Beslenme ve Diyet Bölümünden Dyt Gözde Serin, baklk sistemini güçlendiren gdalar hakknda bilgi verdi.
BAIIKLIK SSTEMN KORU ZNDE KAL
Baklk sistemi vücudu mikroplara, bakterilere ve virüslere kar koruyan en önemli savunmadr. Hastalklara yakalanmamak için salkl beslenme, düzenli egzersiz, yeterli uyku ve stresten uzak durabilmek çok önemlidir. Ar alkol tüketimi, sigara kullanm, çok yal beslenme, hava kirlilii gibi birçok etken, serbest radikal denilen maddelerin olumasna sebep olmaktadr. Bu maddeler hücre içine girer ve hücrelerde hasara neden olarak kalp ve damar hastalklar, kanser, diyabet, grip, nezle gibi rahatszlklara zemin hazrlar. Yediimiz birçok besinde bulunan antioksidanlar ise bu serbest radikalleri etkisiz hale getirip, baklk sistemini güçlendirmektedir. Güçlü bir baklk sistemi, gündelik hayatta zinde kalmay salamaktadr.
BU BEYAZLARI SIK TÜKETN
Soan ve Sarmsak: Sarmsak, halk arasnda doal antibiyotik olarak anlmaktadr. Ona bu özellii veren ise içeriinde bulunan, kükürtlü bir bileik olan allisindir. Soan ve sarmsak çok iyi birer antioksidan kaynadr ve kansere kar koruma özelliine sahiptir. Kötü kolesterolü ( Ldl ) düürüp, iyi kolesterolü ( Hdl ) yükseltmektedir. drar söktürücü özellii olan soan, vücuttaki ödemin atmna yardmc olmaktadr. Sarmsak, antibakteriyel özellii sayesinde vücudu enfeksiyonlara kar da korumaktadr. ngilterede yaplan aratrmalar; 12 hafta boyunca plasebo ve sarmsak özütü verilen 146 kiiden, sarmsak alanlarn üçte iki orannda souk algnl riskinin dütüünü göstermektedir. Bununla birlikte haftada alt diten fazla sarmsak yiyenlerde % 30 daha düük kolorektal kanser oran ve% 50 daha az mide kanseri oran olduu saptanmtr.
Mantar: Sadece hayvansal gdalarda bulunan B12 vitamininin ve yine D vitamininin doal olarak bulunduu nadir besinlerden biridir. Mantarda kanserden koruyan ve bakl kuvvetlendiren antioksidan olarak da kabul edilen selenyum minerali bolca bulunmaktadr. Ayrca C vitamini, fosfor, potasyum ve bakrdan zengin olup vitamin ve mineral içerii açsndan çok zengin olduu görülmektedir. Bu da mantar baklk sistemini kuvvetlendirmede, kalp saln korumada, baz kanser türlerini önlemede etkin rol oynamasn salamaktadr. Yüzyllardr, insanlar salkl bir baklk sistemi için mantar tüketmektedir. Aratrmalar, mantarlarn beyaz kan hücrelerinin üretimini ve aktivitesini artrdn göstermektedir.
PROBYOTK DESTE çOK ÖNEML
Yourt: Probiyotikler veya yourtta bulunan Canl aktif kültürler, barsak ve barsak yollarn hastalklara neden olan mikroplardan uzak tutan salkl bakterilerdir. Ek formda olsalar da, Avusturya Viyana Üniversitesinde yaplan bir aratrma, günlük 200 gram yourt tüketilmesinin bakln artrlmasnda etkili olduunu ortaya koymaktadr.
Kefir: Probiyotik özellii ile ilgili yaplan çalmalar, salkl barsan salkl birey anlamna geldiini kantlamtr. Bundan dolay günde 1 su barda kefir mutlaka tüketilmesi önerilmektedir. Bir bardakta günlük A vitamini ihtiyacnn %10ununu, kalsiyum ihtiyacnn %30unu ve C vitamini ihtiyacnn %4ünü almak mümkündür. Kefirde bulunan B12, B1, biotin ve K vitaminleri genel sala katkda bulunur. Kalsiyum ve magnezyum içerii yüksek olduu için kemik saln korumakta ve kemik kaybn önlemeye yardmc olmaktadr. Kefir ev ortamnda rahatlkla yaplabilmektedir. Yarm litre pastörize günlük süte bir tatl ka kefir mayas eklenip karanlk bir odada 24 saat muhafaza edilir. Süre dolunca kefir hazr olmaktadr. Süzgeç yardmyla maya kefirden ayrlp tekrar kullanlabilmektedir. Doru koullarda saklanrsa ömrü uzun olmaktadr.
