Mide bulants ülser, mide barsak enfeksiyonlar, ani balayan gastrit, barsak tkankl, apandisit gibi sindirim sistemi rahatszlklar bata olmak üzere stres, gebelik, vertigo, migren, tansiyon sorunlar hatta beyin tümörü gibi tablolara da iaret edebiliyor. Gastroenteroloji Bölümünden Uz. Dr. ule Naml Koç, mide bulantsnn nedenleri hakknda bilgi verdi.
Mide bulants bir hastalk deil, vücutta farkl nedenlerden kaynaklanan mekanizmalarn tetiklemesi sonucu ortaya çkan bir tepki ya da farkl hastalklarn belirtisidir. Mide bulantsna yol açabilecek ve dikkat gerektiren çeitli hastalklar u ekilde sralanmaktadr:
1. GIDA ZEHRLENMES
Gda zehirlenmelerinde ortaya çkan ilk belirtilerden biri mide bulantsdr. Gda zehirlenmelerinde mide bulants ikayetine; kusma, ishal, ate, karn ars ve kramplar gibi ikayetler de eklenebilmektedir.
2. GASTRT
Mide zarnn iltihaplanmas olarak tanmlanabilen gastrit genellikle helikobakter pilori mikrobundan kaynaklanmaktadr. Gastrit aniden ortaya çkabilecei gibi (akut gastrit) zamanla yava yava belirti göstererek de görülebilmektedir (kronik gastrit). Gastrit hastalarnda görülen belirtiler arasnda mide bulants çok yaygndr. Mide bulants ile birlikte kusma, karnn üst bölgesinde ar ve ikinlik elik eden ikayetler arasndadr.
3. ÜLSER
Mide asidinin çeitle nedenlerle mide veya 12 parmak barsanda harabiyet oluturarak doku kaybna neden olmas olarak tanmlanan ülser farkl belirtilerle kendini belli etmektedir. En sk rastlanan ülser belirtisi karnn üst tarafndan ortaya çkar ar olmakla birlikte mide 4- bulants, kusma, itah kayb gibi ikayetlere de neden olabilmektedir.
4. BAIRSAK ENFEKSYONLARI
Barsak enfeksiyonlarnda mide bulants çok sk görülen belirtiler arasndadr. Mide bulantsnn yannda karn ars, kanl ishal, ate gibi belirtiler barsak enfeksiyonu ikayetleri arasnda yer almaktadr.
5. SAFRA KESES HASTALIKLARI VE SAFRA KESES AMELYATLARI
Safra kesesi hastalklar safra kesesinin akut iltihab, safra yolu yaralanmalar ve darlklar, safra yolu kistleri, safra kesesi talar, safra kesesi kanseri gibi farkl ekillerde yaanabilmektedir. Bu hastalklarda sk görülen ikayetlerden biri mide bulants veya kusmadr. Mide bulants ve kusma ikayetleri safra kesesi hastalklarndan cerrahi tedavi gören hastalarda ameliyat sonrasnda da devam edebilmektedir.
6. GASTROÖZEFAGEAL REFLÜ
Mide içeriinin farkl nedenlere bal olarak mideden yemek borusuna doru geri kaçyla ortaya çkan gastroözefageal reflü hastalnda en sk görülen belirti mideden boaza doru yaylan yanma hissidir. Yemeklerden sonra veya gece yatarken yanma hissi daha fazla görülebilmektedir. Beraberinde göüs ars, yutma güçlüü, boazda yumru hissi, mide bulants ve kusma ikayetleri de yaanabilmektedir.
7. BAIRSAK TIKANIKLII
Barsak tkankl müdahale edilmedii takdirde hayati tehlikeye yol açabilen rahatszlklardan birisidir. Ani ve iddetli karn ars, karnda ilik, gaz ve gaita çkaramama gibi belirtilerin yannda mide bulants ve kusma gibi ikayetler görülebilmektedir.
8. KANSER VE KANSER TEDAVS
Mide bulants kanser belirtisi olabilmektedir. Özellikle sindirim sistemi kanserlerinde hazmszlk, ikinlik gibi belirtilerle birlikte mide bulants, kusma, itahszlk, kilo kayb gibi ikayetler yaanabilmektedir. Kanser tedavisi ya da kanser tedavisinden sonra da mide bulants ikayetleri yaanabilmektedir. Kemoterapi tedavisi srasnda ani mide bulants ve kusma ikayetleri görülebilmektedir. Mide bulants ve kusma ikayetleri kemoterapi srasnda olabilecei gibi sonrasnda da ortaya çkabilmektedir.
9. VERTGO (BA DÖNMES)
Hastalar farkl nedenlere bal olarak vertigo yani ba dönmesi yaayabilmektedir. iddetli vertigo durumunda kii genellikle hareket edememektedir ve ilk görülen ikayetler mide bulants ile kusma olmaktadr.
10. KULAK ENFEKSYONU
Kulak enfeksiyonlar genellikle iddetli kulak ars ile kendini belli etmektedir. Ancak iç kulak enfeksiyonlarnda kulak arsna mide bulants, ba dönmesi gibi ikayetler eklenebilmektedir.
11. BEYN TRAVMASI VE BEYN TÜMÖRÜ
Kafa travmalar ya da beyin tümörü gibi rahatszlklar hastaln ekline göre farkl belirtiler gösterebilmektedir. Beyin travmas veya beyin tümörlerinde iddetli ba ars, mide bulants, kusma, konuma bozukluu, kol veya bacaklarda güçsüzlük, görme bozukluklar gibi ikayetler yaanabilmektedir.
12. APANDST
Barsan defans mekanizmas ve bakl düzenlemeye yardm ettii öngörülen apandisitin iltihaplanmasnn en tipik belirtisi sa kask arsdr. Ancak ar ile birlikte mide bulants, kusma, sindirim güçlüü gibi ikayetler de yaanmaktadr.
13. MGREN
Migren ataklarnn en belirgin özellii zonklama eklinde ba arsdr. Ancak bu ba arsna; mide bulants, kusma, k ve sese kar hassasiyet gibi ikayetler de eklenmektedir.
14. KALP KRZ
Kalp krizi srasnda yeterli oksijen alnamad için ba dönmesiyle birlikte mide bulants ve kusma itayetleri yaanabilmektedir.
15. BÖBREK VE DRAR YOLU HASTALIKLARI
Böbrek talar veya idrar yolu enfeksiyonlar iddetli arnn yan sra mide bulants ve kusma gibi ikayetlerle de kendini belli edebilmektedir.