Kalp hastalklarnn tedavisinde birçok farkl yöntem kullanlrken, baz hasta gruplarnda ameliyat altn standart olarak öne çkyor.
Açk kalp ameliyat olan hastalar, salklarna kavusalar da cerrahi sonras kaliteli yaam için baz kurallara uymalar gerekiyor.
Kalp ve Damar Cerrahisi Bölümünden Prof. Dr. Binali Mavita, kalp ameliyatndan sonras iyilemeyi hzlandran 8 kural hakknda bilgi verdi.
1 Sigaray brakn
Sigara, genel salk durumunu bozan en önemli faktörlerin banda gelir. Hastalk veya ameliyat nedeniyle sigaray brakan hastalarn iyilemeye yönelik ilk adm att unutulmamaldr. Hatta sigaray brakmakla kalmayp, sigara içilen ortamlarda bile bulunulmamaldr.
2 Hasta ziyaretlerini kstlayn
Ameliyattan hemen sonra ve iyileme dönemindeki dikkat edilmesi gereken bir baka konu da hasta ziyaretleridir. Açk kalp ameliyat sonrasnda vücudun savunma mekanizmalar bir süre basklanr. Bu dönemde, hastann kendini enfeksiyon kaynaklarna kar korumas gerekir. Youn bakmdan çktktan sonraki ilk iki ay mümkün olduu kadar az ziyaretçi kabul edilmesi önerilir. lerleyen günlerde ise ziyaretçilerin az sayda ve ziyaret saatlerinin ise ksa süreli olmas önem tar. Bypass ameliyat olmu kiilerin, nezle ve grip gibi bulac hastal olanlarla ayn ortamda bulunmamas gerekir.
3 Arlk kaldrmayn, kendinizi yormayn
Kalp ameliyatndan sonra uykusuzluk ve itahszlk gibi durumlara rastlanabilir, bu tür deiimlerin özellikle yal hastalarda daha sk ortaya çkar. Bu ve benzeri ikayetler, iyileme döneminin ardndan ortadan kalkar. Ancak bu konuda hastaya düen birtakm görevler vardr. Örnein; taburcu olduktan sonra hastann en az alt hafta srt üstü yatmas, bu dönemde arlk kaldrmamas gerekir. Ameliyat sonras yaplan günlük aktiviteler ve yürüyüler srasnda da kendini yormamas büyük önem tar. çünkü kiinin efor kapasitesi zamanla artar.
4 Göüs kafesini koruyun
Açk kalp ameliyatlarnda göüs kemii olarak adlandrlan sternum açlr. Dolaysyla iyileme döneminde göüs kemii bölgesini korumak gerekir. Bu bölgenin iyilemesi yaklak iki ay sürer. Ameliyat sonras hastalar ortalama ilk biriki hafta oturup kalkarken yardm almas önemlidir. Saa ve sola yatmak bu dönemde göüs kemiinin kaynamasn engelledii için iki ay boyunca srt üstü yatlmas önem tar. Yataktan dorulurken, öksürürken ve yürürken göüs korsesi kullanlarak göüs kemii sabitlenmelidir. Göüs korsesini özellikle yal ve iman hastalar kullanmaldr.
5 Varis çorabn doktorun önerdii ekilde kullann
Bacaktan toplardamar alnan koroner bypass hastalarnn iyileme döneminde varis çorab kullanmas önerilir. Bu çorap, ayaklarda ilik olmasn azaltmak ve engellemek için kullanlr. Varis çorabnn, sabah yataktan kalkmadan giyilmesi, doktorun önerdii süre boyunca kullanlmas, çorapta krklk veya katlanma olmamas, gece yatarken çkarlmas ve uygun boyutlarda kullanm büyük önem tar. Ayrca çorab giyip çkarmak için ihtiyaç halinde yardm alnmas gerekir.
6 Yara yerinin temizliine özen gösterin
Ameliyat olan tüm hastalarn en önemli skntlarndan biri de kiisel hijyen konusudur. Kalpdamar cerrahisi sonras hastalarda da benzer skntlar görülebilir. Hastalar ameliyattan bir hafta sonra du alabilir, ancak banyoda tek bana kalmamal, yara yerine kesinlikle lif uygulanmamaldr. Sadece lk su ve sabun kullanmak yeterli olur. Banyodan sonra ise antiseptik kullanmak ve yara yerini kuru tutmak önem tar.
7 Beslenme önerilerini dikkate aln
Kalp ameliyat geçiren hastalarn beslenmesine de dikkat etmek gerekir. Yemekler, az yal ve az tuzlu olmaldr. Krmz et yerine, derisi alnm tavuk, hindi veya balk, ana öün olarak da kepek ekmeiyle beraber pirinç, fasulye veya etsiz sebze yemei tüketilmesi önerilir. Yasz piirme yöntemlerinin, yani kzartma yerine halama, buulama, frn veya zgara tercih edilmelidir. Etlerin yal ksmlarnn piirilmeden çkarlmas, yasz ya da az yal süt ve süt ürünlerinin tercih edilmesi, günde dörtbe kez taze meyve tüketilmesi de dikkat edilecek dier beslenme kurallar arasnda yer alr. Tabi, eer hastann diyabet ve hipertansiyon hastalklar yoksa belirtilen beslenme düzenini iyileme dönemi olan ilk 2 aydan sonra uygulamas gerekir.
8 Doktorun önerdii ekilde egzersiz yapn
Egzersiz yapmak genel vücut sal için çok önemlidir. Ancak ameliyat sonras dönemde bunun uygulanna ve doktorun önerdii ekilde yaplmasna özen gösterilmelidir. Ameliyatl hastalarn ilk hafta evde istirahat etmesi tavsiye edilir. Ardndan darda yürüyü programnn ilk gün 15 dakikayla balayp, daha sonra her gün ya da iki günde bir 5 dakika artrlmas uygun olur. Yürüyü yaparken düz yollar tercih edilmelidir. Bu aktivite barsak hareketlerini artrd için kabzl da önler, akcier kapasitesini yükselterek daha rahat nefes almay salar, ödemin oluumunu engeller, kilo kontrolünü salar ve uyku düzenine yardmc olur.