ABDde 2009 ylnda doktora sonras çalmalar yapt dönemde hücre kültürü ve kanser hücreleri alanna yönelen Apohan, nönü Üniversitesi Hücre Kültürü Laboratuvarnda sürdürdüü çalmalaryla önemli bulgulara ulat.
Yeni Benzimidazol Metal Kompleks Bileiklerinin Sitotoksik/Apoptotik ve Antimikrobiyal Aktivitelerinin Aratrlmas isimli projeyle TÜBTAK destei almaya hak kazanan Apohan, çalma yapt 14 yeni bileenden 3ünün kanser hücreleri üzerinde ciddi olumlu etkilerini bulunduunu, salkl hücreleri mevcut kanser ilaçlarna oranla çok daha iyi koruduunu belirledi.
Apohan, 2. Uluslararas Katlml Deneysel Hematoloji Kongresinde en iyi bildiri ödülüne layk görülen, ABDnn Florida eyaletinde düzenlenen 9. Biyoteknoloji Kongresinde sunulan ve verileri Journal of Organometallic Chemistry dergisinde de yaymlanan çalmann detaylarn AA muhabirine anlatt.
Kanser hastal nedeniyle yaanan ölümlerin üçte birinin akcier kanserinden kaynaklandn hatrlatan Apohan, daha çok erkeklerde görülen akcier kanserinin gelimi ülkelerde sigara kullanmna bal olarak hzla art gösterdiini dile getirdi.
Akcier kanseri hastalarnn sadece yüzde 15inin 5 yldan fazla yaadn, hastaln iyiletirilmesi zor ve nüksetme oran çok yüksek kanser türü olduunu kaydeden Apohan, Hücreler tpk bakterilerin antibiyotiklere göstermi olduu direnç gibi kullanlan anti kanser ajanlarna kar direnç gelitirmekte. Bu nedenle yeni ajanlarn tespitine yönelik çalmalar yaplmakta. dedi.
Mevcut kanser ilaçlarnn kanserli hücreleri yok ederken salkl hücrelere de ayn oranda zarar verdiinden yola çkarak hem akcier kanseri hem de löseminin bir türü olan kronik myeloid lösemi üzerine çalmalar yaptn aktaran Apohan, deneyleri süresince bu kanser türlerine ait salkl ve kanserli hücreleri kullandklarn anlatt.
- nsan hücreleri üzerinde denendi
Laboratuvarda yaptklar çalmalarda insanlara ait hücreler kullandklarn belirten Apohan, bileenlerin bu hücreler üzerindeki etkilerini incelediklerini ifade etti.
Türkiyenin çeitli üniversitelerindeki akademisyenlerden de hücrelerin temini için destek aldn anlatan Apohan, kontrol grubu olarak salkl lenfoid hücreleri, nönü Üniversite Hemotoloji Bölümünden öretim üyesi Prof. Dr Emin Kayadan, akcier kanseri hücre hattn Yeditepe Üniversitesinden Prof. Dr. Fikrettin ahinden, kronik myeloid lösemi ve salkl akcier epitelyum hücrelerini de zmir Yüksek Teknoloji Enstitüsünden Prof. Dr. Yusuf Barandan temin ettiklerini aktard.
Sentezlenen yeni bileiklerin kanser hücresi üzerinde etkisini denediklerini aktaran Apohan, Bu bileikler yeni sentezlendi. Daha önceden hiçbir ekilde yaymlanmamt. Farkl 14 bileik kullandk. Bunlarn kanser ve salkl hücreler üzerinde etkisini tespit etmeye çaltk. Bu çok önemli. Hali hazrda kullanlan anti kanser ilaçlar, kanser hücrelerini öldürmenin yan sra salkl hücrelere de zarar veriyor. Dolaysyla son yllarda yaplan çalmalar daha çok, salkl hücrelere zarar vermeyen, kanser hücrelerinin üremesini durduran ve hücreleri öldüren ilaçlarn tespit edilmesi üzerinedir. Bizim çalmamz da buna yönelik. diye konutu.
- Yeni bileiklerin ilaç olma potansiyeli bulunuyor
Apohan, yaptklar çalmalarla 14 bileikten 3ünün kanser hücreleri üzerinde etkili olduunu gördüklerini vurgulayarak, yeni bileenleri mevcut kanser ilaçlaryla karlatrdklarn anlatt.
çalma sayesinde kanser alannda önemli bulgulara ulatklarn kaydeden Apohan, öyle devam etti:
Sonuçlarda 14 bileikten 3 bileiin kanser hücrelerine etkisinin, kullandmz anti kanser ilaç kadar etkili fakat salkl akcier epitel hücreleri üzerinde ise daha az zararl olduunu tespit ettik. Kanser hücresini öldürüyor ama salkl hücrelere daha az zarar var. Bu karlatrmay halihazrda akcier kanseri tedavisinde kullanlan bir ilaca göre söylüyoruz. Bileikler salkl hücrelere çok daha az zarar veriyor. u anki verilerle bu 3 bileiin ilaç olabilme potansiyelinin olduunu söyleyebiliriz ancak bu bileiklerin ilaç olarak piyasaya sürülebilmesi için önce hayvanlar üzerinde deneylerin yaplmas gerekiyor. Daha sonra gönüllü salkl insanlar, sonrasnda salkl hastalar üzerinde denenmeli. Bir kimyasaln ilaç olarak piyasaya sunulmas en az 15 yllk bir aratrma sürecini gerektirmekte. Biz daha yolun bandayz.
Apohan, ayrca yeni bileenlerin antimikrobiyal etkisinin de var olduunu belirlediklerini sözlerine ekledi.