Artuk, ate, yaygn vücut ars, vakalarn bir ksmnda ise deri, mukoza ve iç organlarda kanamalarla seyreden kene kaynakl bir virüsün sebep olduu Krm-Kongo Kanamal Atei hastalnn ölümcül bir enfeksiyon olduunu ifade etti.
Doç. Dr. Artuk, Türkiyede her yl, haziran ve temmuzda skl artan ancak nisan-ekim arasnda görülen hastala, arlkl olarak ç Anadolu Bölgesinin kuzeyi, Karadeniz Bölgesinin güneyi ve Dou Anadolu Bölgesinin kuzeyinde rastlandn dile getirdi.
Son yllarda hastaln görülme alannn genilediini ve hemen hemen ülkenin her bölgesinden vaka bildirimi yapldn aktaran Artuk, u bilgileri verdi:
Hastalk genellikle insanlara, enfekte kenenin tutunmas, çplak elle ezilmesi, hastalkl hayvanlarn kan, doku ve vücut salglar veya hasta insanlarn kan ve dier vücut svlaryla temas sonucu bular. Hastalk hayvanlarda belirtisiz olarak seyredebilir. Bu nedenle de hayvanlar salkl görünse bile hastal bulatrabilir. Öte yandan hastaln bulamas açsndan, hastaln görüldüü bölgelerde yaayan tarm ve hayvanclkla uraan çiftçiler, çobanlar, kasaplar, mezbaha çalanlar, veteriner hekimler, salk teknisyenleri, hastalarla temas eden salk personeli, laboratuvar çalanlar, askerler, kamp yapanlar ve hasta yaknlar risk altndadr.
- Riskli alan dönüü vücut kontrolü dikkatli yaplmal
Artuk, riskli alanlara giderken açk renkli ve mümkün olduunca kapal giysilerin tercih edilmesi gerektiini vurgulayarak, öyle devam etti:
Riskli alan dönülerinde mutlaka kii kendi vücudunu ve çocuklarnn vücudunu kene yönünden kontrol etmelidir. Özellikle kulak arkas, koltuk altlar, kasklar ve diz arkas dikkatli incelenmelidir. Vücuda tutunmu kene varsa en ksa sürede, vücuda tutunduu en yakn ksmndan uygun bir malzemeyle (pens, cmbz ve eldiven gibi) tutularak çkarlmaldr. Kene ne kadar ksa sürede vücuttan uzaklatrlrsa hastalk riski de o kadar azalr. Kii eer keneyi kendisi çkaramayacaksa en yakn salk kuruluuna bavurmaldr. Kene tutunmasndan sonra kii kendisini 10 gün süreyle ate, ba ars, kas ars, krklk, halsizlik, belirgin itahszlk, bulant, kusma, karn ars ve ishal gibi ikayetler yönünden takip etmeli, bu ikayetlerden herhangi biri görüldüünde gecikmeden salk kuruluuna bavurmaldr. Keneler kesinlikle elle öldürülmemeli ve patlatlmamaldr. Keneyi vücuttan uzaklatrmak amacyla kenelerin üzerine sigara basmak veya kolonya dökmek gibi yöntemlere bavurulmamaldr.