KOAH, akcierlerdeki hava yollarnn daralmasna bal olarak, nefes alp verme srasnda hava akmnn kstlanmas ile karakterize bir hastalk. KOAHn toplumda çok yaygn olsa da yeterince tannmadn söyleyen Göüs Hastalklar Uzman Dr. Esra Sönmez, Oysa önemli bir sorun; kalc igücü kayplarna neden oluyor, hastay bakalarna baml hale getirebiliyor dedi. Dr. Esra Sönmez, en sk sigara kullanmnn yol açt ve dünyada ölüm nedenleri arasnda ilk sralarda görülen KOAH 7 soruyla özetledi.
Hangi durumlarda KOAHtan üphelenmeliyiz?
K aylarnda daha belirgin olan öksürük, sabah balgam çkarma, nefes darlnn giderek artmas, yatlarna göre efor kapasitesinde düme yaayan bir kii risk faktörlerini de tayorsa KOAHtan üphe edilmelidir.
SGARA DUMANINA MARUZ KALANLARDA DA KOAH GELEBLR M?
Sürekli pasif olarak sigara dumanna maruz kalan kiilerde de KOAH geliebiliyor. Ayrca KOAHn, kimyasal dumanlara ve organik tozlara maruz kalma sonucu da oluabildiini belirtelim.
KOAH TEDAV EDLMEDNDE YA DA TEDAVSNDE GEç KALINDIINDA NELER YAANIYOR?
Öksürük, balgam çkarma, nefes darl gibi ikayetler sigaraya bal masum deiiklikler olarak algland için hastaln tehisinde geç kalnyor. Tedavi edilmediinde yava yava ilerleyip orta ve ileri evrede alevlenmelerle kendini gösteriyor. Hastann doktora gidi sebebi de çou kez bu alevlenmeler. Hzla kötüleen çou hasta ya hastaneye yatyor ya da youn bakma ihtiyaç duyuyor. Solunum fonksiyon testleri, akcier grafisi gibi görüntüleme yöntemleri sayesinde hastaln iddeti, evresi belirlenerek, en uygun tedavi ve takip plan hazrlanmaldr.
TEDAVSNDE NASIL BR YOL ZLENYOR?
Eer hastaya ilk kez tan konuyorsa ve hasta erken evrede ise, yaplabilecek en önemli tedavi sigaray braktrmaya yönelik olacaktr. Hasta ileri evrede ise, o zaman ilk olarak hastay, hastal ve oluabilecek komplikasyonlar konusunda bilgilendirmek önemli. laç tedavisi, gerekirse oksijen tedavisi ya da solunum destei, solunum fizyoterapisi, beslenme ve diyet, uygulanan tedavi yöntemlerinin banda geliyor. Tabii bu dönemde hastalara, KOAHn her evresinde olduu gibi sigaray braktrmak çok önemli.
KOAH HASTALARI COVID-19U DAHA AIR MI GEçRYOR?
KOAHta gerek bron duvarlarnda yer alan koruyucu bariyerlerdeki ykm, gerekse akcier dokusundaki hasar kiiyi enfeksiyonlara daha açk klyor ve gelien enfeksiyonlarn iyileme süreci de daha uzun oluyor. COVID-19 çalmalarnda, KOAH varlnn COVID-19 enfeksiyonunun daha ar ve daha ölümcül seyri için önemli bir risk faktörü olduu gösterildi. çalmalarda 45 ya üzeri, sigara içen KOAHl hastalarda KOAHn iddetiyle orantl olarak ölüm oranlar yüzde 55-60a kadar trmanabiliyor.
KOAH HASTALARI COVID- 19DAN NASIL KORUNMALI?
KOAH hastalar kiilerle güvenli mesafelerini korumal ve en ksa süre içinde en az insanla temas ederek eve dönmelidirler. Sigara kullanmaya devam eden KOAHl hastalarn bir an önce sigaray brakmalar gerekir. Enfeksiyonlarla savata baklk sisteminin güçlü olmas çok önemli; bu sebeple bakl artran salkl beslenme, düzenli egzersiz, düzenli ve yeterli uyku gibi temel unsurlara da dikkat edilmelidir.
Bir KOAH hastas yaam kalitesini nasl yükseltebilir?
Sigara içmeyerek
COVID-19, grip ve zatürre alarn yaptrarak
KOAH ilaçlarn aksatmayarak
Düzenli, hafif egzersizler yaparak Salkl ve dengeli beslenerek
Stresten mümkün olduunca uzak durarak
Doktor öneriyorsa sürekli oksijen tedavisi alarak
Ataklar azaltc önlemler alarak