Tbbi Onkoloji Uzman Prof. Dr. Gökhan Demir, aslnda tp dünyasnda çr açan gelimeler sayesinde kanserin birçok türünün günümüzde tedavi edilebildiine veya yllarca kontrol altnda tutulabildiine dikkat çekerek, Kanser tedavisinden baarl sonuç alnmasnda erken tehis ise son derece önem tayor. Ancak toplumda kanser hakknda doru sanlan baz hatal bilgiler hastalarn düzenli taramalar aksatmalarna ve hekime geç bavurmalarna neden olabiliyor. Tehisin geç konulmas da kanserin ilerlemesi, dolaysyla tedaviden etkin sonuç alnamamasyla sonuçlanabiliyor diyor. Tbbi Onkoloji Uzman Prof. Dr. Gökhan Demir, kanser hakknda toplumda doru sanlan 10 hatal bilgiyi anlatt önemli öneriler ve uyarlarda bulundu!
YANLI: Kanser önlenemez bir hastalk. Dolaysyla kanserden korunmak için yapabileceim hiçbir ey yok!
DORUSU: Sigara ile tütün kullanm, obezite, düük meyve ve sebze tüketimi, fiziksel aktivite azl ve alkol tüketimi kansere yol açan en önemli 5 deitirilebilir risk faktörlerini oluturuyor. Tbbi Onkoloji Uzman Prof. Dr. Gökhan Demir, bu etkenlerin ortadan kaldrlmasyla her 3 kanser vakasndan 1inin önlenebildiini belirterek, öyle devam ediyor: Kanser için en önemli risk faktörü ise sigara ve tütün kullanmdr. Bu ürünlerinin tüketilmemesi sayesinde her 4 kansere bal ölümden 1i engellenebiliyor. Ayrca kanser nedeniyle oluan ölümlerin yüzde 25inden çeitli enfeksiyon ajanlar sorumlu oluyor. Human papilloma virüsü ve Hepatit B virüsüne kar alama yapldnda yeni geliecek olan baz kanser türlerinin önlenmesi mümkün olabiliyor
YANLI: Hiçbir sorunum yok. Neden kanser taramas yaptraym ki?
DORUSU: Kanser taramas herhangi bir semptomu olmayan salkl bireylerde yaplyor. Dünyada ve ülkemizde en sk görülen; meme, prostat, akcier ve kolorektal ile rahim az kanserlerinin tümü için tarama programlar mevcut. Düzenli yaplan taramalar sayesinde bu kanserlerden bazlar önlenebilirken, bazlar da erken tehis edilebiliyor.
YANLI: Erkeklerde meme kanseri gelimez!
DORUSU: Batl toplumlarda olduu gibi ülkemizde de her 8-10 kadndan 1i yaam boyunca meme kanseri tehisi alyor. Prof. Dr. Gökhan Demir, kadnlardan çok daha nadir de olsa meme kanserinin erkeklerde de görüldüü uyarsnda bulunarak, Erkek meme kanseri tipik olarak kadn meme kanserinden daha ileri aamalarda tehis ediliyor. Bunun nedeni ise büyük olaslkla erkeklerde meme kanseri oluabileceine dair farkndalk eksiklii ve rutin tarama muayenelerinin olmamasdr diyor.
YANLI: Hamilelik veya emzirme dönemlerinde meme kanseri gelimez!
DORUSU: Nispeten nadir görülse de, 30 yan altndaki kadnlarda, her 5 meme kanserinden 1i hamilelikle ilikili oluyor. Tbbi Onkoloji Uzman Prof. Dr. Gökhan Demir, bu hastalarn çounda BRCA1 veya BRCA2 genlerinde kaltsal mutasyonlara rastlandn belirterek, öyle konuuyor: Ailesinde özellikle birinci dereceden birden fazla akrabasnda, yine özellikle genç yata meme kanseri tans alan biri varsa, genetik geçili meme ile jinekolojik kanser sendromlarn da düünülmesi ve taramalarn buna göre planlanmas gerekiyor. Örnein meme kanseri riskini artran BRCA genleri gibi belirli genlere sahip, meme kanseri riski yüksek olan baz kadnlar, tarama programlarna 40 yandan önce balamaldrlar
YANLI: Sigaray yllar önce braktm için ikayetlerimin nedeni kanser olamaz!
DORUSU: Kansere bal ölümlerde ilk srada yer alan akcier kanserlerinin yüzde 85-90 gibi oldukça yüksek bir oran sigaraya bal olarak geliiyor. Prof. Dr. Gökhan Demir, Sigara içmeyenlerde oluan akcier kanserlerinin büyük çounluu da çevresel dumana maruz kalmakla ilikili oluyor. Sigaray braktktan sonra uzun yllar akcier kanseri riski azalmyor. Dolaysyla sigara alkanl bir süre önce braklm olsa dahi bata yeni balayan öksürük olmak üzere nefes darl ve kanl balgam gibi çeitli yaknmalarda en ksa zamanda doktora bavurmaldr diyor.
YANLI: Salm yerinde, kolonoskopi yaptrmama gerek yok!
DORUSU: Kolon kanseri düzenli yaplan kolonoskopiyle önlenebilen bir hastalk. Üstelik kanser öncüsü olan polipler kolonoskopide tespit edildii takdirde ilem srasnda hemen alnabiliyor ve böylece daha sonra geliebilecek olan kolon kanseri büyük oranda önlenebiliyor. Ayrca kanser gelimi ise erken evrede yakalanmas sayesinde tamamen iyileme salanabiliyor. Dolaysyla hiçbir yaknmas ve risk faktörü olmasa dahi 45 ya üstü her erikinin tarama amacyla kolonoskopi yaptrmas öneriliyor. Eer ilk kolonoskopi normal olarak deerlendirilirse her 10 ylda bir tekrarlanmas yeterli geliyor. Dier kanserlerde olduu gibi ortalama riskten daha yüksek riskli gruplarda ise kolonoskopiye balama ya ve skl deiebiliyor.
YANLI: Hemoroidim kanyordur!
DORUSU: Barsak alkanlnda deiiklik, tekrarlayan ishal veya kabzlk, dklama srasnda ar ile kanama, dk kalibrasyonunda incelme, ikinlik, karn ars ve kilo kayb, demir eksiklii veya kanszlk gibi sorunlarn nedeni kolon ya da rektum kanseri olabiliyor. Dolaysyla bu tür yaknmalarda hemoroit kaynakldr diye düünmeyip, zaman kaybetmeden doktora bavurmak yaamsal önem tayor.
YANLI: Kanser tedavi edilemez bir hastalk!
DORUSU: Toplumdaki yaygn inann aksine, tp dünyasnda atlan dev admlar sayesinde kanserin birçok türü tedavi edilebiliyor. Tedavinin tam olarak salanamad baz türlerinde veya ileri evrelerde bile kanser artk kronik bir hastalk haline getirilerek yllarca kontrol altnda tutulabiliyor. Tbbi Onkoloji Uzman Prof. Dr. Gökhan Demir, akll molekülller, biyolojik tedaviler ve immünoterapiler sayesinde onkolojide yeni bir çrn açldn vurgulayarak, Günümüzde her tümörün birbirinden farkl genetik özelliklere sahip olduunu biliyoruz. Kanser hücresinin genetik srr çözüldükçe kanser tedavisindeki ansmz da artyor. Kiiye ve tümöre özel yaklamlar sayesinde kanser gelecekte çok daha etkin olarak kontrol altna alnabilecek bir hastalk olacaktr diyor.