Beslenme ve Diyetetik Uzman Dr. Ör. Üyesi Baak Gökçe çöl, kurbanlklarn salk raporlarnn kontrol edilmesi gerektiine özellikle dikkat çekti ve Hayvanlardan insanlara geçen 200 den fazla bakteriyel, viral ve paraziter kaynakl hastalk bulunuyor diye uyard.
Hayvanlardan insanlara deri hastalklar, tetanoz, kuduz, ap gibi hastalklarn geçmesini önlemek ve azaltmak için salk raporlarnn mutlaka kontrol edilmesi gerektiini ifade eden çöl, Kesim koullarnn hijyenik hale getirilmesi, sakatatlarn çöpe atlmamas ve sokak hayvanlarna verilmemesi halk ve çevre sal açsndan da oldukça önemlidir diye konutu.
Etin, hayvansal gdalar içerisinde özellikle B grubu vitaminler, demir ve fosfor mineralleri ile yüksek kalitede protein içeren besleyici deeri yüksek, doyurucu ve itah arttrc bir besin olduunu dile getiren çöl, Et içerdii besin öeleri bakmndan mikroorganizmalarn üremeleri için uygun bir besindir. Sistemik bir enfeksiyonlar yoksa salkl hayvanlarn etleri ve kanlar sterildir. Mikroorganizmalar salkl hayvan etine kesim esnasnda veya sonrasnda kullanlan kirli bçak ve benzeri malzemelerle veya barsak içeriinin temas etmesi yoluyla bulamaktadr ifadelerini kulland.
YEN KESLM ETTE SERTLK OLUR
Kurban bayramnda en çok yaplan hatalarn banda kesim sonrasnda hemen kurbanlk etlerin tüketiminin geldiinin altn çizen çöl, Yeni kesilmi kurban eti, aroma ve lezzeti az, lastik kvamnda, çinenmesi ve hazm zor, çabuk bozulabilecek özelliktedir. Kesim sonrasnda ette meydana gelen ilk deiiklik ölüm sertliinin olumasdr. Normal artlarda ölüm sertlii sr ve koyunlarda kesimi takiben 6-12 saat içerisinde tam olarak ekillenir dedi.
ET HEMEN BUZDOLABINA KOYMAYIN
Kesim sonrasnda etlerin iç scaklklarnn ortalama 5-6 saat içerisinde ortam scaklna düürülmesi gerektiini belirten çöl, Kesilen et ve sakatatlar çöp poetleri veya leenler içerisine konmamal, gdaya uygun temiz ayr kap içerisinde ve birbirlerinin soumasn engelleyecek düzeyde ar miktarda üst üste konmamaldr. Bunun için kesim sonrasnda parçalara ayrlan et ve sakatatlar direkt günele temas etmeyen serin bir ortamda dinlendirilmelidir. Kesim scaklnda iken buzdolabna konulursa etlerde souma ksal denen durum oluur. Bu durum kaslarn boylarnda ksala, kaslardan su ve dolaysyla suda eriyen besin öelerinin kaybna neden olur diye konutu.
Besin Hijyeni ve Güvenlii Uzman Veteriner Hekim Dr. Ör. Üyesi Baak Gökçe çöl, unlar söyledi:
Kesim sonrasnda serin ortamda dinlendirilip buzdolabna kaldrlan kurban etleri, ölüm katlnn kaybolmas ve olgunlamasna bal olarak kesimden yaklak 24 saat sonra tüketime uygun hale gelir. Kurban etlerinin kesim ve muhafaza artlarna bal olmakla birlikte, buzdolabnda muhafaza edilen kurbanlk etlerin kalitesinin korunmasnda önerilen maksimum muhafaza süreleri parça etlerde 3-5 gün, kymada 1 gün ve sakatat için 1-2 gündür. Ksa süre içerisinde kullanlmayacak kurban etlerinin muhafazasnda ise derin dondurucular tercih edilmelidir. Etler tek seferde tüketilecek miktarlarda porsiyonlara ayrlarak eksi 18 derecede dondurulmal ve maksimum3-6 ay içerisinde tüketimleri salanmaldr dedi.
çÖZÜLEN ETLER YENDEN DONDURULMAMALI
Donuk etlerin sadece bir defaya mahsus çözündürülerek en ksa zamanda piirilmeleri gerektiine vurgu yapan çöl, Et her dondurulduunda, kalitesinde bir miktar bozulma olur; buz kristalleri kas lifini parçalayarak, etin yapsn bozar ve et suyunun dar szmasna sebep olur. Bu durum etlerde besin öelerinde kayplara ve uygun olmayan ekilde çözündürülmeye bal mikroorganizma saysnda arta sebep olur. çözündükten sonra tekrar dondurulan etlerde mikroorganizma saysndaki art olmakta ve bu durum besin kaynakl zehirlenme veya enfeksiyonlara yol açabilmektedir. Dondurduktan sonra kullanlacak etler oda scaklnda çözündürülmemelidir dedi.
Dondurulmu etler ambalajlarndan çkarlarak gerekirse kuru temiz kt havluyla kurulandktan sonra et suyunun dier gdalara damlamasn engelleyecek ekilde kenarl ve üzeri kapal kaplara yerletirilmelidir diyen çöl, Etler sl ilem görmeden tüketilen gdalarn üst ksmnda olmayacak ekilde, buzdolaplarnn alt raflarnda bekletilerek maksimum 24 saat içerisinde çözdürülmelidir. Etlerin hzl çözündürme teknikleri içerinde mikrodalgalarn defrost ayarnda çözündürme yöntemi de uygulanmakla birlikte, büyük parça etlerin iç ksmnn tamamen çözünmü olmasna dikkat etmek gerekir. nce dilimlenmi etler, büyük parçalara nazaran çözünme aamasnda daha fazla sv kaybedecek ve dilimleme ile birlikte etin yüzey alannn genilemesi ette bulunan mikroorganizma saysnda arta neden olacaktr. Bu sebeple en iyisi piirme ileminden ksa bir süre önce etlerin dilimlenmesi veya küçük parçalara bölünmesi olacaktr. Salmz için gerekli, kaliteli protein kayna olan etler, uygun koullarda muhafaza edildiinde, çözündürüldüünde, uygun süre ve scaklkta piirildiinde; lezzetli, besin deeri korunmu ve hijyenik besinler tüketmi oluruz diye konutu.