ANTOKSDAN VE C VTAMNNDEN ZENGN MEYVELER TÜKETN
Nar: K aylarnn vazgeçilmez meyvelerinden biri olan nar, tam bir antioksidan deposudur. Baklk sistemini güçlendirerek birçok hastalktan vücudumuzu korumaktadr. Yaplan aratrmalar narn anti-tümör etkisi olduunu bu nedenle kansere kar koruyucu olduunu göstermektedir. Hazrlanan diyet listesi içerisinde nar tüketimine yer vermek, sk bavurulan bir yöntemdir. Bunun dnda kalp damar salnn korunmasnda da büyük rol oynayan nar, günlük olarak tüketebileceiniz meyvelerin banda gelmelidir. 1 porsiyon meyve, 1/ 2 küçük boy nara denk gelmektedir.
Turunçgiller: çou kii souk algnl sonrasnda C vitamini alr. çünkü baklk sisteminizin olumasna yardmc olmaktadr. C vitamininin beyaz kan hücrelerinin üretimini çoaltt düünülmektedir. Bunlar enfeksiyonlarla savamann anahtardr. Greyfurt, portakal, mandalina, limon, misket limonunu doru miktarlarda tüketmek önemlidir. Vücut bunu üretmediinden veya depolamadndan, salnz için günlük C vitamini gerekir. Hemen hemen tüm narenciye, C vitamini bakmndan zengindir. Aralarndan seçim yapabileceiniz çok çeitli seçenekler ile bu vitaminin herhangi bir öüne sktrlmas kolaydr.
BU GIDALAR SERBEST RADKALLERN OLUMASINI ÖNLÜYOR HÜCRELER KORUYOR
Zencefil: B3, B6 vitaminlerini ve demir, kalsiyum,fosfor, sodyum, potasyum, magnezyum minerallerini içermektedir. Modern ve geleneksel tp bu besini ve baharatn skça kullanmaktadr. Zengin içeriiyle birçok hastala iyi gelen zencefil, baklk sistemini güçlendirmekte ve vücudu hastalklara kar dirençli hale getirmektedir. Son aratrmalarna göre zencefil kronik arnn azalmasna ve kolesterol düürücü özelliklere sahip olabilmektedir.
Zerdaçal: Dier ad Hint safran olan zerdeçal, zencefilgiller ailesinden baka bir besindir. Aktif maddesi curcumindir. Bol miktarda A ve E vitamini içermektedir ayrca demir, manganez B6 vitamini, potasyum ve bakr bakmnda oldukça zengindir. Bu parlak sar, ac baharat, yllardr hem osteoartrit hem de romatoid artrit tedavisinde anti-inflamatuar olarak kullanlmaktadr. Ayrca, aratrmalar, zerdeçaln ayrt edici rengini veren yüksek curcumin konsantrasyonlarnn egzersize bal kas hasarn azaltmaya yardmc olduunu göstermektedir. Serbest radikallerin olumasna engel olmakta ve hücreleri korumaktadr.
çNKO EKSKL ENFEKSYONA NEDEN OLABLR
çay: Dünyada ve ülkemizde çay toplumsal anlamda önemli yere sahiptir. çayn etkili maddesi tein olup, içeriinde polifenol bulunmaktadr. Bilimsel bir aratrma sonucunda; 2 hafta boyunca günde 5 fincan siyah çay içen insanlarn, plasebo scak içecek içenlere kyasla kanlarnda 10 kat daha fazla virüsle savaan interferona sahip olduklar görülmütür. Bu baklk artndan sorumlu amino asit olan L-theanine, hem siyah hem de yeil çay-kafeinsiz olanlarnda bol miktarda bulunmaktadr.
Et: Bakl destekleyici çinko mineralin balca kaynadr. çinko eksiklii, az miktarda et tüketen, özellikle vejetaryenler için en yaygn beslenme eksikliklerinden biridir. çünkü hafif çinko eksiklii bile enfeksiyon riskini artrabilmektedir. D vitamini ve çinko, beyaz kan hücrelerinin geliimi için çok önemlidir.
Yulaf ve arpa: Bu taneler beta-glukan, ekinezyadan daha güçlü antimikrobiyal ve antioksidan özelliklere sahip bir lif türü içermektedir. Norveçte yaplan bir çalmada hayvanlar bu bileii yediinde hasta olma ve hatta arbona yakalanma olaslklarnda düü olmutur. nsanlarda da bakl artrr, yara iyilemesini hzlandrr ve antibiyotiklerin daha iyi çalmasna yardmc olmaktadr.