OTOPSİ Mİ, ORGAN NAKLİ Mİ?

Adli Tip Uzman Dr. Öretim Üyesi Erturul Gök, IV. Uluslararas Tp Hukuku Kongresinde Adli Vakalarda Organ Nakli mi, Otopsi mi önceliklidir konulu sözlü sunumda bulundu. Gök, adli tp uzmanlar ile koordineli bir ekilde önceliin organ nakline verilmesinin tbbi ve hukuki bir sakncasnn bulunmadn söyledi.
ORGAN NAKL HAYAT VERYOR
Gök, sunumunun özet bölümünde u ifadelere yer verdi; Zamanla gelien teknolojiye bal olarak tpta yeni tedavi yöntemleri gelitirilmi, ilerlemeler kaydedilmitir. Günümüzde yaplmakta olan tedavi yöntemlerinden biri de hiç kukusuz organ nakilleridir. Organ nakli, son dönem hastal olan kiiler için hayatta kalmay salayan en önemli, bazen de tek olan tedavi seçeneidir. Baka bir ifade ile organ nakli, alc için hastalk veya ölümden kurtulma anlam tamaktadr. Organ nakli için kaynaklar, ölü (kadavra) veya canl vericilerdir. Kadavradan organ nakli, normal artlarda youn bakm ünitesinde tedavi görürken ilgili uzman hekimler tarafndan oybirlii ile beyin ölümü tespit edilmesinin akabinde ölenin akraba veya yaknlar ile yaplan görümenin olumlu sonuçlanmas ile gerçekleir. Günümüzde en önemli sorun, organ bann kstl olmasdr. Ülkemizde beyin ölümlerindeki ba oran Avrupa ülkelerindekilerin çok altndadr. Bu nedenle nakledilen organ says, organ bekleyenlerin saysn karlayamamaktadr. htiyac karlama adna ölü vericilerin saysn artrmak gerekmektedir.
ÖLÜM VAKALARINDA OTOPS
Beyin ölümü gerçeklemi baz ölümler, harici etki ile meydana gelen ölümler olmas nedeniyle doal olmayan (zorlamal) ölümler olarak adlandrlrlar ve adli vaka olarak deerlendirilirler. Bu ölüm vakalarnn Cumhuriyet Basavclna ihbar edilmesi zorunluluu vardr ve akabinde adli otopsi veya sadece adli ölü muayenesi yaplmas gereklidir diyen Adli Tp Uzman Dr. Öretim Üyesi Erturul Gök, sunumunda unlara dikkat çekti;
NAKL LEMLERDEK SÜREç
Organ nakli için verici olan beyin ölümü olgularnda, mekanik ventilasyona devam edilmektedir. çünkü organlar alnmadan önce kadavra donör (verici) vücudunun canl tutulmas, organ naklinin baars- n dorudan etkilemektedir. Organ nakli, tp, hukuk, etik gibi birçok disiplinin ura alanlarna girmektedir. Hukuk, organ nakli ilemlerinin uygulamaya geçi koullarn
belirleyen bir disiplin olarak organ nakli ilemlerinde süreç kontrolünü gerçekletirmektedir. Tbbn kendi alanndaki yenilikleri uygulamaya geçirebilmesi için hukukun çizecei snrlara gereksinimi vardr. Hekimler, organ nakli uygulamalarnda hukuk ve etik çatmas yaand durumda etik ilkeleri gerekçe göstererek hukuk d eylem gerçekletirmeleri halinde bu durum onlarn cezai sorumluluunu ortadan kaldrmaz. Günümüzde adli ölüm olgularnda, adli otopsi ile organ naklinin hangisinin öncelikli olduu halen tartmal konulardan biridir.
ENGEL BULUNMAMAKTADIR
Tbbi açdan organ nakline öncelik verilmesine bir engel bulunmamaktadr. Hukuki açdan da, kanunda bu konuya ilikin açk bir hüküm olmakla beraber, bu hükmün sadece kaza gibi hususlarla snrlandrlm olmas, uygulamada tartmalara yol açmaktadr. Bununla beraber, gerek zorunluluk hali ve gerekse kyas yoluyla, yine önceliin organ nakline verilebilecei
hukuken de arlk kazanan görütür. Uygulamada da adli tp uzmanlar ile koordineli bir ekilde önceliin organ nakline verilmesinin tbbi ve hukuki bir saknca oluturmad düünülmektedir.