Türk bilim insan Prof. Dr. Murat Bozkurt bakanlndaki ekip, diz, kalça, omuz, ayak bilei gibi eklemlerde kkrdakta ve kemik dokuda oluan hasarn tedavisi için, kiinin kök hücrelerinden elde edilen özel proteinlerden oluan kapsülasyon yöntemi gelitirdi
Türk bilim insan Prof. Dr. Murat Bozkurt yürütücülüünde, kiinin kök hücrelerinden elde edilen özel proteinlerden oluan ve eklemlerdeki hasarl kkrda tamir ederken protein temelli kapsülün de kemik dokuya tutunarak onarmasn salayan kapsülasyon yöntemi gelitirildi.
Ankara Yldrm Beyazt Üniversitesi Tp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dal Öretim Üyesi ve Kas skelet Sistemi ve Rejeneratif Tp Aratrma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Murat Bozkurt, eklemlerin vücutta hareketi salayan ana yaplar olduunu ve kemiklerin biti noktalarnda bulunduunu belirtti.
Eklemlerin yüzeylerinin kkrdaklardan olutuunu anlatan Bozkurt, diz, ayak bilei, omuz, omurga, el bilei ve dirseklerde kkrdaklarn bulunduunu anmsatt.
Bozkurt, Kkrdak bir kez hasar gördüünde, bir daha düzelmez. Bu, Hipokrattan bu yana bilinen bir gerçektir. Kkrdak harabiyeti baladnda, eklemlerdeki kkrdak yap bozulur. Bu hareketlerin kstlanmasna, arya ve kireçlenmeye neden olur. Tedavi edilemediinde ise kalc sakatlkla sonuçlanr. dedi.
Kkrdak hasarnn ekleme göre deiebildiini, merdiven inip çkma, oturup kalkma, yürüme ya da bir eye uzanma gibi hareketlerin yaplamamasna yol açabildiini dile getiren Bozkurt, skelet sisteminde eklem sal çok kritiktir. Eklemler dier bütün yaplar için de bir güvencedir. Bu nedenle kkrdaklarn korunmas lazm. diye konutu.
- Enjeksiyon ya da artroskopi ile yaplyor
Prof. Dr. Bozkurt, genç ve kkrdaklarnda ciddi hasar bulunanlarda ileride kalc hasar gelimemesi için erken dönemde tedbir alnmas gerektiini ifade ederek, Yenileyici tp uygulamalaryla kök hücreden elde edilen kkrdak ve protein içerikli kapsülün, hedeflenen bölgeye enjekte edilmesiyle hasarl bölgeye tutunup onarmasna imkan veren yöntem gelitirdik. dedi.
Uygulama hakknda bilgi veren Bozkurt, unlar kaydetti:
Özellikle genç yatakilerde eklem üzerinde geni alana yaylan bir kkrdak problemi bulunmas halinde biyolojik tedavi ile etkin tedavi planlamal. Kiinin kkrdak hücrelerinin laboratuvarda çoaltlarak hasarl bölgeye enjeksiyonunu içeren biyolojik tedavi uygulanmal. Bu yöntem, yaklak 10 yldr dünyada sayl merkezlerde uygulanyor. Biz ise bu yöntemi daha fonksiyonel hale getirdik.
Kiiden alnarak gelitirilen kkrdak hücrelerinin bir kapsül içine konularak, kapsülün d yapsnn da kkrdak zarar gördüünde ortaya çkan kemik yüzeye yapmasna olanak salayan bir yönteme imza attk. Uygulama, enjeksiyon ya da eklem içindeki problemleri gösteren cerrahi teknik olan artroskopi ile yapld.
- Hasarl bölgenin kkrdak benzeri dokuya dönütüü saptand
Hasarl kkrdak yap ile birlikte ortaya çkan kemik yüzeye tutunacak kapsülün nasl yaplacana ilikin yürüttükleri çalmann yaklak 8 yl sürdüünü anlatan Bozkurt, sözlerine öyle devam etti:
Bunun için ilk olarak hasarl kkrdak ve kkrdak alt kemik dokudan, salam kkrdak ve kkrdak alt kemik dokudan parçalar alarak özel bir gen analiz yöntemiyle inceleme yapld. Aratrma sonucunda protein denilen baz özel genler tespit edildi. Kemik dokuya tutunmay salayacak kapsülün d, tespit edilen bu proteinlerle kapland.
Laboratuvar çalmalarnda, hazrlanan kapsüllerin d yüzeyinin de bio-hedefleme yöntemi uygulanarak kemik dokuya yapt saptand. Bu aamann ardndan koyunlar üzerinde kontrol gruplu hayvan çalmalarnda uygulanarak, iyileme oranlarna bakld. Kkrdak bölgesinin uygulama sonrasnda normal kkrdaa benzeyip benzemediinin anlalabilmesi için yapnn çeitli açlardan kesitli görüntüleri alnd. çalma sonucunda, bu hasarl bölgenin kkrdak benzeri dokuya dönütüü saptand.
Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR) sonuçlarnda hasarl bölgenin kkrdak benzeri doku ile dolduu, güzel bir kkrdak olutuu tespit edildi. Pandemi sonrasnda kontrollü insan çalmas yaplacak. Gen çalmas, uluslararas Connective Tissue Research tp dergisinde yaymlanarak dünya literatürüne sunuldu. Yöntem, iki ayr ülkedeki üniversiteden de destek mektuplar ald.
Hem laboratuvar hem de hayvan çalmalarnn TÜBTAKtan büyük destek aldn dile getiren Bozkurt, Hayvan ve laboratuvar sonuçlar, ikinci olarak uluslararas Journal of Orthopaedic Surgey and Reserarch dergisinde de yaymlanarak bilim insanlar ile paylald. diye konutu.
- Yeni kapsülasyon tekniine Türkiye imzasn attk
Prof. Dr. Bozkurt, kapsülasyon patent çalmalarna ilikin de, Kapsülasyonun ABD ve Türkiyeden patenti de alnarak, bunun bizim yöntemimiz olduu da kayt altna alnd. Kkrdak hasar ve kemik dokunun onarlmasna imkan tanyan yeni kapsülasyon tekniine Türkiye imzasn attk. bilgisini verdi.
Kapsülasyon yönteminin eklem kkrda içeren diz, kalça, ayak ve el bilei, omuz ile dirseklerinde hasar olan kiilere uygulanabileceini ifade eden Bozkurt, Bu eklemlerin hepsine enjeksiyon ile bu yöntem yaplabilir. Yöntemin, 50 ya altndakilere yaplmas öngörülüyor. leri yalardakilerde kök hücreler çok verimli olmad ve eklemlerindeki harabiyet bölgesel yerine yaygn olduundan u an için bu yöntemi uygun görmüyoruz. deerlendirmesinde bulundu.