Genel Cerrahi ve Cerrahi Onkoloji Uzman Doç. Dr. Can Atalay meme kanserinde doru sanlan yanl bilgileri anlatt, önemli bilgiler verdi.
Yanl: Meme kanseri genç yalarda görülmez
Dorusu: Meme kanseri ya ilerledikçe daha fazla saptanan bir kanser türü olmasna karn, ülkemizde, 35 ya altnda tan konulan meme kanseri hasta says giderek artyor. Resmi meme kanseri tarama programnda mammografi çektirme yann 49dan 40a indirilmesi de bu bulgunun doruluuna iaret ediyor. Meme kanserinin genç yata görülmeye balamasnn nedenlerinin tespit edilmesi zor olmakla birlikte, toplumun beslenme alkanlklarnn deimesi ve kilolu bireylerin saysnn toplumda artmas dikkat çekiyor.
Yanl: Ailede bir akrabann meme kanseri olmas meme kanserine yakalanma riskini çok artryor
Dorusu: Meme kanserinde ailesel risk art için belirlenmi kriterler mevcut. Bu kriterlere göre ailede kiinin birinci derece akrabalarndan (anne, kz karde, teyze, hala) en az 2sinde meme kanseri saptanmas gerekiyor. Ayrca, ailede yumurtalk (over), rahim (endometrium) ve barsak kanseri gibi kanserlere sk rastlanmas da ileri tetkiklerin yaplmas için uyar nitelii tayor. Genel Cerrahi ve Cerrahi Onkoloji Uzman Doç. Dr. Can Atalay gerçek riskin ise ancak genetik danmanlk sonucu yaplacak genetik testlerle belirlenebileceini vurgulayarak, Genetik testlerin pozitif olmas meme kanserine yaam boyunca yakalanma riskinin yüzde 70-80lerde olduuna iaret ediyor diyor.
Yanl: Memede saptanan kistler (fibrokistik hastalk) kanser riskini artryor
Dorusu: Memede saptanan kistlerin yüzde 90-95i sv içeren basit kesecikler oluyor. Bu tipteki kistlerin 6 ay 1 yl arayla izlenmeleri gerekiyor. Daha az oranda karlalan karmak (kompleks) kistler ise svnn yan sra kat alanlar da içerdiinden ine biyopsisi yaplmasn gerektirebiliyor. ne biyopsisi ile hem kist içindeki sv boaltlyor hem de kistin kat ksmlarndan patolojik inceleme için örnek alnabiliyor.
Yanl: Memede saptanan kitleden biyopsi yaplmas kanserin yaylmasna neden oluyor
Dorusu: Biyopsi srasnda ve sonrasnda meme kanserinin yaylma riski çok düük oluyor. Meme kanseri tans ilk aamada ine biyopsisi ile konuyor ve bu tip biyopsi açk cerrahi biyopsiye kyasla herhangi bir yaylma riski tamyor. Ayrca, cerrahlar ameliyat srasnda kanser hücrelerinin yaylmasn önlemek için özel teknikler kullanyor.
Yanl: Meme kanseri tehis edilen kadnlarda mastektomi ameliyat (memenin tamamnn alnmas) mutlaka gerekiyor
Dorusu: Son 30-35 ylda yaplan çalmalar hastalarn yüzde 70-80inde meme korunarak tümörün güvenli cerrahi snrlarla çkartlabileceini gösteriyor. Meme koruyucu cerrahi ameliyat yaplan kadnlarn geride kalan meme dokusunda tümör nüksü olmamas için n tedavisi (radyoterapi) almalar gerekiyor. Meme boyutuna göre tümörü büyük olan hastalarda ameliyat öncesi ilaç tedavisiyle (kemoterapi veya hormon tedavisi) tümör boyutu azaltlarak meme koruyucu cerrahi yaplabiliyor.
Yanl: Meme kanseri için uygulanan meme koruyucu cerrahi sonras estetik açdan iyi sonuçlar elde edilmiyor
Dorusu: 1990l yllardan sonra meme kanserinin tedavisinde meme koruyucu cerrahinin artan oranlarda uygulanmas hastalar arasnda estetik kayglar da ön plana çkard. Bunun sonucunda ameliyat srasnda ameliyat edilen meme içindeki dokularn yer deitirmesi temeline dayanan onkoplastik cerrahi teknikleri gelitirildi. Bu teknikler kullanlarak memede mevcut olan daha büyük tümörler güvenli cerrahi snrlar salanarak ve daha iyi estetik sonuçlar elde edilerek çkartlabiliyor.
Yanl: eker içeren besinleri fazla tüketmek meme kanserini tetikliyor
Dorusu: Kilo alm vücutta ya dokusunun artmasna ve meme kanserini tetikleyen östrojen hormonu yapmnn artna neden olabiliyor. Özellikle menopozda olan kadnlarda fazla ya dokusu, östrojenin vücuttaki tek kaynan oluturuyor. Bu nedenle menopoz dönemindeki kadnlar meme kanseri açsndan daha fazla risk altnda oluyor. Ancak kanser hücrelerinin ekeri (glukoz) normal hücrelere göre daha fazla tükettikleri deneysel çalmalarda gösterilmesine karn, yaplan klinik çalmalarda daha fazla eker tüketmenin meme kanserinin seyrini kötü etkilediine dair bir sonuca varlamam.
Yanl: Meme kanserinde koltukaltna yönelik ameliyattan sonra her zaman o taraftaki kolda ilik (lenfödem) oluyor
Dorusu: Meme koruyucu cerrahiye benzer ekilde koltuk altna (aksilla) yönelik yaplan ameliyatlar da artk daha snrl oluyor. Genel Cerrahi ve Cerrahi Onkoloji uzman Doç. Dr. Can Atalay koltuk alt ameliyatnda, ameliyat öncesi iaretlenen lenf bezlerinin bulunup çkartldn ve ameliyat srasnda patoloji uzman tarafndan incelendiini belirterek sözlerine öyle devam ediyor: Eer lenf bezlerinde meme kanseri yaylm saptanmazsa, ameliyata devam edilmiyor. Koltuk altndaki lenf bezlerinin tamam ancak hastaln o bölgeye yayldnn kantlanmas sonucunda çkartlyor. Bu ekilde, gereksiz koltuk alt ameliyatlar ve kolda oluacak ilikler (lenfödem) azalyor