8. Ulusal STAHED Aile Hekimlii Kongresi, Antalyann Belek ilçesinde yapld. Kongrenin sonunda, aile hekimleri ve aile sal çalanlarnn sorunlarna ilikin bir basn toplants düzenlendi. Toplantya STAHED Bakan Dr. Serkan Özbak, STAHED Bakan Yardmcs Dr. Senem Özehir, STAHED Bakan Yardmcs Dr. Esin Ayfer çulha Dildök, STAHED Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Nahide Toksan, Kongre Bilimsel Sekreteri Dr. Hüseyin Acar katld.
Dr. Esin Ayfer çulha Dildök, unlar söyledi:
TÜM VATANDALARA 3. DOZ AILARINI MUTLAKA OLMALARINI SÖYLÜYORUM
Her gün 25 bin civar vaka çkyor ve hala 200 civar ölümlerimiz devam ediyor. Bir yerlerde yanl yaptmz ortadadr. Bu süreci doru yönetmediimiz de ortadadr. çünkü geldiimiz noktada alama oranlarmz asla istediimiz seviyede deildir ve gitgide de yavalamaktadr. Görüyoruz ki hl iki doz inaktif asn olmu kiilerin üçüncü dozlar tamamlanmam durumda. lk alt ay içerisinde olduumuz iki doz ann, bilimsel veriler gösteriyor ki koruyuculuu sfrlanmtr. O yüzden tüm vatandalara, üçüncü doz alarn mutlaka olmalarn söylüyorum.
YERLERNDE çALIAN HEKM ARKADALARIMIZ, GÜVENCES SALANARAK TAM YETKLENDRLMELDR
Ayrca artk tam zamanl çalmalara geçtiimiz için i yerleri, enfeksiyon odaklardr. yerlerinde çalan hekim arkadalarmz, bakanlmz tarafndan i güvencesi salanarak tam yetkilendirilmelidir. Bakanlmz, i yerlerinde çalan kii saylarna göre algoritmalar oluturmal, bunlar uygulamak için i yeri hekimlerine tam yetki verilmesi salanmal ve bu önlemleri alrken de neden aldn diye sorgulanmasna asla izin verilmemelidir.
Dr. Serkan Özbak ise u açklamay yapt:
PANDEMNN LK DÖNEMNDE HASTALANAN ARKADALARIMIN MAALARI YARI ORANINDA DÜTÜ
Ne yazk ki Salk Bakanl tarafndan salgn yönetilemedi. Özellikle pandeminin banda maskesiz kaldk, dezenfektansz kaldk, eldivensiz kaldk. Bunlarn fiyatlar artarken, bunlara ulaamazken bile bakanlk tarafndan bize bunlar gönderilmedi. 10 liralk eldiven, 100 liralara geldi ve biz bunlar kendi cebimizden almak zorunda brakldk. Triaj uygulanmal dedik, randevulu sisteme geçilmeli dedik, raporlar uzatlmal dedik, ilaçlar eczaneden alnmal dedik, alama baladktan sonra a merkezleri kurulmal dedik, çadrlarda, camilerde, meydanlarda alar yaplmal dedik. Ne yazk ki bunlarn birçou çok geç gündeme alnp uygulanmaya baland, bazlar da hiç uygulanmad. Bunlarn uygulanamamasndan dolay da hastalandk, öldük, yaknlarmz kaybettik. Hastalanrken hak edilerimiz de kesildi. Özellikle pandeminin ilk döneminde hastalanan arkadalarmzn maalar yar orannda düürülerek ödendi.
BAKANLIIN KOYDUU KURALLARI UYGULARKEN BLE ZORLANDIK
Milli Eitim Bakanl, öretmenlerin ek ödemelerini bile verirken bize ek ödeme çkarld ama ek ödeme için bin dereden su getirme art getirildi. 100 a yapan bir aile hekimine ek ödeme tam yaplrken bin a yapan bir aile hekimi hiç ödeme alamad. Ciddi anlamda tutarszlklar vard. Bizlerin elinde olmayan kriterlerle bu ek ödemelerin artlar belirlendi ve ek ödeme vermemek için de birçok ekilde mücadele edildi. Bunlar olurken önce biraz alk, sonra iddet, sonra da cezalarla karlatk. çünkü bu sürecin düzgün yönetilemediinden dolay baz durumlarda hastalarla kar karya geldik, bu da iddete neden oldu. Maskesiz diye ASMden çkardmz hasta, bize iddet uygulad. Bir de çkaran hekime soruturma açld. Yani biz bakanln koyduu kurallar uygularken bile zorlandk ve Neden uyguluyorsun diye skntlar yaadk.
BR SALGINDA SALIK çALIANLARI ARTIK EYLEMLER YAPMAYA BALIYORSA...
