Kanser tedavisinde geni ölçüde kullanm olan ve sitotoksik ilaçlar olarak da adlandrlan antineoplastik ilaçlar, tedavi srasnda dikkatli davranlmad taktirde ciddi salk sorunlarna da yol açabiliyor. Prof. Dr. Gül Baktr, salk çalanlarnn ve hasta yaknlarn bu ilaçlarn hazrlanmas, depolanmas, tanmas, hastaya verilmesi ve kullanm sonras atklarn yok edilmesi srasnda söz konusu ilaçlarn yüksek konsantrasyonlarna maruz kalabildiklerini söyledi. Tüm dünyada kanser sklnn artyla birlikte kemoterapi uygulamalar ve tedaviye direnç durumlarnda kombine uygulamalarn arttna dikkat çeken Prof. Dr. Gül Baktr, Hastanelerde yatak saysnn snrl olmas ve maliyeti nedeniyle kemoterapi artk özel polikliniklerde ve evlerde de uygulanmaktadr. Bu durum göz önüne alndnda, kemoterapiyi evde uygulayan salk çalanlarnn yan sra hasta yaknlarnn da bu ilaçlara maruz kalma riski bulunmaktadr. Bu nedenle antineoplastik ilaçlarla tedavi uygulamalar srasnda hastalarn, bu tedaviyi uygulayan salk çalanlarnn ve hasta yaknlarnn da bu ilaçlara maruz kalma riskinden korunmas ve güvenli çalma ortamnn salanmas büyük önem arz etmektedir dedi.
Antineoplastik ilaçlar sal olumsuz etkiliyor
Antineoplastik ilaçlara tedavi dozunda maruz kalan kiilerde ciddi salk sorunlarnn ortaya çktn kaydeden Prof. Dr. Baktr unlar söyledi: Söz konusu ilaçlara maruz kalan kiilerde kanser bata olmak üzere teratojenik etki, üreme sisteminde bozukluk, çeitli organlarda ciddi toksisite görülmektedir. Uzun süre kemoterapi uygulanan hastalarda görülen kalp üzerine toksik etki, akcierlere toksik etki, böbreklere toksik etki, ürotoksik etki ve ksrlk gibi olumsuz salk sorunlar salk çalanlar ve hasta yaknlarnda da ortaya çkabilmektedir. Bu Dier yan etkiler arasnda ise mukoza, göz ve cilt tahrii (örn. temas dermatiti), ba ars, ba dönmesi, saç dökülmesi, karn ars, allerjik reaksiyonlar, ölü doum, d gebelik, adet bozukluklar, sperm yapmnda bozukluk, düük tehlikesi, bebein düük arlkl domas gibi sorunlar yer almaktadr.
Dikkat ve korunma önemli
Prof. Dr. Gül Baktr, olas riskler nedeniyle salk çalanlar ve ailelerin gereken önlemleri almas gerektiini ifade ederek öyle konutu: Kanser ilaçlarnn bazlar 48 saat, bazlar 3-5 gün süre ile hastann dk, idrar, ter gibi vücut atklarnda bulunabilmektedir. laç alm sonras 48 saat içerisinde hastann atklar ile bulaan çamarlar uygun ekilde eldiven ve önlük giyilerek ykanmal, hastann temizlii ve bakm yaplrken gerekli koruyucu önlemler alnmaldr. Kemoterapi ilaçlaryla çalan tüm personel, hastalar ve hasta yaknlar gerekli güvenlik önlemleri açsndan eitilmelidir. Maruziyeti en aza indirmek için güvenlik program oluturulmaldr. Bu program, fabrikadan eczaneye, ilaç hazrlamadan atklarn yok edilmesine kadar tüm aamalar kapsamal, bu konuda eitimli bir ekip oluturulmal gerekli güncellemeler yaplmaldr.