TROD tarafından bu yıl 12ncisi düzenlenen Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalyanın turizm bölgesi Belekte toplandı. Kongre kapsamında düzenlenen basın toplantısında TROD Başkanı Prof. Dr. Serdar Özkök, radyoterapinin kanser tedavisinin önemli silahlarından biri olduğunu belirterek, kanser tanısı alan olguların yüzde 65- 70ine hastalıklarının bir döneminde radyoterapi uygulandığını söyledi.
Türkiyede proton dışındaki modern radyoterapi cihazlarının hepsinin bulunduğunu ve kanser tedavisinde kullanıldığını kaydeden Prof. Dr. Özkök, Türkiyedeki en büyük sağlık hizmeti alıcısı SGK olup SUT üzerinden fiyatlandırma yapmaktadır. Radyoterapi SUT ücretleri yurt dışındakilerle karşılaştırıldığında son derece ucuzdur. SGKlı hastalarımız radyoterapi uygulamalarında fark ödememektedir. Ne yazık ki cihazlarımız ve yedek parçaları yurt dışından ithal edilmekte, SUTtaki ödenen rakamlar maliyeti karşılayamamaktadır. Bu da kısa sürede kurumların bakım hizmet giderlerini karşılayamamasına ve tedavilerin sürdürülememesine yol açacaktır uyarısında bulundu.
KANSER HASTALARINDA BESLENME
TROD Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Esra Kaytan Sağlam, sağlıklı bir beslenme için esas olanın işlenmiş bütün gıdalardan uzak durmak olduğunu söyledi. Kanser hastalarının beslenmesinde ayrıca dikkat edilmesi gereken noktalar olduğunu belirten Prof. Dr. Sağlam, hasta ne kadar iyi beslenir, bağışıklık sistemi güçlü tutulursa tedaviyi daha rahat tolere edebileceğini söyledi. Kanser hastalarının beslenmesinde her şeyi abartmadan yapmak kuralının hayatın her noktasında olduğu gibi burada da geçerli olduğunu aktaran Prof. Dr. Sağlam, Bütün ürünleri bir anda kullanıp kan değerlerini düşürüp, Sirke yararlıdır deyip, yemek borusunu yakıp tedavi alamaz hale gelen hastalar var. Önemli olan her şeyin oranına bakıp düzenli kullanmak diye konuştu.
TEK ŞART DOĞAL OLACAK
Kanser hastalarının beslenmesinde süt ve yoğurdun özel bir öneme sahip olduğunu belirten Prof. Dr. Sağlam, yoğurdun tüketilen besinlerdeki zehri tutarak, vücudun kaynaklarını yenilediğini belirtti. Prof. Dr. Sağlam, Benzer şekilde çok iyi bir hayvansal protein olan yumurta da uygun koşullarda üretildiği takdirde mutlaka alınması gereken bir gıdadır dedi.
Tavuk için de aynı kuralın geçerli olduğunu ve tavuğun yarı sentetik et olarak üretildiğinde faydası olmadığını aktaran Prof. Dr. Sağlam, kuru fasulye, mercimek ve kemikli koyun etinin mutlaka tüketilmesi gerektiğini belirtti. Prof. Dr. Sağlam, kanser hastalarının beslenmesine ilişkin şunları söyledi:
Balık da hastalarımızın mutlak tüketmesi gereken ürünlerden. Özellikle dip balıklarından kaçınmak gerekir. Karbonhidrat ve yağlı gıdalardan olabildiğince uzak durmak gerekir. Hamur işleri kesinlikle yenilmemeli. Şeker hayatımızdan hemen hemen çıkarılması gereken gıdalardan. Kullanılacak ise en az işlenmiş hali ile kullanılması tercih edilmelidir. Makul ölçülerde tüketildiğinde bal, meyve ya da pekmezden alınan şekerden bir zarar gelmez. Ama ne olursa olsun saf alınmasından uzak durulmalıdır. Zeytinyağı faydalı bir gıda olmakla beraber Bolca tüketelim diye bir yaklaşım da elbette hatalıdır. Yeterince tüketilmelidir, ama mutlaka soğuk sıkım sızma zeytinyağı olmalıdır.
VİTAMİNLER
Meyvelerin de belli miktarda tüketilmesi gerektiğini, taze meyve suyu içmenin bir sakıncası olmadığını kaydeden Prof. Dr. Sağlam, fakat aşırıya gidilmemesi uyarısında bulundu. Prof. Dr. Sağlam, vitamin kullanımının faydaları net olmamakla beraber D vitaminin özellikle meme kanseri, bağırsak tümörleri ve prostat kanserli hastalarda faydalı olduğunun gösterildiğini aktardı.
RADYOTERAPİ VE BESLENME
Prof. Dr. Sağlam, tüm teknolojik ilerlemelere rağmen özellikle kemoterapi ile beraber radyoterapi uygulamalarının hastanın yaşam kalitesinde bozulmalara yol açabildiğini söyledi. Baş-boyun, akciğer, yemek borusu gibi organların ışınlanması, ağız içi ve yemek borusu mukozasında bozulma, yutma güçlüğü, ağız kuruluğu, tat değişiklikleri gibi yan etkiler oluştuğunu aktaran Prof. Dr. Sağlam, tedavi öncesi ağız hijyeni bozuk ve tedavi sırasında özenli ağız bakımı yapmayan kişilerde yan etkilerin daha kısa sürede ve daha şiddetli gözlendiğini söyledi.
Sindirim sistemi ve genitoüriner sistem tümörlerine ait batın ve pelvis bölgesi ışınlamalarında ise bulantı, kusma, ishal, kramp tarzı karın ağrısı, idrar ve dışkılamaya ait yan etkilerin ağırlık kazandığını belirten Prof. Dr. Sağlam, radyoterapi öncesi vücut ağırlığı ve genel performans durumu iyi olan olguların tedavi uyumunun daha iyi olduğunu belirtti.
RADYOTERAPİ SIRASINDA SU İçİLMELİ
Aynı şekilde radyoterapi sırasında diyetisyen takibinde besin desteği alan baş- boyun tümörlü hastalarda yan etkilerin anlamlı ölçüde azaldığını aktaran Prof. Dr. Sağlam, baş- boyun bölgesi, akciğer ve yemek borusu ışınlamalarında tedavi sırasında dişlerin düzenli fırçalanması, günde 8- 10 bardak su içilmesi, sigara ve alkolün kesinlikle kullanılmaması, asitli, acı ve baharatlı yiyeceklerden uzak durulması gerektiğini söyledi. Sulu yumuşak gıdalar tercih edilmesi gerektiğini, et ve tavuk suyu çorbalarının ve sütlü tatlıların protein yönünden oldukça zengin olduğunu belirten Prof. Dr. Sağlam, her gün en az bir yumurta tüketilmesi tavsiyesinde bulundu. Prof. Dr. Sağlam, aynıca yoga, pilates gibi egzersizlerle birlikte yüzmenin de radyoterapi sırasında kas sağlığını korumak açısından önemli olduğunu kaydetti.