Yakn bir geçmie kadar onkoloji hastalar kanser gelien organa göre tedavi ediliyor, ayn tany alan hastalara benzer kemoterapi ilaçlar veriliyordu. Son yllarda onkoloji alanndaki gelimeler gösterdi ki meme kanseri derken ya da akcier kanseri derken biz tek bir hastalktan bahsetmiyoruz. Tedaviye olan yantn farllklar ve yeni gelitirilen hedefe yönelik ilaçlarn hedeflerinin tespit edilmesi gereklilii kanserin patolojik, moleküler biyolojik ve genetik testlerle alt tiplerin ortaya konulmas zorunluluunu dourdu. Artk birçok hastane bünyesinde moleküler patoloji departmanlar bulunmaktadr.
KANSER TEHS
Kanser tehisi moleküler ve genetik testlerle desteklenmekte, alt tiplemesi yaplmaktadr. Hastalklarn bu moleküler ve genetik özelliklerine göre tedavi belirlenmektedir ve kanser tedavisi için hazrlanan tedavi klavuzlarnda da hangi hastaya hangi yaklamla tedavi yaplmasnn karar bu testler nda verilmektedir.
KEMOTERAP LACI
Tedavide kullanlan klasik kemoterapi ilaçlarnda bile kanser tiplerinin baz alt gruplarnda daha etkili olduu bazlarnda hiç etkisi olmad gösterildi. Hardal gaznn 1. Dünya savanda kullanlmas, sonrasnda 1940l yllarda Nitrojen mustard adndaki ilk kemoterapi ilacnn kefinden bu yana yaygn olarak kullandmz ve halen klinik pratiimizin en önemli öesi olan kemoterapi ilaçlarnn seçiminde kanserin baz özelliklerini dikkate almaktayz. Prof. Dr. Bülent Karagöz, Bir kemoterapi ilac akcier kanserinin baz patolojik alttiplerinde etkili iken bazlarnda etkili olamamaktadr. Bir ba boyun tümörü olan orofarinks kanserlerinde bir virüsün varl tedaviye yant öngörmemizi salamaktadr. Baz merkezi sinir sistemi (beyin) tümörlerinde baz kromozomlardaki ksmi kayplarn varlnn tespiti kemoterapi verme kararmz etkilemektedir dedi.
KOLON KANSER
Kemoterapi dnda kanser tedavisindeki hedefe yönelik ilaçlarn kullanmnda da sklkla moleküler, genetik testlere gerek duyulmaktadr. Kolon kanseri tedavinde kemoterapi yannda verilecek hedefe yönelik ilacn seçimi tümör dokusunda baz genlerde mutasyon olup olmamasna baldr. Akcier kanserinde hap olarak kullanlan hedefe yönelik ilaçlarn kullanlabilmesi tümörde ilacn hedefinin varlna baldr. Malign melanom adndaki cilt kanseri tedavisinde bir gendeki mutasyon varl baz özel tedavi ilaçlar ile tedavi ansnn olduunu göstermektedir.
HASTALIK YOKTUR
Kanser tedavisi ile ilgili, Karagöz bilgi verdi: Kemoterapi ve hedefe yönelik ilaçlarn yan sra immünolojik tedavi yöntemleri arlk kazanmaya balad. O kadar ki kanser ile ilgili klinik çalmalarn yaklak bete biri bu yöntemlerle ilikilidir. Bu immünolojik tedavilerin son halkas olan immünoonkoloji ilaçlar da kanser tedavisinin bir parçasdr. Bu ilaçlarn etkin olmas kanserin immünojen özellii olmasna baldr. Bu ilaçlar immünojen bir tümör olan malign melanomda etkin olarak kullanlmaktadr. Yine bu ilaçlar meme kanserinin ancak immünojen özellik gösteren tiplerinde etkili olabilmektedir. Son yaplan çalmalar bir immünoonkoloji ilacnn etkinliinin kanser tipinden bamsz olabileceini gösterdi. Bu ilacn etkili olabilmesi için DNA onarm mekanizmalarnn birinde hasar olmas yeterliydi. Bu gelime belki de ileride kanserin adlandrlmasn deitirecektir.
Prof. Dr. Bülent Karagöz, Kanserin bireyselletirilmi tedavisindeki bu denli hzl gelime biz doktorlar tp fakültesi yllarnda sk duyduumuz bir cümleye götürüyor: Hastalk yoktur, hasta vardr dedi.