Bir salgnda salk çalanlar artk eylemler yapmaya balyorsa, sahaya çkmaya balyorsa, söylediklerini bir ekilde gündeme getirmeye çalyorsa artk orada Salk Bakanlnn apkasn önüne koyup düünmesi gerekmektedir. Mutsuz salk çalanlar ile salgn yönetmek çok daha zordur, onun için salk çalanlarn mutlu etmek gerekir. Onlara ceza vererek, onlarn maandan keserek, gözünün üstünde kan var deyip ceza ile sözlemesini feshederek siz salgn yönetemezsiniz. Ne yazk ki salk sistemi yönetilemiyor. Salk sistemi u an ayakta durabiliyorsa salk çalanlarnn yapt fedakarlklar sayesindedir.
BZM MTNGMZ UYGUN BULMAYAN VAL YARDIMCISI, BZDEN BR AY ÖNCE AI KARITLARINA ZN VERD
Biz, stanbuldaki tüm STKlar bir araya getirdik ve stanbul Aile Hekimlii Platformu oluturduk. Bu platformda birlikte ne yapabiliriz diye konutuk. Ardndan i brakma ve miting karar aldk. Miting için 7 Ekim gününü belirledik. Ben, bizzat gidip valilie bavurdum. Ardndan iki gün sonra miting bavurumuz, herhangi bir gerekçe gösterilmeden uygun bulunmad. Ve bizim yazda imzas olan vali yardmcs, bizden tam bir ay önce, 11 Eylülde a kartlarnn stanbulda yapt mitinge izin veren vali yardmcsyd. Yani a kartlarnn rahat rahat miting yapabildii bir ilde biz, milyonlarca ay yapm aile hekimlii çalanlar olarak bir miting bile yapamadk.
NÜFUSUN 2 BN 500E DÜÜRÜLMESN, KAT SAYILARIN ARTIRILMASINI SÖYLEDK. NE YAZIK K GERçEKLEMED
2022 bütçeleri belli oldu. Bunlarn içerisinde aile hekimliiyle ilgili maddeler de vard. Örnein nüfuslarn düürülmesi konuuluyor. u an Türkiyede 27 bin aile hekimlii var, ama bu birimlerde 24 bin 500 civarnda aile hekimi çalyor. Bunun 30 bin 608e çkartlmas geçiyor bu planda. Buna bal olarak da nüfuslarn 2 bin 800e düürülmesi geçiyor. Türkiyede hl bir aile hekimlii birimine düen ortalama nüfus 3 binin üzerinde. stanbul için konuursak hl 3 bin 600lerde. Bunun Avrupada 2 bin, bin 500, hatta baz ülkelerde bin olduu düünülürse ciddi bir i yükü getirdii de açk. Bu nüfuslarn düürülmesi gerekiyor. Ama aile hekimleri kaytl nüfus bazl ücret aldklarndan dolay, nüfuslar dütüü zaman doal olarak ücret kayplar da balyor. Biz, en bandan beri nüfuslarn 2 bin 500e düürülmesini, düürülürken de aile sal çalanlarnn madur olmamas için kat saylarn artrlmas gerektiini söylüyorduk. Ne yazk ki bunlar gerçeklemeden düürülüyor ve bu da maddi kayplara neden oluyor.
U AN 2 BN KÜSUR BRM BO. SAYI 30 BNE çIKARILDIINDA 5 BN BRM BO OLACAK
27 bin aile hekimlii birimi var ama 24 bin 500 aile hekimi var dedim. Neden? çünkü bu birimlerin bir binas yok, bir hemiresi yok, bu birimlerin binasnn içinde bir malzeme yok. Yani siz birim açtnz zaman oraya bir hekim gelip yerleemez. Siz, bakanlk olarak kendiniz bir yer tutacaksnz veya bir yer yapacaksnz, iç terifatn sizler tamamlayacaksnz, arkasndan aile hekimlerinin ve aile sal çalanlarnn oraya gelmesini bekleyeceksiniz. Ama siz, bu ii de aile hekimlerinin üzerine ykarsanz bo kalr. u an 2 bin küsur birim bo. Hekim anlamnda 30 bine çkt zaman da 5 bin birim bo olacak.
ASGAR ÜCRETN ALTINDA MAA ALAN HEMRELERN OLMASI ÜZÜCÜ
Hemire anlamnda da 4 bine yakn birim bo. çünkü hemireler artk aile hekimlii sistemine gelmek istemiyorlar. çünkü hem i yükü çok fazla hem de alnacak ücret çok daha düük. Yeni kurulan bir aile sal merkezinde bir hekim olarak çalyorsanz ortalama alacanz ücret 5 bin 500 TL civarndadr. Bir hemirenin alaca ücret ise bunun yars olan 2 bin 700 TL civarndadr. Türkiye Cumhuriyetinde Salk Bakanl personeli olup asgari ücretin altnda maa alan hemire arkadalarn olmas gerçekten üzücü ve anlam verilemeyen bir konu. u an 2 bin-2 bin 500 civarnda aile hekimi hemiresiz çalyor.