Enfeksiyon Hastalklar ve Klinik Mikrobiyoloji Uzman Doç. Dr. Ümit Savaç, virüsün darda 6 saat canlln devam ettirebildiini, bir canl organizmann içinde yaamak zorunda olduunu söyledi. Doç. Dr. Savaç, imdiye kadar ngilterede 140 binin üzerinde genom çalld. Dünya genelinde de 4 binin üzerinde mutasyon tespit edilmiti. Bunlarn hepsi çok küçük mutasyonlard. Bu sefer biraz tespit edilen ve dünyay, Dünya Salk Örgütünü (DSÖ), Avrupay endieye sevk eden olay aslnda bu dikensi çkntlardaki büyük deiimdi. Bu, u anda anahtar kilit modeli dediimiz virüs üzerindeki anahtarlarla hücrelerdeki kilitleri açp, içine girmeye çalyor. Buradaki anahtarlarda bir deiim söz konusu olursa, bizi endieye düüren durum u anda virüsü geçirenlerin tekrar virüsle enfekte olma ihtimali ve virüsün hzl yaylma ihtimalinin artmas ile özellikle alarnda bu konuda bizi koruyacak olan antikorlar dediimiz hücrelerin akll füzeler (savunma hücrelerimizin) etkisiz hale gelebilecei ihtimalinin olmasdr diye konutu.
KORUYUCULUU YÜZDE 60-40A DÜEBLR
Doç. Dr. Savaç, mutasyonun a çalmalarna etkisini deerlendirerek, Her yl deiik bir grip virüs yapsyla biz enfekte oluyoruz. Onun için aslnda biz her yl farkl bir a oluyoruz. Virüste böyle bir deiim olursa, o zaman alarn özellikle inaktif alarn etkisiz olabilecei ihtimali douyor. çünkü alar, vücudumuzun kendi hücrelerine devaml antikor üretme yetenei kazandryor. Bu alar daha etkili olabilir. Alanmaya balandktan sonra virüs yaamaya da çalaca için yine mutasyonlar ortaya çkabilir. Bu durumda küçük gruplarda 30-40 bin kii üzerinde yaplan gönüllü a çalmalarnda koruyuculuk oranlar yüzde 90-95 üzerindeyken, bu mutasyonlarla ve kiinin baklk sistemiyle koruyuculuk oranlar yüzde 60lara 40lara da düebilir. Bu da toplumun baklk kazanmasn biraz öteleyebilir. Özellikle inaktif alarda virüsün mutasyon geçirmesi durumunda yetersiz bir yant vermi olabilir ifadelerini kulland.
ÜMTSZ OLMAYACAIZ
Grip virüsünde 1 kiinin 1 kiiye bulatrdn, koronavirüste ise, 1 kiinin 3 kiiye hatta baz durumlarda 30 kiiye kadar bulatrdn anmsatan Doç. Dr. Savaç, Bizim aslnda çok önemsediimiz ama halkmzn daha basit gördüü mesafe, maske, hijyen kurallarna dikkat etmemiz gerekiyor. A uygulanmas yapldktan sonra bile en erken yantlarmz bizim Nisan aynda olacaktr. Dolaysyla biz kurallar asla deitirmeyeceiz. Bütün snrlar da kapatamayz. Kendi içimizde de mutasyon çkabilir. Baka komu ülkelerde de çkabilir. Dolasyla çok ümitsiz de olmayacaz. Olumlu mutasyonlar da olabilir veya alardan çok güzel yantlar alabiliriz ifadelerini kulland.
ÜLKE çNDE GENETK ANALZLER ARTIRILMALI
Doç. Dr. Savaç, ülke içinde genetik analizlerin artrlmasn gerektiini vurgulayarak, Snrlar kapatmamz mutlaka önemli. Özellikle a olayn çok hzl bir ekilde topluma yanstmamz gerekiyor. Alama sürecinde de antikor oluana kadar mümkünse daha fazla sk önemler ve ksmi kapanmalara da gidebiliriz. Bu da bizim için salgnla mücadelede en önemli nokta olacaktr dedi.