Ylmaz YAAR
DYARBAKIR-Böbrek yetmezlii bugün hem Türkiye hem de dünyada önemli bir salk sorunu olmaya devam ediyor. statistiklere göre dünyada her 10 kiiden 1inde, Türkiyede ise her 7 kiiden 1inde böbrek yetmezlii görüldüüne iaret eden Nefroloji Uzman Prof. Dr. Gülçin Kantarc, bu saynn özellikle de gençlerde giderek arttna dikkat çekti. Sorunun ortaya çkmasndaki en önemli faktörlerin, doru beslenmeme ve tuz tüketimi olduunun altn çizen Prof. Dr. Gülçin Kantarc, yanl ya da fazla tüketilecek tuzun böbrek yetmezliinin yan sra kalp yetmezliinden hipertansiyona pek çok farkl soruna da zemin hazrladn söyledi.
YEMEE TUZ ATMAMAK TEK BAINA YETERL DEL
Böbrek problemlerinde özellikle de böbrek yetmezliine giden yolda tuz tüketiminin çok ciddi bir önem arz ettiinin altn çizen Prof. Dr. Gülçin Kantarc bu konuda yaplan baz yanllara da dikkat çekti. Böbrek yetmezlii hastas olmaya aday dahi olmamak için öncelikle doru beslenmeliyiz. Bu noktada ev içindeki tuz tüketimi önem tayor. Ben hastalarma tuz tüketmeyin dediimde, hastalar ben yemeime hiç tuz atmam diyor. Yemein nasl piirildiini sorduumda ise; bir kilogramlk sebzeye bir tatl ka, hatta yemek ka gibi ölçülerde tuz atld sonucuna varyoruz. Bununla birlikte, ev salçalar veya hazr salçalar kullanldnda ise tuz orannn yüksek miktarlara ulald görülüyor. Dolaysyla yemee tuz eklemek sadece sofrada kullanlan miktar deildir. Bununla birlikte özellikle hazr gdalardaki en önemli katk maddesinin de tuz olduu unutulmamal.
SU TÜKETMN KONTROLLÜ HALE GETRN
Böbrek sal açsndan tuzun yan sra su tüketimine de dikkat etmek gerektiini söyleyen Prof. Dr. Gülçin Kantarc, birçok kiinin su tüketmek için fazla tuzlu beslenmeye yönelmek gibi yanl bir davran ekli benimsediini söyledi. Prof. Dr. Kantarc sözlerine öyle devam etti: Aslnda sv tüketmek, sadece tuzlu tüketmekle ya da susamay artrmakla ilgi deildir. Öncelikle su içmeyi kontrollü hale getirmek lazm. Örnein 60 kilo olan bir kiinin, kilo bana 30 mililitre olacak ekilde yani günde 2 litreye kadar su tüketmesi lazm. Bununla birlikte kalp yetmezlii olan ve idrar yapamayan ya da diyaliz aamasnda ileri böbrek yetmezlii olan kiilerin sv tüketiminde daha kontrollü olmas gerekir uyarsnda bulundu.
POTASYUM TUZLARINA DKKAT!
Salkl olaca düünceciyle kaya tuzu, himalaya tuzu gibi fark kullanmlara gidildiini hatrlatan Prof. Dr. Gülçin Kantarc, bu noktada dikkat edilmesi gereken baz noktalara iaret etti: Marketten aldmz sofra tuzlar sodyum tuzudur. Bununla birlikte eczaneden alnan tuzlarn çou potasyum tuzudur. Potasyum tuzlar, özellikle diyaliz, organ nakli hastalar ve ileri böbrek yetmezlii olan kiilerin kesinlikle kullanmamas gereken tuz türüdür. çünkü bunlar kalp hastalna ve ani kalp durmalarna kadar gidebilen sonuçlara neden olabilir. Bu nedenle özellikle yüksek tansiyon, diyabet ve böbrek yetmezlii olan kiiler yemeklerini tuzsuz piirmeli. Bunun yerine nane, fesleen, biberiye gibi ac olmayan baharatlar kullanmal diye konutu.
STSNA DURUMLAR DA VAR
Kullanlan ilaçlarla birlikte baz istisnalarn yaanabileceini hatrlatan Prof. Dr. Kantarc, sözlerini öyle sürdürdü: leri yata, menopozdaki kadn hastalar beraberinde depresyon ilaçlar kullanyorsa istisna yaanabilir. çünkü bu durumlarda tuz kayb yaanabilecei için gerekli kontroller yaplmal. Bu durumda mutlaka hekimlerle iletiim içinde su ve tuz miktarn ayarlamak gerekir.