Organ yetmezliine bal ölümler tüm dünyada giderek artyor. Organ nakli besleme listeleri ise gün geçtikçe uzuyor. Ülkemizde de 26 bin 742 kii her an balanabilecek bir organla yaama yeniden tutunmann hayalini kuruyor. Ancak organ bann istenen düzeyde olmamasnn yan sra Covid-19 pandemisi de organ bekleyen hastalar çok olumsuz etkiliyor. Beyin ölümü bildiriminde ve buna bal olarak organ ba saysnda azalma olduuna dikkat çeken ç Hastalklar ve Nefroloji Uzman Prof. Dr. Ülkem çakr ve Genel Cerrahi Uzman Prof. Dr. brahim Berber pandemi sürecinde virüs bulamayla ilgili organ banda bulunacak kiiler kadar organ nakli bekleyen hastalarn da endie duyduklarn belirtiyorlar. Organ nakli bekleme listesindeki hastalarn bir bölümünün kendilerine virüs bulaaca endiesiyle tedavilerini yarda kestiklerini ve organ nakli olmaktan çekindiklerini söyleyen uzmanlar, gereken önlemler alnd takdirde pandemi sürecinde de nakil ameliyatlarnn güvenli bir ekilde yapldn vurguluyorlar. Prof. Dr. Ülkem çakr ve Prof. Dr. brahim Berber, organ nakli için kadavradan balarn artmas gerektiine dikkat çekerek, u bilgileri verdi:
ORGAN NAKL STE, VASYETTR
Tüm dünyada her yl 3-9 Kasm Organ Ba Haftasnda organ yetmezlii hastalarna yönelik duyarll ve organ bana yönelik farkndal artrmay amaçlayan etkinlikler gerçekletiriliyor. Tedavisi yalnzca doku ya da organ nakli ile mümkün olan hastalklar ya da kazalar, nakil gereksinimini oluturuyor. Organ ba kiinin hayattayken kendi özgür iradesiyle, organlarnn bir ksmnn veya tamamnn, ölümünden sonra baka hastalarn tedavisinde kullanlmasnn bir anlamda vasiyet etmesi anlamna geliyor. Organ ba, sadece ülkemizde deil, dünyada da ihtiyacn salanamad önemli bir sorun. O yüzden daha çok sayda ba yaplmas gerekiyor. Peki, kimler organ baçs olabiliyor? 18 yan am, akl sal yerinde olan herkes organ banda bulunabiliyor. Organ balamak, ayn zamanda baka birine can balamak anlamna geliyor.
BEYN ÖLÜMÜ GERçEKLEM KLERDEN BAI ORANI ARTMALI
Ülkemizde böbrek, kalp, akcier, karacier, pankreas ve ince barsak gibi organlar ile kalp kapa, gözün kornea tabakas, kas ve kemik ilii gibi dokular baaryla nakledilebiliyor. Nakil için gerekli organlar, beyin ölümü gerçeklemi kiilerin organlarnn yaknlar tarafndan balanmas sonucu ya da gönüllü kiilerin canl verici olmalaryla elde edilebiliyor. Ülkemizde organ nakli bekleme listesinde yer alan 26 bin 742 kiinin bulunacak organla hayata yeniden balamann hayalini kurduuna dikkat çeken Nefroloji Uzman Prof. Dr. Ülkem çakr, öyle devam ediyor:
2019 yl rakamlarna göre geçen yl gerçekletirilen 5 bin 759 organ naklinin, 4 bin 381 tanesinin canl vericiden, bin 378 tanesinin beyin ölümü gerçeklemi vericiden yapld. Salk Bakanl verileri de beyin ölümü gerçekleen her 4 kiiden yalnzca birinin organlarnn balandn gösteriyor. Ülkemiz canl vericili organ nakillerinde oldukça baarl ancak organ ban desteklemenin en iyi yolun, beyin ölümü gelien kiilerden alnacak organlarn artrlmas ile mümkün olabilir. Zorlaan yaam koullar ve yaamak zorunda olduumuz zor zamanlarn organ nakline olan hassasiyetimizi azaltmamas gerektiini belirten Prof. Dr. Ülkem çakr, sözlerini Unutmayalm ki brakacamz en güzel miras hayatta iken yapacanz organ badr çarsyla bitiriyor.
HEM HASTA HEM BAIçI ENDEL!
Organ bandaki sorunlara son dönemde Covid-19 pandemisi nedeniyle yenilerinin eklendiini kaydeden Prof. Dr. brahim Berber, Mart ayndan itibaren pandemiye maruz kalan ülkemizde, yln ilk 10 aynda gerçekletirilen 3 bin 137 organ naklinin, 2 bin 683 tanesi canl vericiden, 454 tanesi ise beyin ölümü gerçeklemi vericiden yapld. Youn bakm yataklarnn pandemi hastalarna ayrlmak zorunda kalnmas beyin ölümü bildirimini ve dolaysyla ba saylarn azaltt sözleriyle önemli bir noktaya dikkat çekiyor. Bekleme listesindeki hastalarn bir bölümünün de kendilerine virüs bulaaca endiesiyle tedavilerini yarda kestiini ve organ nakli olmaktan çekindiini ifade eden Prof. Dr. brahim Berber, gerekli önlemler alnd takdirde nakil ameliyatlarnn da güvenli bir ekilde yapldn vurguluyor. Gerek canl vericiden gerekse beyin ölümü gerçeklemi vericiden yaplan organ nakillerinde rutin testlerin yan sra, Covid-19 antijen-antikor testlerinin yaplmas, izolasyon önlemlerine uyulmas, süreci kontrollü hale getiriyor diyerek, hastalarn operasyon sonras yakndan takibinin de önem tadn söylüyor.