Pankreas kanseri tüm kanserler arasnda sklk açsndan 9. srada olmakla birlikte, kansere bal ölümlerde 4. srada yer alyor. Hal böyle olunca bilim insanlar en ölümcül kanser türleri arasndaki yerini en alt sralara düürmek için yeni yöntemler üzerinde çalyor. Günümüzde tedavi yöntemlerindeki gelimeler ve teknolojik ilerlemeler sayesinde sinsice ilerleyen ve belirti verdiinde çok geç kalnd düünülen pankreas kanseri, tedavi edilebilen hastalklar arasna girebiliyor.
Ülkemizde her yl yaklak 8.500 kiinin pankreas tans aldn belirten Genel Cerrahi Uzman Prof. Dr. Murat Gönenç açk ameliyatlarn yerini kapal ameliyatlarn almas, neoadjuvan tedavilerin gelimesi, farkl uzmanlarn bir araya gelerek tedavi konusunda ortak karar almas gibi çeitli gelime ve yeni yaklamlarn tedavi baarsn artrdn vurguluyor. Prof. Dr. Murat Gönenç, pankreas kanseri tedavisi hakknda merak edilen 10 soruyu yantlad, önemli uyarlar ve önerilerde bulundu.
TEDAVDE TÜMÖRÜN EVRES ÖNEML M?
Hastaln evresi belirlenmeden tedavi plan yaplmyor. Pankreas kanseri ilk dönemlerinde bile lenf svs, kan ve sinir dokusu yoluyla uzak bölgelere yaylabiliyor. Yaplan çalmalar, bu hastalarn kannda dolaan kanser hücreleri olduunu, bu hücrelerin uzak bölgelere sçrayarak metastaz ad verilen yeni kanser odaklar oluturduunu gösteriyor. Kanserin yaylm, baka organlarda görülüp görülmemesi gibi etmenler hastaln evresini ortaya koyuyor. Pankreas kanserinin kabaca dört evreye ayrldn anlatan Prof. Dr. Murat Gönenç, evre belirlemenin tedavi yöntemlerini seçme ve bu yöntemlerin baarsn artrmada önemli rolü olduunu belirtiyor.
EN ETKL TEDAV YÖNTEM HANGS?
Pankreas kanserinde en etkili tedavi olan cerrahi tedavi, kanserli dokularn temiz snrlarla ve tam olarak çkartldn teyit etme olana veriyor. Kanser cerrahisinde amacn, tümörü kesmeden, parçalamadan, yrtmadan ksacas tümöre hiçbir zarar vermeden ve geride tümör kalnts brakmadan çkartmak olduunu belirten Prof. Dr. Murat Gönenç, Pankreas kanserinde uzun soluklu ve kalc bir tedavi yantnn olmazsa olmaz öesi cerrahi tedavidir diyor. Ancak çou zaman cerrahinin yan sra dier tedavi yöntemleri de kullanlyor. Bata kemoterapi olmak üzere dier yöntemlerin destei olmakszn sadece cerrahi tedavi ile pankreas kanserini yenmek genellikle mümkün olmuyor. Bu yöntemlerden hangisini ve hangi srayla kullanlacan belirlemek iyi bir tedavi emasnn belkemiini oluturuyor. Ameliyat öncesi kemoterapi kullanlan ve iyi yant alan tüm hastalar cerrahi tedavi aday oluyor.
AMELYATTAN ÖNCE PANKREASIN EVRES NETLEYOR MU?
Ameliyat öncesi klinik olarak baz görüntüleme teknikleriyle hastaln evresi belirlenmeye çallyor. Ancak cerrahi olan hastalarda ameliyat öncesinde gerekli tüm incelemeler yaplm olsa da, cerrahi srasnda ve sonrasnda daha ileri bir evre saptanmas mümkün. Cerrahi srasnda karnn içinde küçük kanser odaklarnn, büyük damarlarn çevresine yayld görülebiliyor. Cerrahi srasnda alnan kanserli dokularn patolojik incelemesi yaplyor ve bu sonuçlar, ameliyat öncesi belirlenmi olan klinik evreden daha ileri olabiliyor.
TEDAVDE BAARI ORANINI ARTIRAN FAKTÖRLER NELER?
