Uzman Klinik Psikolog Özgenur Takn, Covid sürecinde hasta yakn olmak ve psikolojik salamlk yöntemlerine ilikin deerlendirmelerde bulundu.
COVD-19 TANISI, HASTA YAKINLARINI DA YOUN ETKLYOR
COVID-19 enfeksiyonunun, hzl yaylm ve ar klinik seyri nedeniyle ksa sürede tüm dünyay etkileyen bir salgn olduunu hatrlatan Özgenur Takn, bu salgn sürecinde hastaln fizyolojik etkileri kadar psikolojik etkilerinin de oldukça youn olduuna dikkat çekti. Özgenur Takn, Covid-19 tans almak kii kadar yaknlarn da çok youn etkiler içerisinde brakmaktadr. Kii ve aile üyeleri öncelikle bilinmezlik ile kar karya kalr, youn stres, kayg, fiziksel ruhsal ve ekonomik kaygya neden olan bir süreçtir.
BELRSZLK, OLUMSUZ DUYGULARI TETKLEYEBLR
nsan psikolojisinde en büyük stres kaynann yllardr belirsizlik olarak bilindiini söyleyen Özgenur Takn, pandemi sürecinde hem hasta hem hasta yakn açsndan youn bir belirsizlik söz konusu olduunu kaydetti.
Tedavi sürecinde aile desteinin önemi büyüktür fakat bulac hastalklarda bula riskinden dolay hasta yaknlar da gerekli destei vermekte zorlanabilmektedir diyen Özgenur Takn, Bu durumda hasta kendisini yalnz, dlanm, suçlu hissedebilir. Bu olumsuz hislerle beraber belirsizlik kiide olumsuz duygular tetikleyebilir. Tetiklenen olumsuz duygular ölüm korkusunu beraberinde getirebilir. Pandemi nedeniyle hasta yaknlarnn hastanede bulunmama gereklilii, kliniklere ve youn bakmlara refakatçi veya ziyaretçi kabul edilmeme durumu bu süreci farkl klmaktadr. Belirsizlik sürecine yalnzlk hissi de dahil olduunda kiide psikolojik problemlere sebebiyet verebilir uyarsnda bulundu.
AKUT STRES BOZUKLUUNUN BELRTLERNE DKKAT!
Salgn durumunda yaanan ölüm korkusunun uzants olarak görülen uykusuzluk, kabus görme, sürekli virüsle ilgili görüntü ve felaket senaryolarnn olmas, hastaln yaknlarna bulaaca korkusu, öfkelenme, suçluluk duyma, ümitsizlik ve yalnzlk ikayetleri akut stres bozukluunun habercisi olduunu belirten Özgenur Takn, karantina süresi uzadkça bu belirtilerin iddetinin artacan vurgulad.
PANDEM GÜNDEM, STRES ARTIRIYOR
Ayn zamanda gündemin youn olarak pandemi ile megul olmas gibi etkenlerin kiisel ve kitlesel stresi artrmakta ve panie neden olduunu belirten Özgenur Takn, Kiilik özellikleri, sosyo ekonomik koullar, daha önceden kronik ruhsal veya fiziksel bir hastala sahip olma, sosyal destek varl, krizle ba edebilme ve yeni duruma uyum salama becerisi, kiilerin psikolojik dayankll gibi birçok faktör sürece verilen tepkisel yant etkilemektedir. Ayn zamanda kiilerin medyada salgn ile ilgili haberleri takip etmesi de bilinçlendirmesi yannda endieye sebebiyet verebilmektedir diye konutu.
PSKOLOJK SALAMLIK çN YAPILMASI GEREKENLER
COVID-19 tans alan bir hastann ruh salnn yerinde olmasnn, kiiyi fiziksel hastalklarn yükünden kurtaracan ve ayn zamanda iyilemesine destek olacan söyleyen Özgenur Takn sözlerine öyle devam etti: Baklk sisteminin kuvvetli olmasnn hastaln atlatlmas için büyük faktör olduunu doktorlar çokça dile getirmektedir ve burada bir dier faktör vardr ki Psikolojik Salamlk baklk sistemini dorudan etkilemektedir.
Özgenur Takn, psikolojik salaml artrmak yaplmas gerekenleri öyle sralad:
Güçlü yönlerinizi fark edin: Tedavi sürecinde hasta ve hasta yaknlarnn düünmek ve farknda olmak için çokça vakti olacaktr. Hatta fark etmekten öte yazmak da iyi olabilir.
Güçlü yönlerinizi analiz edin: Bugüne kadar geçirdiiniz frtnalar düünün. Sizi ayakta tutan ne oldu? Bununla nasl baa çkmtm sorusunu sorun ve cevabn bulun. Hatta bulmakla yetinmeyin, gelitirin. Olumsuz düüncelerle geçireceiniz vakti ve enerjiyi, geliime harcamann tam da zaman.
Yaknlarnza Psikolojik Salamlktan bahsedin: Hastalk sürecinde siz kadar onlar da ypranyor olabilir, ailenize yardmc olmak hem size güçlü hissettirecektir hem de sizin gücünüzü gören aileniz mutlu hissedecektir.
Yalnz kaldnz zaman azaltn: Sosyallemek koruyucu bir faktördür. Pandemi sürecinde fiziksel yalnzlk olabilir fakat telefonla iletiimi mutlaka sürdürün.
Psikolojik salaml destekleyen rutinleriniz olsun: Bu maddeleri tek bir defa yapmak deil, hayatnzn bir parças haline getirmek hedef olabilir. Size iyi gelen kiileri, kitaplar, arklar ve filmleri yaknlarnzda bulundurun.
BA ETMEKTE ZORLANIYORSANIZ DESTEK ALIN
Klinik Psikolog Özgenur Takn, tüm bu önerilere ramen ba etmekte zorlanlyorsa bir ruh sal uzmanndan destek alnmasn tavsiye ederek Bunu Covid sürecinde hastalar ve hasta yaknlar yol haritas olarak belirleyebilir. Bu süreçte psikolojik destei hem Covid geçiren hastalarn hem de hasta yaknlarnn göz ard etmemesi gerektiini düünmekteyiz. Psikolojik müdahaleler aracl ile hasta ve ailesinin olas kriz ve travmadan olumsuz etkilenmesi önlenerek, salkl yaam biçimini devam ettirmesi ve yaam kalitesini artrmas salanabilir.