Psikolog Deniz Keskin, koronafobiyle ba etmenin yollarn anlatrken Fiziksel mesafeyi korurken sosyal dayanmay gelitirmemiz, kiisel olanaklar dahilinde rutinler oluturmamz, bizi korkutan düüncelerimizi yaknlarmzla paylaabilmemiz, istemediimiz durumlarda hayr diyebilmeyi baarmamz ve pandemi kurallarna uymayanlar uyarabilmemiz gerekiyor diye bilgi veriyor. Uzman Klinik Psikolog Deniz Keskin ayrca yeni yeni hayatmza giren öksürenin yalnzl tanmna da dikkat çekiyor.
KORKU, çOK DOAL VE ANLAILIR BR DUYGU
Koronafobinin hayatmza etkilerini deerlendirmek için öncelikle bu korkuyu ve süreci adm adm tanmak gerekiyor. Pandemi döneminde, bulaan bir hastalktan korkmann çok temel ve anlalr bir duygu olduunun altn çizen Uzman Klinik Psikolog Deniz Keskin, unlar söylüyor:
Hep birlikte, birkaç ay içinde, hayatlarmzda çok büyük bir deiimin içine girdik. Kimi zaman en yaknmzda ve her gün gazetede, televizyonda, sosyal medyada hastal, kayb yaar olduk. Tüm bunlar fazla hzl geliti ve bizi hazrlksz yakalad. Böylesi bir süreçte sarslmak, çaresiz hissetmek, korkmak ve kayg duymak beklenen ruhsal tepkiler.
Peki, koronafobi aslnda neyin korkusu? Bu soruya verdiimiz cevap, pandemi sürecinin bize etkisini anlamak için önemli. Koronavirüsün tetikledii korkular çeitlidir ve hem kiiden kiiye hem de pandemi sürecine dair toplumsal deiimlere bal dönüüp deiebilir diyen Uzman Klinik Psikolog Deniz Keskin, en sk karlalan koronafobi türlerini evden dar çkma, evde yalnz kalma, kalabalk, sevdii birine zarar verme, yakn veya yabanc biri tarafndan zarar görme olarak sralyor. Bu süreçte Avrupa Astm ve Alerji Derneinin Öksürenin yalnzl diye bir bildiri yaynladna deinen Deniz Keskin, buradan yola çkarak Artk öksüren biri, çevresindekilere Dün rüzgarda kaldm, Boazma bir ey takld, Benim polen alerjim var gibi açklamalar yapmaya balad. nsanlar, hastalktan korktuu kadar yalnzlamaktan, ötekilemekten de korkuyor. Bu da ruh salmzn ne denli sarsldn gösteriyor diye anlatyor.
HAYIR DEMEY ÖRENMELYZ
Koronafobiyle ve pandemi döneminin getirdii kayglarla ba edebilmek için destek almann ve yalnz olmadmz hatrlamann önemli olduuna vurgu yapan Uzman Klinik Psikolog Deniz Keskin, öyle devam ediyor:
Dilimize yerleen ifade sosyal mesafe olsa da biz fiziksel mesafemizi koruyarak sosyal dayanmay gelitirmeye çalmalyz. Kiisel olanaklarmz dahilinde rutin oluturmak, güvendiimiz yaknlarmzla iletiimde kalmak, kafamz kartran, bizi korkutan düünceleri paylamak ve hayr diyebilmek, kalabala girmeye hazr deilsek bunu reddedebilmek, yanmzdakiler ortak bir kurala uymadnda bunu onlara hatrlatabilmek yapabileceklerimiz arasnda. Özellikle hayr diyebilmek ve kurallar hatrlatabilmek önemli. çünkü toplum olarak hayatn her alannda korucuyu snr koymakta zorlanyoruz.
KONTROL DUYGUSUNA HTYACIMIZ VAR
Ortak kararlar, herkesin uyduu kurallar olmadnda korku ve öfkenin arttna iaret eden Uzman Klinik Psikolog Deniz Keskin, sözlerini Farkl yerlerde, maske takt için de takmad için de iddet görenlerin haberlerini okumak bile kendi bana kayg verici. Kaos, bir doal afette olduu gibi, pandemide de en kaçnlmas gereken hallerden biri. Kontrol duygusu burada aradmz anahtar duygu. Koullar elverdiince yavalayabilmek, içinde güvende hissettiimiz snrlar koruyabilmek, koronavirüs tetikli kayglarmzla ba edebilmek için hayati önem tayor diye noktalyor.