyor: Kanl ishal çok uzun süre devam ederse polip ve kaln barsakta divertükül gibi kanamaya neden olabilecek sorunlar açsndan incelemek gerekebiliyor.
Kusma engellenmeli
Yaz ishallerinin temelde yeterli sv alm ve doru beslenme tedavisiyle 3-7 gün içinde kendiliinden düzeldiini belirten Dr. Mehmet Kesikminare, Ayrca sv elektrolit paketlerinin de çocuklarda yarar saladn anlatyor. Ancak ishalle birlikte kusma ve ate varsa bunun engellenmesi için damardan sv tedavisi gerekebiliyor. Bu hastalarn çounda oral yoldan probiyotik tedavisi de balyoruz diyor.
Beslenmesine dikkat etmeli!
çocuk Sal ve Hastalklar Uzman Dr. Mehmet Kesikminare, ishal yaayan çocuklarda uygulanmas gereken beslenme düzeni ve dikkat edilmesi gerekenler konusunda u bilgileri veriyor: Genel durumu iyi olan ve bol su içebilen çocuklarda ayaktan tedavi yeterli olabiliyor. Kusmann elik etmedii hastalarda itahszlk olaca için mideden hemen emilmeyen gdalar vermek gerekiyor. Patates, püresi, pilav ve özellikle yourtlu çorbalar tercih edilebilecek gdalar arasnda yer alyor. Beraberinde probiyotik içeren besinler yada medikal ilaçlar hastalk seyrinde olumlu etkiler görünmesini salyor
Peki, çocuk bunlar da reddediyorsa neler yaplmal? Bu durumda çocuun midesinin bo kalmamas adna sevdii yiyecekler verilebilir. çünkü midenin bo kalmas enerji açn ortaya çkaraca için çok daha kötü sonuçlara neden olabilir. Ald sv besinleri tolere etmeye balayan çocuklarda hafif bir kahvalt küçük miktarlarda halanm et, yumurta gibi hem protein, hem de enerji açsndan zengin yiyeceklere geçilebilir. Bu dönemde çocuklara kzartmalar gibi yal besinler ve barsak hareketlerini artrc, kays, ceviz gibi gdalar vermemekte fayda var. Anne sütü alan çocuklara da sklkla anne sütü verilmeye devam edilmeli.