Filiz YAA
DYARBAKIR(SÖZ)-Kardiyoloji Uzman Doç. Dr. Murat Turfan, koroner anjiyografinin hayat kurtaran bir tan yöntemi olduuna dikkat çekerek, Üstelik günümüze dek gelitirilen teknikler sayesinde ilemler arsz ve acsz gerçekletirilebiliyor. Damarlarn görüntüsü dakikalar, hatta saniyeler içinde alnabiliyor. Hastalar ayn gün normal yaamlarna dönebilme ansna da sahip olabiliyorlar diyor. Kardiyoloji Uzman Doç. Dr. Murat Turfan, koroner anjiyografi hakknda en sk merak edilen 8 soruyu yantlad önemli bilgiler verdi!
Koroner anjiyografi nedir?
En sk uygulanan kardiyolojik tetkiklerden biri olan koroner anjiyografi; kalbi besleyen koroner damarlarn görüntülenmesi ilemidir. Hayatmz tehdit eden damar tkanklklar bu yöntem sayesinde tespit ediliyor. Daralm veya tkanm olduu belirlenen damarlar anjiyo srasnda balon veya stentle açlabiliyor. Bu sayede hastann ikayetleri ortadan kalkyor, hayat kalitesi artyor ve ömrü uzuyor.
Hangi sorunlarda bavuruluyor?
Yaplan EKG, EKO ve efor testi gibi tan yöntemlerinden çkan sonuçlar olas bir damar tkanklna iaret ediyorsa, koroner anjiyografi uygulanyor. lem sonucunda damar tkanklnn olup olmad anjiyografi ile kesin olarak saptanyor.
Koroner anjiyografi neden önemli?
Kardiyoloji Uzman Doç. Dr. Murat Turfan, kalp krizi srasnda yaplan koroner anjiyografinin ve ardndan uygulanan stentin hayat kurtarc olduunu belirterek, Damar açkl ne kadar erken salanrsa, hastann hayatta kalma ans da o kadar artyor. Yaplan çalmalarda; anjiyografi sonras uygulanan stent tedavisinin kalp krizi haricinde, yaygn damar hastal ya da ana damar balangcnda lezyonlarn varl gibi baz özel durumlarda ömrü uzatabilecei gösterilmitir diyor.
Kaç çeit anjiyografi mevcut?
Günümüzde; klasik, tomografi ve MR ile çekilen anjiyografi olmak üzere 3 tip anjiyografiden faydalanlyor. Hangi anjiyo yöntemine bavurulacana ise hastann yana, kliniine, tad risk ve yanda faktörlere göre karar veriliyor. Kardiyoloji Uzman Doç. Dr. Murat Turfan, düük riskli olan hastalarda daha çok halk arasnda kansz anjiyo veya sanal anjiyo olarak bilinen bilgisayarl tomografi (BT) koroner anjiyografi yönteminin tercih edildiini vurgulayarak, Giriimsel bir yöntem olmamas, klasik anjiyografiye göre daha düük risk içermesi ve seçilmi hastalarda neredeyse klasik anjiyografi kadar net bilgi vermesi nedeniyle günümüzde bilgisayarl tomografiyle yaplan anjiyo says giderek artyor diyor. Doç. Dr. Murat Turfan, MR yöntemi de kalbin fonksiyonlar ve yaps hakknda bize net bilgi veren, baz durumlarda altn standart olan bir yöntem. Hem kalp fonksiyonlarn hem de kalp damarlarn incelemek istediimizde kardiyak MR ve MR anjiyografi tercih edilen yöntemdir bilgisini veriyor.
Koroner anjiyografi nasl uygulanyor?
Klasik anjiyografi: Özel laboratuvar ortamnda ve genellikle lokal anestezi altnda gerçekletirilen koroner anjiyografide el bileinden ya da kasktan damar yolu açldktan sonra, ince bir plastik kabloyla kalp damarlarna ulalyor. Ardndan görünür hale gelmeleri için damarlara kontrast madde olarak adlandrlan özel bir ilaç enjekte ediliyor. Damarlar farkl açlardan görüntülenerek, tkanklk olup olmad belirleniyor. Hasta kasktan yaplan anjiyografilerde en fazla 6 saat, bilekten yaplan ilemlerde en fazla 3 saat, stent ya da balon uygulandnda bir gece sonra taburcu oluyor. Ancak ilemle ilgili olaan d bir durum olursa, bu süre uzayabiliyor. Kardiyoloji Uzman Doç. Dr. Murat Turfan, son yllarda el bileinden anjiyonun daha çok uygulanmaya balandna dikkat çekerek, Bunun nedeni ise daha az komplikasyon riski, daha konforlu ilem ve ilem sonrasnda hastann normal yaantsn daha az etkilemesidir diyor.
Koroner BT anjiyografi: Koroner (bilgisayarl tomografi) anfiyografi; kalbimize kan salayan damarlar görüntüleyen bir tomografidir. Bu yöntemde kalbin ve kan damarlarnn görüntülerini salamak için güçlü bir x n kullanlyor. Öncelikle ele veya kola damar yolu yerletiriliyor. Hastann BT cihaznn içine uzanmas isteniyor. Ardndan damarlar 5 saniye kadar ksa bir süre içinde görüntüleniyor. Tüm ilemlerin tamamlanmas ise biraz daha uzun sürüyor.
lem sonrasnda nelere dikkat etmek gerekiyor?
Klasik koroner anjiyografinin yapld gün, kontrast maddenin vücuttan atlmas için bol bol su içmek ve istirahat etmek gerekiyor. Özellikle kask bölgesi kullanlan hastalar bata olmak üzere, 24 saat araç kullanlmamas önem tayor. Kasktan yaplan anjiyolarda, kasktaki klf çekildikten sonra 6 saat boyunca kum torbasyla bask uygulanyor, bu süre içinde bacan oynatlmamas isteniyor. Bilekten yaplan ilemlerde de 2 gün boyunca ar kaldrmamal ve spor yaplmamal. BT anjiyografide ise herhangi bir tomografi tetkikinden farkl ilem yaplmad için inceleme sonrasnda hemen normal hayata dönebilen hastann sadece bolca su içmesi yeterli geliyor.
Koroner anjiyografi riskli bir yöntem mi?
Kalp ve kan damarlar üzerinde yaplan çou prosedürde olduu gibi, koroner anjiyoda da X nlarndan radyasyona maruz kalnyor. Ancak ciddi komplikasyonlar tüm anjiyografi yöntemlerinde çok nadir durumlarda geliiyor.
Hangi yöntem, hangi hastaya uygulanabiliyor?
Klasik koroner anjiyografi her hastada uygulanabilen bir yöntem. BT koroner anjiyografi yöntemi klasik anjiyografiye nazaran daha hzl sürede tamamlanyor. Ayrca invaziv deil, sadece damar yolu açlmas yeterli oluyor ve görece komplikasyon riski de daha düük düzeyde. Ancak bu avantajlar, yöntemin herkes için uygulanabilecei anlamna gelmiyor uyarsnda bulunan Doç. Dr. Murat Turfan, öyle devam ediyor: Bilinen koroner arter hastal, özellikle de stent tedavisi olan hastalarda, özel durumlar haricinde, bu yönteme bavurulmuyor. Uygun olan hasta grubu; koroner arter hastal için yüksek riskli olmayan, morbit obez ve aritmi gibi çekim kalitesini engelleyecek durumu olmayan kiilerdir. BT anjiyografi yöntemini daha çok düük riskli olan hastalarda tercih ediyoruz