Dünya üzerinde kalp hastalklaryla ilgili can kayplarnn azaltlmas ve farkndaln artrlmasna yönelik birçok kurum çalmalarna devam ediyor. Kardiyoloji Uzman Dr. çidem Koca, bunlarn en önemlilerinden biri olan Amerikan Kardiyoloji Cemiyetinin önerdii kalp hastalklarndan korunmak için 7 adm kuraln anlatt.
OPTMAL KLONUZU KORUYUN, HAREKET EDN
Özellikle genç ya grubunda ideal kilonun korunmasnn kalp damar hastalklar riskini azaltan bir faktör olduunu söyleyen Uzm. Dr. çidem Koca, bunun için yaplmas gerekenlerin banda hareket etmenin geldiini söyledi. Hareketsiz yaam tarzn brakarak, haftada 150 ila 300 dakika aras orta arlkta veya 75-150 dakika youn egzersiz programlar önerildiini söyleyen Dr. Koca, Hepimizin bildii gibi obezite özellikle son yllarda gelimi ve gelimekte olan ülkeler için önemli bir sorun tekil ediyor. Genç ya grubunda ve çocuklarda sklnn artmas da birçok hastalk açsndan risk oluturuyor. Bununla birlikte bireylerin optimal kabul edilen kilolarn korumas bu anlamda geliebilecek risklerin azaltlmasna da yardmc olacak. Kalp damar hastalklar da bu hastalklardan en önemlilerinden biri diye konutu.
KOLESTEROL VE KAN BASINCINIZI TAKP EDN
Bireylerin yüksek kolesterol ve yüksek kan basnc (hipertansiyon) konusunda da farkndaln artrlmas gerektiini söyleyen Uzm. Dr. çidem Koca, Türkiye ve dünyada yaplan birçok çalmadan da biliyoruz ki, özellikle kan basnc ve kolesterol konusunda toplum farkndal oldukça düük. Aslnda her ikisi de hem kalp hastalklar hem de yol açabilecei dier olumsuzluklar açsndan uygun takip ve tedavi edilmesi gereken sorunlar. Dolaysyla kardiyovasküler açdan riski olsun ya da olmasn herkesin düzenli olarak kolesterol ve kan basnc deerlerine baktrmasnda yarar var.
Özellikle 20 ya sonras mutlaka herkesin bir kere kolesterol deerlerine baktrmas ardndan gerekli duruma göre bir önlem alnmas ve tedavinin bu ekilde devam etmesi gerektiini anlatan Uzm. Dr. çidem Koca, sözlerine öyle devam etti:
Kolesterol farkndalnn artrlmas ve gerekli salk önlemlerini alp yaam tarzn deitirmek kalp damar sal riskini azaltmada oldukça önemli. Sadece bu riski azaltmak deil, ayn zamanda da olas kalp damar sistemi hastalklarnn biz de can kayb veya ciddi yaralanma gibi nedenlere bal olmadan tedavi edilebilir, belirli müdahalelerle kontrol edilebilir halde tutulmasn salayabiliriz. Dolaysyla kalp damar sistemi hastal riskimizi azaltmamz mümkün.
SGARAYI HAYATINIZDAN çIKARIN
Sigarann dünyada çok ciddi bir can kayb nedeni olduunu ve yaklak 9 milyon kiinin sigara ve sigaraya ilikili nedenlerle yaamn yitirdiini hatrlatan Uzm. Dr. çidem Koca, Üstelik bu kiilerin 1,2 milyonu pasif içicilie maruz kalarak etkileniyor. Bununla birlikte gençlerde ve kadnlarda da sigara kullanmnn giderek artmas da toplumlarda kalp hastalnn görülme profilinde de deiiklie neden olmu durumda. Bugün hem kadnlarda hem de gençlerde kalp hastalklar çok daha fazla görülüyor. Dolaysyla sigara içimi, yine düzeltilebilecek 7 kuraldan biri arasnda yer alyor diye konutu.
KALBNZLE DOST BESLENN
Yediklerimizin içerii ve salkl bir beslenme düzeninin takip edilmesinin de kalp hastalklar riskinin düürmede üzerinde çok konuulan faktörlerden biri olduunu söyleyen Uzm. Dr. çidem Koca, sözlerine öyle devam etti:
Bunlarla ilgili belirlenmi kurallar var. Örnein Akdeniz tipi beslenmek kalp dostu bir seçim olacaktr. Bununla birlikte genel olarak, salam, sosis gibi ilenmi ürünlerden uzak durmak, hayvansal gda tüketiminde daha az yal ürünleri tercih etmek gerekmekte. Karbonhidrat ve eker tüketimini azaltmak, haftada 2 gün veya daha fazla balk tüketmek, yeil yaprakl sebzelere sofrada daha çok yer vermek, lifli ürünleri yemeye özen göstermek gibi kurallara uymak da kalp hastalklar açsndan riski azaltan unsurlar arasnda yer alr.
KAN EKERN KONTROL ALTINDA TUTUN
Kalp damar hastalklarna zemin hazrlayan ve salksz yaam tarznn bir sonucu olarak da ortaya çkabilecek eker hastalna da dikkat çekilmesi gerektiini söyleyen Yeditepe Üniversitesi Kozyata Hastanesi Kardiyoloji Uzman Dr. çidem Koca, konuyla ilgili unlar söyledi:
Genetik yatknlmzn çevresel faktörlerle beraber eker hastalnn ortaya çkmas ve kontrol edilmesini etkilemesi söz konusu. Ailemizde eker hastas olmamas halinde dahi fazla kilo ve insülin direnci gibi bizi eker hastalna aday yapabilecek durumlar var. Karbonhidrat arlkl, abur cubur içeren düzensiz beslenme, gazl içeceklerin tüketimindeki art ve egzersiz yokluu riski arttran etkenler arasnda. eker hastal ve oradan kalp damar hastalklarna ilerleyen o yolun bandan, salkl bir yaam tarz benimseyerek dönmemiz mümkün. Özellikle ailemizde diyabet varsa riskimizin kontrol edilebilmesi açsndan hem salkl yaam tarzna sahip olmak hem de uzmanlara kontroller için bavurmak gerekli. Tan alm bir eker hastalmz varsa da kontrol altnda tutulmas için doktorlarmzn beslenme, hareket ile ilgili tavsiyelerine ve tedavilerine mutlak uyum göstermek çok önemli. eker hastal farkndalnn artmas ve ekerin iyi düzenlenmesi risk faktörlerimizle ilgili son derece olumlu etkiler salayabilecek bir faktördür.