Genel Cerrahi Uzman Prof. Dr. Erhan Reis, kolorektal kanserler ve laparoskopik kolorektal cerrahi ile ilgili bilgi verdi.
KALIN BAIRSAK KANSERLER KANSERE BALI ÖLÜMLERDE ÖN SIRADA
nsanlarda en sk görülen kanserler arasnda üçüncü srada izlenen kaln barsak kanserleri, kansere bal ölümlerde de ikinci srada yer almaktadr. Kaln barsak kanserlerine neden olabilecek pek çok faktör bulunmakla birlikte; beslenme alkanlklar, alkol, imanlk, hareketsiz yaam tarz, sigara, iltihabi barsak sendromu (BH) ve yüzde 15-20 orannda genetik faktörler bu nedenlerin banda gelmektedir. Egzersiz yapmak, folik asit, aspirin, kalsiyum ve D vitamini takviyesinin kaln barsak kanserlerine kar koruyucu olabilecei belirtilmekte beraber; özellikle toplumda 50 ya üzerindeki kiilerde kolonoskopi ile tarama yaplmas hayati önem tamaktadr
HEMORODM VAR, GEçER DEMEYN
Kaln barsak kanserleri, hastaln yerleim yerine göre klinik bulgular vermektedir. Kaln barsan sa tarafnda yerleen kanserlerde kanszla (anemi ) bal halsizlik önemli bir belirti olurken; sol taraf yerleimli kanserlerde tuvalet alkanlklarnda deiiklikler, ikinlik, kanama, barsak tkanmas gibi bulgular daha erkenden ortaya çkabilmektedir. Özellikle rektum kanseri denilen kaln barsan son ksm kanserleri tuvalette kanama, sk tuvalet yapma istei gibi ikayetlere neden olur. Bu belirtiler de pek çok kii tarafndan hemoroid gibi hastalklara yorumlanr. Maalesef bu durum hastaln tan ve tedavisinin gecikmesine sebep olur.
ALE ÖYKÜSÜ OLANLAR YAKIN TAKP ALTINDA OLMALI
Kaln barsak kanserleri daha çok 50 ya üzeri insanlarda görülse de, her ya grubunda izlenebilmektedir. Özellikle ailesinde kaln barsak kanseri olan kiilerin daha yakndan ve erken ya grubunda takip edilmesi çok önemlidir.
KOLONOSKOPK NCELEME YAPILMASI GEREKR
Kolorektal kanserler ve dier hastalklarn tans öncelikle hastann ikayetlerinin iyi irdelenmesi, dikkatli bir muayene ve kolonoskopik inceleme ile konulmaktadr. Hastaln özelliine göre tomografi, MR gibi görüntüleme tetkikleri de tan ve tedavinin planlanmasnda önem tamaktadr. Kanser tans alm hastalarda ise bazen PET-CT incelemesi de gerekebilmektedir.
CERRAH YÖNTEM SEçM çOK ÖNEML
Kaln barsak hastalklarnda tedavi, hastaln tansna göre deiir. Özellikle kaln barsak kanserlerinde tedavinin ana noktas ameliyattr. Kanserin yerleim yeri, evresi gibi faktörlere göre ameliyat öncesi veya sonras kemoterapi, n tedavisi gibi dier tedavi yöntemlerinden de yararlanlmaktadr.
LAPAROSKOPK CERRAH HASTA KONFORUNU ARTIRIYOR
Laparoskopik cerrahi, karn duvarna büyük kesiler yaplmadan, karn duvarndan karn boluuna yerletirilen küçük borular içinden kamera ve dier aletleri girerek ameliyatn yaplmasdr. Bu ilem için özel olarak dizayn edilmi makaslar, tutucular, yakclar, diki aletleri gibi enstrümanlar bulunmaktadr. Genellikle bir santim ve 5 milimlik deliklerden karn içine yerletirilen aletlerle ameliyat gerçekletirilir. Laparoskopik kolerektal cerrahi kolorektal kanserler, kaln barsan iyi huylu hastalklar, divertiküler hastalk ve rektosel gibi kaln barsak hastalklarnn ameliyat gerektiren her durumda kullanlabilen bir yöntem olmaktadr.
Laparoskopik kolorektal cerrahinin en büyük avantaj, karn duvarnda büyük kesiler olmadan ilem yaplmasdr. Bu yöntem ile yaplan ameliyat sonrasnda hasta konforlu bir iyileme süreci geçirip, normal hayata daha erken dönmektedir. Bununla birlikte ilerleyen zamanlarda oluabilecek olan ftk, yapklk ve komplikasyon gelime riski daha düük olmaktadr.
Ameliyatn ertesi günü banyo yapabilen hastalarn arlar çok daha az olduu için yürüme, hareket ve solunum sorunlar açk cerrahiye göre daha az yaanmaktadr. Bununla birlikte hastann beslenmesi dahil bütün fonksiyonlar daha erken dönemde kazanlr ve hastanede yat süresi daha ksa olur.