Cerrahi teknoloji, anestezi ve youn bakm tekniklerinin yan sra genel tbbi bakmdaki gelimeler, pankreas kanseri cerrahisinin sonuçlar üzerinde de olumlu etki yapyor. Bir zamanlar pankreas cerrahisi de pankreas kanseri kadar kötü bir öhrete sahipti diyen Prof. Dr. Murat Gönenç sözlerine Cerrahi teknik ve teknolojide meydana gelen gelimeler sayesinde bugün artk büyük pankreas ameliyatlarna bal ölüm oran yüzde 2-3ün altna inmitir. diye devam ediyor. Ayn zamanda kemoterapi ve n tedavisindeki gelimeler de baary artran dier unsurlar. Cerrahi ve onkolojik yöntemler hastaln durumuna göre birbirini destekleyecek ekilde kullanlarak tedavinin etkisi yükseltiliyor.
AMELYAT YÖNTEM ÖNEML M?
Günümüzde pankreas kanseri konusunda giderek artan tecrübe, pankreas cerrahisi konusunda çou ameliyatn kapal yöntemle yaplmasn salyor. Kapal yöntemler; laparoskopik ve robotik cerrahi oluyor. Bilimsel çalmalar pankreas kanseri cerrahisi söz konusu olduunda açk ve robotik yöntemler arasnda kanser cerrahisi açsndan bir fark olmadn gösteriyor. Ama kapal ameliyatlar, hastada belirgin ölçüde az ar duyulmasn, hzl iyilemeyi ve normal hayata hzla dönülmesini salyor. Bu da ameliyat sonras süreçte hasta açsndan önemli kazanmlar salyor.
ÖNCE AMELYAT MI, KEMOTERAP M?
Bu sorunun yantnn kanser tan, tedavi ve takibinde rol oynayan tüm branlardan uzmanlarn katld tümör konseylerinde verilebileceini vurgulayan Prof. Dr. Murat Gönenç, Hastann genel salk durumu, hastaln evresi ve cerrahi tedavinin riskleri gibi birçok unsur göz önünde bulundurularak en iyi karar verilmeye çallr. Kabaca, birinci evre haricinde, tedaviye kemoterapi ile balanmas tercih edilir diyor.
LER EVRE PANKREAS KANSER TEDAV EDLEBLR M?
Yakn zamana kadar dördüncü ve hatta üçüncü evre pankreas kanserinde cerrahi tedavinin hiçbir yeri olmadna inanldn hatrlatan Prof. Dr. Murat Gönenç, Gelien kemoterapi ilaçlar ve protokolleri sayesinde bu evredeki hastalarn bazlarnda kemoterapiye son derece iyi yant alnd görüldü. Evresi ne olursa olsun, kemoterapiye çok iyi yant alnan tüm hastalara olas cerrahi tedavi aday gözüyle bakmak gerekiyor diyor.
KEMOTERAP TEDAVDE MUTLAKA KULLANILIYOR MU?
Cerrahi, pankreas kanserinde temel tedavi yöntemi olsa da tek bana yeterli olmuyor. Hastalk, baka organlara yaylma eiliminde olduu için tüm vücuttaki kanser hücrelerine etki eden tek yöntem olan kemoterapinin tedavide etkili bir unsur olduuna dikkat çeken Prof. Dr. Murat Gönenç, Kemoterapi, esas kanser odann küçülmesini salayabiliyor. Bu sayede hem daha önce cerrahi olarak çkartlmaya uygun olmayan tümörler, cerrahi uygun hale gelebilir hem de cerrahi tedavinin baar ans artrlabilir. Üstelik tüm vücuttaki kanser hücrelerine etki edebilmesi de çok önemli bir kazanmdr diye bilgi veriyor.
IIN TEDAVSNE NE ZAMAN BAVURULUYOR?
In tedavisinin pankreas kanseri tedavisinde de kullanldn belirten Prof. Dr. Murat Gönenç, Bu yöntem, kanserin kaynakland bölgede çok ilerlemi olmas halinde kemoterapiye yanda olarak kullanlabiliyor. Bazen ameliyat sonrasnda da geride kanser hücresi kaldndan üphe edilirse n tedavisi tercih edilebiliyor. diyor.